22 czerwca 2023 r. weszła w życie ustawa o zawodzie ratownika medycznego i przepisy o powstaniu samorządu ratowników medycznych. Ratownicy mogą stwierdzić zgon pacjenta, jeżeli dojdzie do niego w trakcie akcji medycznej. Uregulowano również zasady ich rozwoju zawodowego.
W ustawie uregulowano m.in. zasady wykonywania zawodu ratownika medycznego; kwestię kształcenia podyplomowego i doskonalenia zawodowego ratowników medycznych; organizację i zakres działania samorządu ratowników medycznych oraz zasady odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych.
Jak zostać ratownikiem medycznym
Zgodnie z ustawą zawód ratownika medycznego będzie mogła wykonywać osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych; ma pozwalający na to stan zdrowia; znajomość języka polskiego w mowie i w piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu oraz spełnia wymagania w zakresie kwalifikacji; daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu, w szczególności nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe, a także ma prawo wykonywania zawodu ratownika medycznego.
Ustawa stanowi, że prawo wykonywania zawodu ratownika medycznego przyznaje Krajowa Rada Ratowników Medycznych. Osoba, której przyznano prawo wykonywania zawodu ratownika medycznego, będzie podlegała wpisowi do rejestru ratowników medycznych. W ustawie uregulowano również kwestie utraty i wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu przez ratownika medycznego.
Co robi ratownik medyczny
Ustawa określa zadania osoby wykonującej zawód ratownika medycznego. Jest to m.in. udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym medycznych czynności ratunkowych; zabezpieczanie osób znajdujących się w miejscu zdarzenia oraz podejmowanie działań zapobiegających zwiększeniu się liczby osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego; transportowanie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz stwierdzanie zgonu, do którego doszło podczas akcji medycznej.
Za wykonywanie zawodu ratownika medycznego uznaje się również m.in. nauczanie zawodu ratownika medycznego oraz wykonywanie pracy na rzecz doskonalenia zawodowego ratowników medycznych i dyspozytorów medycznych; organizowanie i prowadzenie zajęć z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy, medycznych czynności ratunkowych oraz pierwszej pomocy; prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych w zakresie ratownictwa medycznego.
Gdzie pracuje ratownik medyczny
W ustawie uregulowano ponadto katalog podmiotów, u których ratownik medyczny będzie mógł wykonywać zawód ratownika medycznego. Będzie on mógł wykonywać zawód w ramach umowy o pracę, w ramach stosunku służbowego, na podstawie umowy cywilnoprawnej lub w ramach porozumienia o wolontariacie.
Ustawa wprowadza do systemu prawnego przepisy powołujące samorząd zawodowy ratowników medycznych i regulujące jego organizację. Samorząd zawodowy ratowników medycznych będzie zgodnie z ustawą niezależny w wykonywaniu swoich zadań i będzie podlegał wyłącznie przepisom prawa.
Samorząd zawodowy ratowników medycznych będzie zorganizowany w ramach struktury ogólnokrajowej w Krajowej Izbie Ratowników Medycznych, która będzie miała osobowość prawną oraz określone w ustawie organy. Są to Krajowy Zjazd Ratowników Medycznych, Krajowa Rada, Komisja Rewizyjna, Sąd Dyscyplinarny, Wyższy Sąd Dyscyplinarny oraz Rzecznik Dyscyplinarny. Przynależność do samorządu zawodowego ratowników medycznych będzie obowiązkowa. Ustawa rozstrzygnęła również, że nadzór nad samorządem będzie sprawował minister zdrowia.
W ustawie uregulowana została również odpowiedzialność zawodowa ratowników medycznych za naruszenie zasad etyki zawodowej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu ratownika medycznego.