Gminy mają obowiązek zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (art. 6c ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; dalej: u.c.p.g.). Z kolei właściciele nieruchomości są zobowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6h u.c.p.g.).
Kluczowe dla poboru opłaty jest prawidłowe zastosowanie pojęcia "właściciel nieruchomości". Przepis art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g. stanowi, że ilekroć w tej ustawie jest mowa o właścicielach nieruchomości rozumie się przez to także:
- współwłaścicieli,
- użytkowników wieczystych,
- jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu,
- inne podmioty władające nieruchomością.
Definicja nie przesądza wprost, czy właścicielami w rozumieniu tych przepisów są także spółki cywilne. Z pomocą w rozstrzygnięciu tej kwestii przychodzi orzecznictwo sądów administracyjnych.
Z ORZECZNICTWA
Spółka cywilna nie może być stroną postępowania w przedmiocie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, tylko jej wspólnicy. Na spółce cywilnej nie ciążą obowiązki, o których mowa w u.c.p.g. Nie jest ona bowiem "właścicielem" nieruchomości w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g., zobowiązanym do ponoszenia na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o czym stanowi art. 6h u.c.p.g.
Wyrok WSA w Gliwicach z 14 grudnia 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 661/18
Spółka cywilna prowadziła działalność gospodarczą na nieruchomości. Urząd wszczął wobec spółki postępowanie w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Urząd określił decyzją wysokość opłaty. Rozpatrując odwołanie od decyzji organ odwoławczy wskazał, że odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości odbywał się w tym okresie częściowo poza systemem gospodarowania odpadami komunalnymi obowiązującym na terenie miasta. Jednak w powstałym sporze sąd zwrócił przede wszystkim uwagę na to, że spółka cywilna nie posiada statusu strony w postępowaniu w przedmiocie określenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Spółka cywilna nie jest wymieniona w art. 133 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jako strona w postępowaniu podatkowym.
Sąd negatywnie odpowiedział też na pytanie, czy spółka cywilna, jako najemca lub dzierżawca, jest podmiotem zobowiązanym do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Zdaniem sądu, zarówno najemca, jak i dzierżawca są podmiotami władającym nieruchomością (posiadaczami zależnymi). Jednak spółka cywilna nie posiada zdolności do czynności prawnych. Nie może być zatem stroną jakiegokolwiek stosunku obligacyjnego - w tym umowy najmu czy dzierżawy. Umowę taką zawrzeć mogą natomiast wspólnicy, którzy jako osoby fizyczne posiadają zdolność do czynności prawnych. W konsekwencji na spółkę cywilną nie może zostać nałożony obowiązek w zakresie opłat za gospodarowania odpadami komunalnymi.
Tomasz Król
Podstawy prawne
- art. 133 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 800; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 492)
- art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 6c, art. 6h ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1454; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629)