Jednym z założeń nowelizacji k.p.a. jest poprawa komunikacji na linii obywatel - organ administracji publicznej. Ustawodawca zmieniając podejście do obywatela na bardziej partnerskie jednocześnie próbuje zwiększyć jego zaufanie do władzy publicznej.
Zmiana podejścia do obywatela musi sprawić, że nie będzie on czuł się jak petent, lecz jak partner, z którym organ będzie mógł uzgodnić sposób załatwienia sprawy. Instytucją, która pozwoli nawiązać dialog między obywatelem a organem jest działająca od 1 czerwca mediacja.
Mediacja
Instytucja mediacji została wprowadzona dzięki modyfikacji art. 13 k.p.a. Od 1 czerwca, obowiązkiem organów jest dążenie do polubownego rozstrzygania kwestii spornych w sprawach, których charakter na to pozwala. Przejawia się to głównie poprzez podejmowanie przez organ czynności:
- skłaniających strony do zawarcia ugody, w sprawach, w których uczestniczą strony o spornych interesach;
- niezbędnych do przeprowadzenia mediacji.
Organ będzie zobowiązany do podejmowania w/w czynności na każdym etapie postępowania. Ponadto będzie zobowiązany do udzielenia stronie informacji o możliwościach i korzyściach polubownego załatwienia sprawy.
Mediacja może zostać przeprowadzona w toku postępowania, jeżeli przemawia za tym charakter sprawy. Ma ona charakter dobrowolny. Celem mediacji jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz dokonanie ustaleń dotyczących jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa. W następstwie mediacji może zostać wydana decyzja lub ugoda administracyjna.
Mediacja może odbyć się pomiędzy uczestnikami postępowania, a także pomiędzy stroną/stronami a organem prowadzącym postępowanie. Partnerskie traktowanie obywateli przejawia się zwłaszcza poprzez stosowanie mediacji pomiędzy stroną a organem prowadzącym postępowanie.
Zobacz: RODO 2018
Przebieg mediacji
O możliwości przeprowadzenia mediacji, zawiadamia strony organ (z urzędu lub na wniosek). W zawiadomieniu organ prosi strony o zgodę na przeprowadzenie mediacji oraz o wybór mediatora. Strony powinny ustosunkować się do zawiadomienia w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia. Brak zgody stron na przeprowadzenie mediacji oznacza, że mediacji się nie przeprowadza.
Jeżeli strony wyrażą zgodę na przeprowadzenie mediacji, organ administracji publicznej wydaje niezaskarżalne zażaleniem postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji. W postanowieniu organ wskazuje mediatora wybranego przez uczestników mediacji, a jeżeli uczestnicy mediacji nie wybrali mediatora, wskazuje się mediatora wybranego przez organ administracji publicznej.
Dalszy przebieg postępowania mediacyjnego jest uzależniony od wyników mediacji. Jeżeli w wyniku mediacji strony dojdą do porozumienia co do sposobu załatwienia sprawy, organ załatwia sprawę zgodnie z tymi ustaleniami, zawartymi w protokole z przebiegu mediacji. Jeżeli strony nie dojdą do porozumienia organ wydaje postanowienie o zakończeniu mediacji.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 23; ost. zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 2138)