Nowelizacja nakazuje m.in. podwyżkę podatku VAT, gdyby relacja długu publicznego do PKB przekroczyła 55 proc. Jeśli stałoby się to np. w 2011 r., to - na mocy tej ustawy - w lipcu 2012 r. VAT wzrósłby o jeden punkt procentowy, a w kolejnym roku o jeszcze jeden. Potem nastąpiłby stopniowy powrót do pierwotnej stawki VAT.
Zmiany wprowadzają też tzw. regułę wydatkową, ograniczającą wzrost niektórych wydatków państwa. Dyscyplinująca reguła wydatkowa zakłada, że wydatki budżetu państwa będą mogły rosnąć z roku na rok nie więcej niż o 1 punkt procentowy ponad inflację. Ma ona dotyczyć wydatków elastycznych, które nie są określone w ustawach oraz nowych wydatków sztywnych (ich poziom określono w ustawach).
Dyscyplinująca reguła wydatkowa nie będzie dotyczyć pieniędzy na sfinansowanie wypłat świadczeń emerytalno-rentowych gwarantowanych przez państwo - dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytalno-Rentowego KRUS oraz Funduszu Emerytur Pomostowych.
Nowela zawiera też pakiet zmian w zarządzaniu długiem i płynnością środków publicznych. Wolne środki należące do jednostek sektora finansów publicznych będą lokowane na kontach resortu finansów, a nie w bankach. Obowiązek ten miał dotyczyć także Lasów Państwowych, bowiem resort finansów planował włączyć je do tego sektora. Jednak sejmowa komisja finansów publicznych - podczas prac nad ustawą na początku grudnia - wykreśliła ten przepis i Lasy zostaną poza sektorem finansów publicznych.
Rząd planował, że nowela przyniesie państwu ok. 19 mld zł oszczędności, ale po wykreśleniu z niej przepisów o Lasach, resort finansów oszacował, że będą one niższe o ok. 650-700 mln zł.