Pracownikiem socjalnym jest osoba, która działa na rzecz jednostek, rodzin, grup bądź środowisk społecznych, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. Ich zadaniem jest ułatwianie samorealizacji oraz aspiracji na przyszłość. Ponadto pracownicy socjalni odpowiedzialni są za zmianę sytuacji rodziny w danej społeczności lokalnej. Art. 116 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej (Dz.U.2004.256.2572) zawiera w swojej treści warunki, które należy spełnić, aby zostać pracownikiem socjalnym. Ważne jest, aby co najmniej jeden z warunków został spełniony.
Redakcja poleca: Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 (książka)
Bezwzględny wymóg posiadania wyższego wykształcenia w tym wypadku nie obowiązuje, bowiem pracownikiem socjalnym może być osoba ze średnim wykształceniem. Wobec tego pracę w pomocy społecznej mogą podjąć osoby, które:
• posiadają dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych,
• ukończyły studia wyższe na kierunku praca socjalna,
• do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków:
a) pedagogika,
b) pedagogika specjalna,
c) politologia,
d) polityka społeczna,
e) psychologia,
f) socjologia,
g) nauki o rodzinie.
Jednakże do zdobycia pełnych kwalifikacji uprawniających do wykonywania pracy w charakterze pracownika socjalnego konieczny jest wybór odpowiedniej specjalności.
Zobacz również: Zmiany w zatrudnieniu pracowników socjalnych
Zadania pracowników socjalnych
Art. 119 wspomnianej ustawy o pomocy społecznej zawiera katalog zadań, które są w głównej mierze wykonywane przez pracowników socjalnych. Oczywiście obowiązki są dostosowane odpowiednio do wymagań i specyfiki wykonywanej w danym czasie pracy. Do najważniejszych zadań tego typu pracowników należy odpowiednia pomoc rodzinom potrzebującym, prawidłowe rozpoznanie ich sytuacji oraz monitorowanie podejmowanych działań. Dodatkowo niezwykle istotne jest dokonywanie analiz i oceny zjawisk, które powodują zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej oraz kwalifikowanie do uzyskania tych świadczeń. W tej sytuacji pracownicy socjalni przeprowadzają rodzinny wywiad środowiskowy. W związku z prowadzoną przez pracowników działalnością ważne jest, aby każdy z nich posiadał odpowiednią wiedzę specjalistyczną z zakresu pomocy społecznej oraz powinien umiejętnie posługiwać się odpowiednimi przepisami prawa.
Zmiany dotyczące pracy pracowników socjalnych
Nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie 8 czerwca 2012 r. przyznaje pracownikowi socjalnemu możliwość wystąpienia o przydzielenie asystenta rodziny rodzinie, jeżeli z przeprowadzonej analizy sytuacji wyraźnie wynika taka konieczność. W takiej sytuacji pracownik socjalny występuje z wnioskiem o przydzielenie asystenta do kierownika ośrodka pomocy społecznej. Możliwe jest również wystąpienie z takim wnioskiem do jednostki organizacyjnej gminy, która zajmuje się organizacją pracy z rodziną bądź do podmiotu, któremu gmina zleciła taką pracę. Do dnia 31 grudnia 2014 r. kierownik ośrodka pomocy społecznej może podejmować czynności zmierzające do ustanowienia asystenta rodziny. Natomiast od 1 stycznia 2015 r. przyznanie asystenta będzie obligatoryjnym zadaniem gminy. Do dnia 31 grudnia 2014 r., rodzinie zastępczej zawodowej, która wychowuje więcej niż 3 dzieci, na jej wniosek, starosta ma obowiązek przyznania jednego z uprawnień:
• zatrudnienie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich, czyli asystenta,
• przyznanie środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
Od dnia 1 stycznia 2015 r., starosta będzie obligatoryjnie musiał przyznać obydwa uprawnienia, jeżeli rodzina spełni określone warunki.
Zadaj pytanie za forum: Samorząd - Pomoc społeczna