Rozporządzenie przewiduje wiele rozwiązań analogicznych do obecnie obowiązujących przepisów rozporządzenia z 24 lipca 2015 r. Wydanie nowego aktu stało się konieczne w kontekście zmiany systemu szkół na podstawie ustaw Prawo oświatowe oraz przepisów wprowadzających ustawę Prawo oświatowe.
Co zmieni się od 1 września 2017 roku w sytuacji dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi?
Do szerokiego już w poprzednim stanie prawnym katalogu instytucji, w których można prowadzić nauczanie dzieci niepełnosprawnych zostały dodane w nowym Rozporządzeniu (§2) oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych. Pozostałe modyfikacje wynikają z reformy systemu oświaty, a więc przede wszystkim wygaszania gimnazjów i służą wyłącznie ujednoliceniu przepisów Rozporządzenia i nowego Prawa oświatowego.
Istotną zmianą jest przepis umożliwiający kształcenie uczniów ze wskazanych grup do końca roku szkolnego, w którym uczeń kończy 20 lat, jeżeli chodzi o szkołę podstawową i 24 lata w przypadku szkoły ponadpodstawowej.
Zobacz: Oświata
Program dostosowany do potrzeb ucznia
Znakomita część zmian wprowadzanych Rozporządzeniem koncentruje się wokół pojęcia indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego (§ 6). Nie jest on jednak oderwany od podstawy programowej. W indywidualnym nauczaniu realizuje się wszystkie obowiązkowe zajęcia wynikające z ramowego planu nauczania danego typu i rodzaju szkoły. By wspomnieć chociażby, akcentowaną w rozporządzeniu, konieczność uwzględnienia zajęć z zakresu doradztwa zawodowego oraz wyboru kierunku kształcenia.
Program tworzony jest w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia. Może zostać zmodyfikowany na wniosek ucznia lub jego rodziców.
Działania nauczycieli i innych pracowników placówek edukacyjnych i wychowawczych powinny być ukierunkowane przede wszystkim na poprawę funkcjonowania ucznia, jego komunikowania się z otoczeniem oraz wzmacnianie jego więzi ze środowiskiem przedszkolnym lub szkolnym. Podkreśla się konieczność zastosowania odpowiednich metod i form pracy z uczniem.
Zobacz: Zdrowie
Praca zespołowa
Program opracowuje zespół stworzony z nauczycieli i specjalistów prowadzący zajęcia z uczniem. Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie do zespołu opracowującego program również wychowawcy grup wychowawczych prowadzącego zajęcia z wychowankiem w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, specjalnym ośrodku wychowawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym.
Rozporządzenie akcentuje konieczność zespołowej pracy nauczycieli, wychowawców i specjalistów prowadzących zajęcia z dzieckiem lub uczniem, dlatego jego członkowie muszą spotykać się co najmniej dwa razy w roku szkolnym. O terminie każdego spotkania zespołu i możliwości uczestniczenia w nim informowani są każdorazowo rodzice i pełnoletni uczniowie.
Indywidualny program tworzony jest na podstawie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia. Obowiązujące przepisy zalecały uwzględnienie zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, co w praktyce okazało się niewystarczające. Chodzi przede wszystkim o uwzględnienie wpływu czynników środowiskowych na jakość procesu kształcenia i wychowania, by nie oceniać specjalnych potrzeb edukacyjnych tylko przez pryzmat cech osobowych dziecka czy ucznia.
W projekcie rozporządzenia wprowadzono przepisy umożliwiające organizowanie wybranych zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych indywidualnie lub w grupie liczącej do 5 dzieci lub uczniów z podobnymi problemami.
Opracowano na podstawie:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym