Wojna w Ukrainie a siła wyższa w zamówieniach publicznych

Prawo zamówień publicznych w czasie wojny na Ukrainie / Shutterstock
Skutki wojny prowadzonej w Ukrainie niewątpliwie mają przełożenie na stan polskiej gospodarki. Znacznemu osłabieniu uległ potencjał przedsiębiorców, którzy w zmienionych warunkach mają problem z wywiązaniem się ze swoich zobowiązań wobec zamawiających. Większość wykonawców będzie dążyć do zmiany treści umowy. I tu, w przypadku długotrwałych kontraktów realizowanych w ramach zamówień publicznych, pojawia się kwestia możliwości wykorzystania przesłanki siły wyższej w kontekście skutków wojny w Ukrainie.

Zamówienia publiczne - siła wyższa

Drastyczny wzrost cen, ograniczenia w systemie dostaw materiałów i usług czy też znaczący odpływ pracowników, skutecznie ograniczają zdolność wykonawców do prawidłowej realizacji zawartych wcześniej umów. Wysoki poziom inflacji i znaczne osłabienie złotego również powodują, że kontrakty stają się trudne do wykonania. Zarówno obecne warunki rynkowe, jak i stan niepewności co do dalszego rozwoju sytuacji - brak poprawy koniunktury w dłuższej perspektywie, skłania wykonawców do weryfikacji ich zdolności wykonawczych przy założeniu niezmienności warunków umownych. Jedynym rozsądnym rozwiązaniem w takiej sytuacji może okazać się zmiana umowy.

W odniesieniu do umów realizowanych w ramach udzielonych zamówień publicznych w pierwszej kolejności należy odwołać się zasad obowiązujących na gruncie ustawy - Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp). Ustawodawca dopuścił dokonywanie zmian koniecznych na skutek wystąpienia okoliczności nieprzewidzianych (art. 455 ust. 1 pkt 4 Pzp). Funkcjonuje zatem regulacja wskazująca na możliwość dokonania zmiany umowy spowodowanej okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć. Taka zmiana jednak nie może prowadzić do modyfikacji ogólnego charakteru umowy, a wzrost ceny spowodowany zmianą (każdą kolejną zmianą) nie może przekroczyć 50% wartości pierwotnej umowy.

Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 455 ust. 1 pkt 4 Pzp wskazuje jednoznacznie, iż uprawnienie do dokonania ewentualnej zmiany treści umowy przysługuje wyłącznie zamawiającemu. Nieprzewidziane okoliczności powodujące konieczność modyfikacji zapisów również odnoszą się do podmiotu zamawiającego. Nie oznacza to jednak, że taka konstrukcja przepisu wskazująca na ochronę zamawiającego wyłącza ochronę wykonawcy.

(…)

Małgorzata Siwik

Artykuł pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Zamów bezpłatny 14-dniowy dostęp do INFORLEX »

Sektor publiczny
Eksperci ostrzegają: Ceny kakao będą dalej rosnąć. Konsekwencje dla rynku spożywczego i kosmetycznego
29 kwi 2024

Cena kakao na rynku jest w stanie stałego wzrostu, a prognozy nie napawają optymizmem. Według raportu UCE Research i WSB Merito, do końca roku cena kakao może przekroczyć 12-13 tysięcy dolarów za tonę, a nawet zbliżyć się do 15 tysięcy dolarów. Obecnie już przekracza 11 tysięcy dolarów za tonę. Co stoi za tym trendem i jakie konsekwencje to niesie?

Tak będzie wyglądała majówka w stolicy. Przegląd najważniejszych wydarzeń
29 kwi 2024

Zbliża się długi majowy weekend, a Warszawa szykuje się na wiele uroczystości i wydarzeń. Oto przegląd najważniejszych wydarzeń, które odbędą się w stolicy w najbliższych dniach.

Odpady budowlane i rozbiórkowe nie będą musiały być od razu segregowane. Jest projekt ustawy.
29 kwi 2024

Odpady budowlane i rozbiórkowe nie będą musiały być od razu segregowane. Zapobiegnie to wzrostowi kosztu ich odbioru oraz nielegalnemu porzucaniu śmieci. Samorządy będą też mogły otrzymać więcej środków z budżetu na likwidację nielegalnych wysypisk.

Bon energetyczny przyjęty przez rząd. Ma mieć wartość od 300 do 1200 zł
29 kwi 2024

Ustawa o bonie energetycznym została przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów. Jak wynika z nowych regulacji bon energetyczny będzie świadczeniem dla gospodarstw domowych, których dochody nie przekraczają 2500 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym, albo 1700 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.

Jak zapłacić 100 zł zamiast 460 zł za bilet z Warszawy do Wiednia? Rusza wielka akcja PKP Intercity
29 kwi 2024

Ministerstwo Infrastruktury informuje o kampanii "20 tysięcy biletów na 20 lat Polski w Unii Europejskiej", która inauguruje obchody rocznicy 20-lecia obecności Polski w UE w obszarze infrastruktury. W ramach promocyjnej oferty PKP Intercity będzie można nawet za 20 proc. ceny regularnej udać się pociągiem do Wiednia, Pragi, Berlina czy Budapesztu.

Majówka z mObywatelem. Zobacz, jak wykorzystać aplikację w hotelu, pociągu czy wypożyczalni sprzętu sportowego
29 kwi 2024

W okresie majówki, kiedy większość z nas planuje odpoczynek i wyrusza w podróż, warto pamiętać o wygodnych i bezpiecznych narzędziach. Aplikacja mObywatel to nie tylko cyfrowy portfel na dokumenty, ale także wszechstronny asystent, który ułatwia codzienne życie. Dlaczego warto spędzić majówkę z mObywatelem?

Wyroby medyczne wydawane na zlecenie – zmiana przepisów od 1 września 2024 r. Wózki inwalidzkie, ortezy, soczewki okularowe, obuwie ortopedyczne i inne
29 kwi 2024

Ministerstwo Zdrowia zamierza zmienić od 1 września 2024 r. przepisy rozporządzenia w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. W tym celu powstał projekt rozporządzenia nowelizującego, opublikowany 29 kwietnia 2024 r. Jakie zmiany wynikają z tego projektu?

Bakterie na placach zabaw. Internetowa mapa pokazuje wyniki badań. Z czym ma styczność twoje dziecko?
29 kwi 2024

Naukowcy z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego opublikowali wyniki badań dotyczących obecności bakterii na lubelskich placach zabaw. W formie interaktywnej mapy dostępnej na stronie placezabawpodlupa.pl, można teraz śledzić stan mikrobiologiczny tych miejsc. Co odkryli eksperci?

Rozpoczął się prawosławny Wielki Tydzień. W najbliższą niedzielę Wielkanoc
29 kwi 2024

Rozpoczęły się obchody Wielkiego Tygodnia Męki Pańskiej w kościele prawosławnym i innych obrządków wschodnich. Wielkanoc w tym roku wypada pięć tygodni po świętach katolickich, czyli 5 maja.  

Min. edukacji B. Nowacka: dzieci korzystają z doświadczenia osób starszych. A i dzieci mogą wiele nauczyć dziadków
29 kwi 2024

Minister edukacji Barbara Nowacka: działamy na rzecz szkoły międzypokoleniowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...