Nauczyciel kontraktowy, który zdał egzamin na stopień nauczyciela mianowanego, otrzymuje zaświadczenie o zdaniu egzaminu. W terminie do dnia 31 sierpnia (jeśli wniosek o wszczęcie postępowania egzaminacyjnego został złożony do 30 czerwca) lub do 31 grudnia (jeśli wniosek został złożony po 30 czerwca) organ prowadzący ma obowiązek wydać decyzję w sprawie nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
Nauczyciele mianowani mogą ubiegać się o stopień nauczyciela dyplomowanego – najwyższy stopień w awansie zawodowym nauczycieli. Od 31 sierpnia 2004 r. nauczyciel może rozpocząć staż na nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 1 roku od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Staż na stopień nauczyciela dyplomowanego trwa 2 lata i 9 miesięcy.
Skrócony staż (do 1 roku i 9 miesięcy) dotyczy nauczycieli skierowanych do pracy za granicą w celu wspomagania nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w środowiskach polonijnych, którzy po powrocie do pracy w polskiej szkole chcą się ubiegać o stopień nauczyciela dyplomowanego. Taki sam, krótszy okres stażu obowiązuje nauczycieli mianowanych posiadających co najmniej stopień naukowy doktora.
Czytaj także: Awans zawodowy nauczyciela kontraktowego>>
Wymagania
Nauczyciel mianowany ubiegający się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:
1) podejmować działania mające na celu doskonalenie warsztatu i metod pracy, w tym doskonalenie umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej,
2) realizować zadania służące podniesieniu jakości pracy szkoły,
3) pogłębiać wiedzę i umiejętności służące własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy szkoły, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż.
Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego obejmują:
1) uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły,;
2) wykorzystywanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
3) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć;
4) realizację co najmniej trzech z następujących zadań:
a) opracowanie i wdrożenie programu działań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych odpowiednio z oświatą, pomocą społeczną lub postępowaniem w sprawach nieletnich,
b) wykonywanie zadań doradcy metodycznego, egzaminatora okręgowej komisji egzaminacyjnej, eksperta komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy, rzeczoznawcy do spraw programów nauczania, programów wychowania przedszkolnego, podręczników lub środków dydaktycznych, a w przypadku nauczycieli szkół artystycznych - także konsultanta współpracującego z Centrum Edukacji Artystycznej,
c) poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych,
d) uzyskanie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie zaawansowanym, a w przypadku nauczycieli języków obcych - uzyskanie umiejętności posługiwania się drugim językiem obcym na poziomie zaawansowanym,
e) wykonywanie zadań na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich we współpracy z innymi osobami, instytucjami samorządowymi lub innymi podmiotami,
f) uzyskanie innych znaczących osiągnięć w pracy zawodowej;
5) umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony.
Czytaj także: Zasady zatrudniania nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowych>>
Dokumentacja
Nauczyciel mianowany może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego w okresie 3 lat od dnia otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego nauczyciel musi dołączyć następujące dokumenty:
1) dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje zawodowe,
2) zaświadczenie dyrektora szkoły zawierające informacje o:
a) wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu; w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia, oraz nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach, w każdej w wymiarze niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć, łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu,
b) dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego nauczyciela,
c) dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, uzyskanej przez nauczyciela ocenie dorobku zawodowego za okres stażu oraz dacie jej dokonania, a w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia - także o ocenie dorobku zawodowego za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia;
A ponadto:
a) opis i analizę realizacji wymagań stawianych przy ubieganiu się o stopień nauczyciela dyplomowanego, w szczególności ze wskazaniem uzyskanych efektów,
b) dyplom lub świadectwo potwierdzające zaawansowaną znajomość języka obcego w rozumieniu przepisów w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli - jeżeli nauczyciel realizował zadanie polegające na uzyskaniu umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie zaawansowanym - poświadczoną kopię.
Czytaj także: Awans zawodowy nauczyciela stażysty>>
Komisja kwalifikacyjna
Komisję kwalifikacyjną dla nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela dyplomowanego powołuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny. W skład komisji wchodzą:
- przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny – jako jej przewodniczący,
- dyrektor szkoły (z wyjątkiem przypadku, gdy o awans ubiega się dyrektor szkoły),
- trzej eksperci z listy ekspertów (obowiązkowo posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole tego samego typu i rodzaju co szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony, z których co najmniej jeden naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć co nauczyciel),
- na wniosek nauczyciela – przedstawiciel związku zawodowego wskazanego we wniosku.
Komisja kwalifikacyjna analizuje dorobek zawodowy nauczyciela mianowanego ubiegającego się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego na podstawie:
- przedłożonej przez nauczyciela dokumentacji oraz
- przeprowadzonej rozmowy, podczas której nauczyciel odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wpływu działań i zadań zrealizowanych przez nauczyciela w okresie stażu na podniesienie jakości pracy szkoły, w której nauczyciel odbywał staż.
Oznacza to, że przedmiot rozmowy w trakcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego jest ściśle określony. Komisja nie ma podstaw prawnych do zadawania innych pytań, a w szczególności do „odpytywania” nauczyciela z dowolnych dziedzin prawa, edukacji, etc. Komisja musi trzymać się zakresu rozmowy, określonego w § 12 ust. 3 rozporządzenia MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
Dariusz Dwojewski
samorzad.infor.pl