Zasadami ogólnymi zapisanymi w znowelizowanym Kodeksie postępowania administracyjnego są:
- Zasada państwa prawa,
- Zasada praworządności,
- Zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść strony,
- Zasada współdziałania organów administracji publicznej,
- Zasada pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej,
- Zasada informowania stron,
- Zasada uczestnictwa stron w postępowaniu,
- Zasada wyjaśniania przesłanek załatwienia sprawy,
- Zasada szybkości postępowania,
- Zasada nakłaniania do ugody,
- Zasada pisemności postępowania,
- Dwuinstancyjność postępowania,
- Ostateczność decyzji.
W niniejszym artykule omówiona została zasada nakłaniania do ugody, która uregulowana jest w art. 13 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Zobacz: Prawo administracyjne
Zgodnie z nią organ administracji publicznej powinien dążyć do polubownego załatwiania sprawy. Chodzi rzecz jasna o sprawy, które pozwalają na takie polubowne rozstrzygnięcie. Przede wszystkim organ administracji publicznej powinien skłaniać strony do zawarcia ugody. W zdaniu poprzednim mowa o sprawach, w których uczestniczą strony o spornych interesach. Ponadto podejmowane powinny być czynności niezbędne do przeprowadzenia mediacji.
Na danym etapie postępowania administracyjnego organ administracji publicznej powinien także podjąć wszelkie czynności prowadzące do mediacji oraz zawarcia ugody. Obowiązkiem organu jest przede wszystkim udzielanie wyjaśnień o możliwościach i korzyściach polubownego załatwienia sprawy.
Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego miała na celu przyspieszenie postępowania administracyjnego. Nowelizacja ma służyć także poprawie relacji obywateli z urzędami. Wprowadzono wiele nowych instytucji jak na przykład instytucję ponaglenia. W końcu zdefiniowane zostały takie pojęcia jak bezczynność organu oraz przewlekłość postępowania.
Milczące załatwienie sprawy
Postępowanie administracyjne zostało przyspieszone także dzięki wprowadzeniu instytucji milczącego załatwienia sprawy.
Zgodnie z art. 122a. § 1. Sprawa może być załatwiona milcząco, jeżeli przepis szczególny tak stanowi.
§ 2. Sprawę uznaje się za załatwioną milcząco w sposób w całości uwzględniający żądanie strony, jeżeli w terminie miesiąca od dnia doręczenia żądania strony właściwemu organowi administracji publicznej albo innym terminie określonym w przepisie szczególnym organ ten:
1) nie wyda decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie (milczące zakończenie postępowania) albo
2) nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji (milcząca zgoda).
Mediacja
Bardzo istotną zmianą jest także mediacja. Zgodnie z obecnie obowiązującym Kodeksem postępowania administracyjnego mediacja może trwać maksymalnie dwa miesiące. Jeżeli strony zgodnie postanowią o przedłużeniu mediacji wówczas może zostać przedłużona o jeden miesiąc.
Aby mediator działał w sposób sprawny zobowiązano go do niezwłocznego przedłożenia protokołu z przebiegu mediacji organowi administracji publicznej.
W mediacji uczestniczyć mogą strony postępowania oraz organ, który prowadzi postępowanie. Podkreślenia wymaga fakt, że mediacja w procedurze administracyjnej jest dobrowolna.