Jakie obowiązują zasady udostępniania dowodów księgowych

Radosław Tyburczy
rozwiń więcej
Zasady udostępniania dowodów księgowych./ Fot. Fotolia / Fotolia
Czy na słowny lub pisemny wniosek pracownika bez konkretnego uzasadnienia można skserować dowód księgowy – fakturę VAT dokumentującą zakup usługi remontowej?

Tak, jeśli dowód księgowy (faktura VAT dokumentująca zakup usługi remontowej) nie podlega opisanym dalej ograniczeniom, to – moim zdaniem – powinien zostać skserowany pracownikowi na wniosek bez uzasadnienia.

Podstawą każdego zapisu, zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor), jest dowód księgowy stwierdzający dokonanie operacji gospodarczej:

- zewnętrzny obcy – otrzymany od kontrahenta,

- zewnętrzny własny – przekazywany w oryginale kontrahentowi,

- wewnętrzny – dotyczący operacji wewnątrz jednostki.

Zobacz również: Rachunek jako dokument księgowy

Dowód księgowy powinien spełniać wymogi szczegółowo określone w art. 21 ust. 1 uor.

W finansach publicznych obowiązuje jedna z podstawowych zasad, tj. zasada jawności finansów publicznych, która polega na zagwarantowaniu obywatelom dostępu do podstawowych informacji, związanych z wydatkowaniem publicznych pieniędzy zarówno na szczeblu państwowym, jak i samorządowym.

Podstawowe normy prawne, określające sferę jawności i przejrzystości finansów publicznych, zawarte są w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: uofp), w dziale I „Zasady finansów publicznych”, w rozdziale 4 „Jawność i przejrzystość finansów publicznych”.

Gospodarka środkami publicznymi jest jawna (art. 33 ust. 1 uofp). Sposób realizowania zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi określony został w art. 34 tej ustawy. Mimo że w artykule tym brak jest bezpośredniego wskazania, że pracownikowi na wniosek bez konkretnego uzasadnienia można skserować dowód księgowy będący podstawą zapisu w księgach rachunkowych jednostki sektora finansów publicznych, to – w mojej opinii – dokument taki może zostać pracownikowi skserowany na podstawie odrębnych szczegółowych przepisów.

Szczegółowy sposób, procedury i formę prawną udostępniania informacji publicznej, a także odmowy jej udzielenia oraz obowiązki organów w tym zakresie zawarto w ustawie z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: ustawa o informacji publicznej). W ustawie tej sprecyzowano zagwarantowane konstytucyjnie prawo dostępu przez obywateli do informacji publicznej.

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do wglądu do dokumentów urzędowych (art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o informacji publicznej). Z kolei na podstawie art. 10 tej ustawy informacja publiczna, która:

- nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium – jest udostępniana na wniosek,

- może być niezwłocznie udostępniona – jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku.

Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość m.in. jej kopiowania (art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy o informacji publicznej), za co może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej poniesionym w związku z tym kosztom (art. 15 ust. 1 ww. ustawy).

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych (art. 5 ust. 1 ustawy o informacji publicznej). Zasada jawności gospodarki środkami publicznymi nie ma zastosowania do środków publicznych, których przeznaczenie lub pochodzenie zostało uznane za informację niejawną na podstawie odrębnych przepisów lub jeżeli wynika to z umów międzynarodowych (art. 33 ust. 2 uofp).

RADOSŁAW TYBURCZY

biegły sądowy z dziedziny rachunkowości budżetowej i finansów publicznych, kierownik oddziału kontroli finansowej w urzędzie wojewódzkim, współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego i instytucjami państwowymi w zakresie kontroli i analiz finansowo-księgowych

Podstawy prawne

- art. 20 ust. 2, art. 21 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 330; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 613)

- art. 33 ust. 1 i 2, art. 34 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 885; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1646)

- art. 3 ust. 1 pkt 2, art. 5 ust. 1, art. 10, art. 12 ust. 2 pkt 1, art. 15 ust. 1 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198; ost.zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 908)

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

Polecamy poradnik: INFORFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Sektor publiczny
Luka VAT znowu istotnie wzrosła. Koniec cudu
27 kwi 2024

Nastąpił powrót luki VAT do poziomu dwucyfrowego. Minister finansów Andrzej Domański przekazał, że szacunki MF o luce VAT w 2023 r. mówią o 15,8 proc., wobec 7,3 proc. z roku 2022. "Potrzebujemy nowych narzędzi do tego, aby system uszczelniać" - powiedział minister.

Czy można rozpalać ognisko na plaży nad morzem?
26 kwi 2024

Ognisko na plaży nad morzem – czy można palić ognisko bez widma mandatu? Jakie są przepisy? Ile wynosi mandat za ognisko na plaży? Jakie wykroczenia najczęściej popełniane są na plaży? Jak złożyć wniosek o zgodę na ognisko na plaży?

Sztab kryzysowy na Pomorzu. "Nie wchodźcie do lasów"
26 kwi 2024

W ostatnich dniach potwierdzono obecność wirusa ASF (Afrykańskiego Pomoru Świń) w Gdyni, co stanowi poważne wyzwanie dla regionu. W odpowiedzi na to zagrożenie, Trójmiasto podejmuje działania prewencyjne, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące działań podejmowanych w Trójmieście.

Tego węgla od 1 lipca 2029 r. nie kupisz. Resort klimatu i środowiska szykuje nowy zakaz
26 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad wprowadzeniem zakazu sprzedaży niektórych sortymentów węgla gospodarstwom domowym. Od 1 lipca 2029 r. nie będzie możliwe zakupienie pewnych rodzajów węgla. Jednak dopuszczone do obrotu będą paliwa sortymentu orzech i groszek, przeznaczone dla klasowych urządzeń grzewczych, spełniających określone normy.

Ponad 57 000 zł dofinansowania. Rusza nabór wniosków do programu Aktywny Maluch
26 kwi 2024

Aktywny Maluch to nowa odsłona programu, wcześniej znanego jako Maluch+. Zwiększono budżet programu z 5,5 mld zł do 6,5 mld zł, co pozwoli na powstanie jeszcze większej liczby żłobków w całym kraju. Obecnie trwa także 4. tura naboru ciągłego wniosków do programu, która potrwa do końca czerwca bieżącego roku.

Bez zmian w lekturach. Quo vadis zostaje. Uczniowie nie czytają żadnego żyjącego autora
26 kwi 2024

Filolog prof. Krzysztof Biedrzycki zwrócił uwagę, że "w szkole podstawowej wśród lektur obowiązkowych nie ma ani jednego żyjącego autora". Jednocześnie zauważył, że wśród lektur dodatkowych jest ich wielu i lista została bardzo dobrze uzupełniona. "Jeśli celem w szkole podstawowej na języku polskim jest zachęcenie do czytania, to trzeba proponować lektury, które młodzież będzie chciała czytać" - podkreślił.

Duże utrudnienia w weekend w Warszawie. Prace drogowe, filmowcy, masa krytyczna i rozpoczęcie sezonu przez motocyklistów
26 kwi 2024

Na mieszkańców Warszawy czekają w ten weekend spore utrudnienia. Gdzie dokładnie można spodziewać się problemów z ruchem ulicznym?

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu do historycznego centrum
26 kwi 2024

W Wenecji już obowiązują nowe zasady wjazdu, zgodnie z którymi należy zgłosić swój przyjazd do historycznego centrum i dodatkowo wnieść opłatę 5 euro, jeśli nie ma się zamiaru zostawać na  noc. Już prawie 16 tys. osób uiściło opłatę. 

Maturzyści kończą rok szkolny. Kiedy egzaminy?
26 kwi 2024

Piątek 26 kwietnia 2024 r. to ważny dzień dla tegorocznych maturzystów. Świadectwa ukończenia szkoły odbiorą uczniowie ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych II stopnia. 

Cyberprzemoc i przemoc szkolna przybierają na sile w zastraszającym tempie. Jak ochronić nasze dzieci?
26 kwi 2024

Smartfon lub tablet pojawia się w dłoniach coraz młodszych dzieci. Dostęp do internetu rodzi wiele zagrożeń. W Polsce nawet jedno na pięcioro dzieci mogło doświadczyć przemocy w sieci. W szkołach też nie jest najlepiej – przemocy mogło doświadczyć 10 proc. dzieci.

pokaż więcej
Proszę czekać...