Ponieważ ustawa o finansach publicznych mówi o studiach podyplomowych ekonomicznych, czy wymienione studia można uznać za ekonomiczne?
Nie jest możliwe udzielenie jednoznacznej odpowiedzi twierdzącej lub przeczącej na pytanie zadane przez Czytelnika – ze względu na brak istotnych informacji odnośnie do zakresu kształcenia oferowanego przez uczelnię prowadzącą wymienione w pytaniu rodzaje studiów podyplomowych oraz ich charakter i program. Na przykład wymieniony w pytaniu kierunek studiów podyplomowych „Finanse publiczne w jednostkach samorządu terytorialnego” jest prowadzony zarówno w ramach kierunków kształcenia ekonomicznych, jak i prawniczych. Dlatego w odpowiedzi zostaną wskazane jedynie ogólne zasady, jakimi należy się kierować przy wyborze studiów podyplomowych przez osoby planujące uzupełnić wykształcenie konieczne do zajmowania stanowiska głównego księgowego w jednostkach sektora finansów publicznych.
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: nowa uofp) w art. 54 ust. 2 pkt 5 wymaga, aby główny księgowy w jednostce sektora finansów publicznych (a do tej kategorii należą państwowe i samorządowe jednostki budżetowe – co wynika z art. 9 pkt 3 tej ustawy) spełniał co najmniej jeden z wymienionych warunków:
● ukończył ekonomiczne jednolite studia magisterskie, ekonomiczne wyższe studia zawodowe, uzupełniające ekonomiczne studia magisterskie lub ekonomiczne studia podyplomowe i posiadał co najmniej 3-letnią praktykę w księgowości,
● ukończył średnią, policealną lub pomaturalną szkołę ekonomiczną i posiadał co najmniej 6-letnią praktykę w księgowości,
lub też:
● był wpisany do rejestru biegłych rewidentów na podstawie odrębnych przepisów,
● posiadał certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych albo świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, wydane na podstawie odrębnych przepisów.
Definicje poszczególnych rodzajów wykształcenia wyższego, wymienionych w przywołanym przepisie, zawarte są w ustawie z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (dalej: ustawa o szkolnictwie wyższym) i wydanych na jej podstawie aktach wykonawczych.
Studia podyplomowe to forma kształcenia przeznaczona dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych, inna niż studia wyższe i studia doktoranckie, która może być prowadzona przez uczelnię w zakresie związanym z prowadzonymi przez nią kierunkami studiów wyższych (art. 2 pkt 11 i art. 8 ust. 1 i 6 ustawy o szkolnictwie wyższym). Zgodnie z uchwałą Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, do „nauk ekonomicznych” zalicza się takie dziedziny, jak:
● ekonomia,
● nauki o zarządzaniu,
● towaroznawstwo
– w zakresie których kształcenie odbywa się na uczelniach ekonomicznych oraz na wydziałach ekonomicznych innych uczelni wyższych na kierunkach studiów, określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 13 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunków studiów.
Czytaj także: Obowiązek zatrudnienia w szkole głównego księgowego>>
Należą do nich m.in. takie kierunki, jak: ekonomia, finanse i rachunkowość, towaroznawstwo, logistyka, zarządzanie, zarządzanie i inżynieria produkcji, zarządzanie i marketing, informatyka i ekonometria. W ramach tych kierunków obowiązują tzw. standardy kształcenia, które określają reguły kształcenia na poszczególnych kierunkach, przy czym standardy te określają pewne minima programowe, natomiast uczelnie prowadzące dany kierunek mają możliwość wprowadzania w jego ramach różnych dodatkowych specjalizacji (np. w ramach kierunku ekonomia mogą to być: ekonomika sektora publicznego, analiza finansowa, inwestycje, handel zagraniczny i wiele innych).
Jeśli chodzi o studia podyplomowe, to uczelnie kształcące na kierunkach ekonomicznych same ustalają ich nazwy i zakres programowy – na podstawie kompetencji przyznanych im w art. 68 ustawy o szkolnictwie wyższym – np. uczelnie ekonomiczne prowadzące kierunek studiów wyższych: finanse i rachunkowość oferują w bieżącym roku akademickim następujące ekonomiczne studia podyplomowe:
● Rachunkowość, finanse i system podatkowy,
● Finanse i rachunkowość zarządcza,
● Finanse i rachunkowość budżetowa,
● Rachunkowość sektora finansów publicznych,
● Rachunkowość i audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych,
● Rachunkowość,
● Podatki i skarbowość,
● Rachunkowość w zarządzaniu instytucjami kultury,
● Rachunkowość w zarządzaniu jednostkami opieki zdrowotnej i wiele innych o bardzo różniącym się programie i zakresie wiedzy oraz umiejętności nabywanych przez słuchaczy.
Studia podyplomowe w swoim założeniu mają dawać możliwość poszerzenia wiedzy zdobytej w czasie studiów wyższych, a także zdobycia wiedzy specjalistycznej koniecznej z punktu widzenia wykonywanej pracy, dającej możliwość awansu zawodowego. Osoby, które zamierzają podjąć takie studia ze względu na konieczność uzyskania wykształcenia ekonomicznego, wymaganego do zajmowania stanowiska głównego księgowego w jednostce sektora finansów publicznych, zawsze powinny upewnić się na wybranej przez siebie uczelni, czy ich ukończenie daje gwarancję spełnienia wymogu określonego w przepisach art. 54 nowej uofp – informacje takie znajdują się zazwyczaj na stronach internetowych uczelni w opisach programu studiów podyplomowych, można je także uzyskać od osób odpowiedzialnych za ich realizację.
Czytaj także: Prawa i obowiązki głównego księgowego jednostki sektora finansów publicznych>>
PODSTAWY PRAWNE
• Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1020)
• Ustawa z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 75, poz. 471)
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 13 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunków studiów (Dz.U. Nr 121, poz. 838; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 150, poz. 1213)
• Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (M.P. Nr 79, poz. 1120; ost.zm. M.P. z 2008 r. Nr 97, poz. 843)