Rejestr ciąż: w SIM będzie adnotacja o ciąży pacjentki [projekt rozporządzenia]

• Co to jest rejestr ciąż?
• Czy rejestr ciąż to rejestr kobiet w ciąży?
• Jaka jest podstawa prawna utworzenia rejestru ciąż?
• Rejestr ciąż: Co się zmieni w SIM od 1 października 2022 r.?
• Czy zmiany od 1 października 2022 r. w SIM co do rejestru ciąż wynikają z prawa UE?
• Jak rząd uzasadnia zbieranie danych o kobietach w ciąży?
• W jaki sposób rejestrowanie kobiet w ciąży wiąże się ze zbieraniem danych o grupie krwi?
• Jakie nowe kody w SIM od 1 października 2022 r.?
• Jakie inne zmiany w SIM?

Co to jest rejestr ciąż?

To potoczna nazwa umieszczania w elektronicznych danych medycznych pacjentki informacji o tym, że jest w ciąży. W Polsce rejestrem tym jest System Informacji Medycznej „SIM” o zdarzeniach medycznych, których obowiązek przekazywania, zgodnie z art. 56 ust. 2a ustawy o SIOZ powstał od dnia 1 lipca 2021 r.

Czy rejestr ciąż to rejestr kobiet w ciąży?

Nie ma w Polsce osobnego rejestru kobiet w ciąży, który służyłby identyfikacji kobiet w ciąży. W jakim celu? Np. monitorowania przez policję / prokuraturę faktu dokonywania nielegalnych aborcji w Polsce. Tego typu sugestie, które można spotkać w przestrzeni publicznej są nadużyciem. Informacja o ciąży w SIM, to jedna z wielu informacji o fakcie medycznym jakim jest ciąża. Osobną kwestią jest to, czy policja / prokuratura będzie miała dostęp do tych danych na potrzeby prowadzonych postępowań. Ale postępowania te mogą dotyczyć szeregu spraw nie tylko tych związanych z nielegalnym przerwaniem ciąży. To może być utrata ciąży wskutek pobicia przez konkubenta albo wskutek niedochowania przepisów prawa pracy przez pracodawcę zatrudniającego kobietę w ciąży.

Jaka jest podstawa prawna utworzenia rejestru ciąż?

Wynika z rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zdarzenia medycznego przetwarzanego w systemie informacji oraz sposobu i terminów przekazywania tych danych do Systemu Informacji Medycznej. Według planów rządu wejdzie w życie od 1 października 2022 r.

Wprowadzane zmiany mają na celu identyfikację świadczenia zdrowotnego.

Rejestr ciąż: Co się zmieni w SIM od 1 października 2022 r.?

Katalog przekazywanych przez usługodawców danych, pozwalających na identyfikację świadczenia zdrowotnego rozszerzy się o dane odnoszące się do informacji o:

1. wyrobach medycznych zaimplantowanych u usługobiorcy,
2. alergiach występujących u usługobiorcy,
3. potwierdzonym wyniku grupy krwi oraz
4. ciąży

- o ile usługodawca uzyska je w związku z udzielaniem świadczenia zdrowotnego lub realizacją istotnej procedury medycznej.

Czyli, aby informacja o ciąży znalazła się w rejestrze lekarz musi ją pozyskać w wyniku przeprowadzonych zabiegów, operacji oraz badań specjalistycznych.

Dane odnoszące się do: wyrobów medycznych zaimplantowanych u usługobiorcy, alergii występujących u usługobiorcy, wyniku grupy krwi oraz ciąży będą identyfikować świadczenie zdrowotne, tym samym ich przekazanie do SIM będzie uzależnione od zakresu świadczenia udzielanego przez usługodawcę.

Przekazywanie do SIM przedmiotowych danych zapewni możliwość dotarcia do nich  przez usługodawców. Powyższe z kolei wpłynie na skuteczność leczenia, jak również podniesie jakość procesów leczniczo – diagnostycznych.

Czy zmiany od 1 października 2022 r. w SIM co do rejestru ciąż wynikają z prawa UE?

Rząd twierdzi, że ww. zakres danych wynika ze zbioru danych zdefiniowanych przez Komisje Europejską w Patient Summary, który jest podstawowym zbiorem danych na temat zdrowia pacjenta, pozwalającym pracownikom medycznym, głównie w sytuacjach zagrożenia życia, na pozyskanie najistotniejszych informacji na temat jego zdrowia. Zakres danych Patient Summary został zawarty w projekcie realizowanym ze środków europejskich (system e-zdrowie (P1)).

Na tej podstawie wprowadzono już elektroniczną receptę i skierowanie, zdarzenia medyczne, wymianę elektronicznej dokumentacji medycznej, karty szczepień, czy aplikację Internetowe Konto Pacjenta. 

Jak rząd uzasadnia zbieranie danych o kobietach w ciąży?

W uzasadnieniu projektu rozporządzenia czytamy:

„Przekazywanie do SIM informacji o ciąży, jest szczególnie istotne jako, że jest związane z kwestią bezpieczeństwa kobiety ciężarnej (część badań nie może być wykonywana w ciąży lub wymaga zmiany w procedurze) i właściwej reakcji na wynik. W wybranych przypadkach normy dla kobiet ciężarnych są inne, niż poza ciążą. Szczególnego znaczenia informacja o ciąży nabiera w sytuacji urazów, konieczności wykonania badań radiologicznych z kontrastem, znieczuleń itp. Poza tym, wiedza na temat badań zlecanych i wykonywanych w czasie ciąży może być przydatna w przypadku ewentualnego poszerzania zakresu refundacji dla kobiet ciężarnych i będących w połogu. Informacja, że pacjentka jest w ciąży, to zwrócenie uwagi na konieczność zachowania odpowiedniej dbałości i staranności w doborze proponowanych badań dodatkowych i zlecanych leków.”

W jaki sposób rejestrowanie kobiet w ciąży wiąże się ze zbieraniem danych o grupie krwi?

W uzasadnieniu projektu rozporządzenia czytamy w tej sprawie:

„Z kolei odnosząc się do projektowanego obowiązku raportowania do SIM informacji o potwierdzonym wyniku grupy krwi usługobiorcy, należy zaznaczyć, że wykonane wcześniej i prawidłowo udokumentowane oznaczenie grupy krwi ma istotne znaczenie dla procesu diagnostyczno-leczniczego usługobiorców, albowiem skraca czas oczekiwania na transfuzję, a w nagłych wypadkach może nawet uratować życie. Oznaczenie grupy krwi pozostaje również bardzo ważne w opiece nad kobietą ciężarną, dla bezpiecznego prowadzenia ciąży.”

Dlatego z uwagi na niebezpieczeństwo dla pacjenta mogące wystąpić wskutek wprowadzenia nieprawidłowej danej, do SIM będzie raportowany potwierdzony wynik grupy w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2021 r. poz. 1749 oraz z 2022 r. poz. 974).

Jakie nowe kody w SIM od 1 października 2022 r.?

Dodatkowo w przypadku świadczeń zdrowotnych w rodzaju rehabilitacja lecznicza, usługodawca będzie dodatkowo przekazywał do SIM kody określone w Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) oraz w przypadku świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie porad psychologicznych lub sesji psychoterapeutycznych - kodu diagnoz psychologicznych według słownika opracowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Powyższe pozwoli na precyzyjniejsze odzwierciedlenie stanu zdrowia usługobiorców, którym są udzielane świadczenia zdrowotne.

Jakie inne zmiany w SIM?

Uzasadnienie do projektu rozporządzenia wskazuje, że zmiany nakładają na usługodawców, m. in. obowiązek wskazywania poza datą udzielania świadczenia zdrowotnego, także godzinę rozpoczęcia jego udzielania (zakończenia, przyjęcia do szpitala, wypisu ze szpitala) oraz wytworzenia  dokumentacji medycznej prowadzonej w postaci elektronicznej. Pozyskiwanie w SIM przedmiotowych informacji, umożliwi w przyszłości wyjaśnianie ewentualnych wątpliwości, dotyczących udzielania jednemu usługobiorcy kilku świadczeń zdrowotnych, u różnych usługodawców, w tym samym dniu.

Projekt rozporządzenia określa mechanizm przekazywania do SIM danych w przypadku udzielania świadczenia zdrowotnego lub realizacji określonej procedury medycznej (będącej elementem raportowanego zdarzenia medycznego) przez podwykonawcę usługodawcy, tj. przez podmiot trzeci, któremu usługodawca powierzył udzielenie świadczenia lub wykonanie tej procedury medycznej. To właśnie podwykonawca będzie zobligowany przekazywać do SIM dane dotyczące wykonania konkretnej procedury lub udzielenia świadczenia. Dane te są zobowiązani przekazywać zarówno usługodawcy udzielający świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, jak i usługodawcy realizujący je komercyjnie.

Projekt rozporządzenia zakłada ponadto uwzględnienie dodatkowych informacji do katalogu danych przekazywanych do SIM w przypadku gdy rozpoczęcie i zakończenie udzielania świadczenia zdrowotnego nie następuje w tym samym dniu.  

Ponadto rozszerzono katalog danych niezbędnie przekazywanych przez usługodawców, pozwalających na identyfikację świadczenia zdrowotnego, o dane wskazane w § 2 ust. 1 pkt 7 lit. d-h aktualnie obowiązującego rozporządzenia.

Dodatkowo w projekcie rozporządzenia zrezygnowano z wyłączeń w zakresie obowiązków sprawozdawczych w przypadku raportowania przez usługodawców danych do SIM dotyczących świadczeń zdrowotnych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, a także świadczeń zdrowotnych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz położnej podstawowej opieki zdrowotnej, jak również doprecyzowane zostały reguły przekazywania przez usługodawcę do SIM danych dotyczących świadczeń zdrowotnych pielęgniarki lub higienistki szkolnej udzielanych w środowisku nauczania i wychowania. Co istotne obowiązek w tym zakresie na chwilę obecną dotyczyć będzie jedynie świadczenia zdrowotnego jakie stanowi szczepienie.

Rejestr ciąż w Polsce: Ile podmiotów medycznych wprowadza dane do SIM?