Kurator oświaty - rola i zadania
Kurator oświaty ma dbać o prawidłowe realizowanie przez szkoły i placówki zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Jest zobowiązany do dbania o jakość edukacji, badania jej i oceniania. Ma do tego wyspecyfikowaną jednostkę i narzędzia. Dlatego istotne jest stworzenie takich przepisów, dzięki którym przy podejmowaniu decyzji na poziomie lokalnym, można było mieć znaczący głos w najistotniejszych kwestiach dotyczących funkcjonowania szkół i placówek. I my to konsekwentnie realizujemy. Opis proponowanych rozwiązań został skrótowo ujęty w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Teraz kolejny etap, czyli rozpoczęcie prac nad stworzeniem szczegółowych projektów przepisów.
Ministerstwo otrzymywało wiele sygnałów, w szczególności od rodziców, nauczycieli, ale także związków zawodowych dotyczących potrzeby wprowadzenia rozwiązań, które zwiększą skuteczność działań kuratora oświaty. Najczęściej sygnały te zawierały informacje o działaniach niezgodnych z prawem, niekorzystnie wpływających na jakość edukacji i warunki rozwoju uczniów objętych kształceniem, wychowaniem i opieką. Chcemy to zmienić. W związku z tym przygotowaliśmy rozwiązania, które pozwolą wyeliminować tego typu sytuacje.
Wszyscy uczniowie muszą mieć zapewnione jak najlepsze warunki kształcenia, wychowania oraz opieki. Dlatego istotne jest, aby dyrektorem szkoły, placówki była osoba, która gwarantuje należyte wykonanie powierzanych jej zadań. Ważne jest także to, aby swoją wiedzą, doświadczeniem i postawą zapewniała ona najlepsze funkcjonowanie i organizację pracy kierowanej przez nią szkoły lub placówki. Proponujemy, aby kurator oświaty, jako organ sprawujący nadzór pedagogiczny, miał większy wpływ na jego powołanie, jak i znaczący głos w odwołaniu lub zawieszeniu w sytuacji stwierdzenia uchybień związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.
Skuteczne działanie kuratorów
Ministerstwo otrzymywało również sygnały, że są dyrektorzy szkół oraz placówek edukacyjnych, którzy nie wykonują zaleceń wydanych w wyniku kontroli kuratora oświaty, przy jednoczesnym braku skutecznych narzędzi, aby ten obowiązek wyegzekwować. Kuratorzy sygnalizowali również problemy ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego w szkołach i placówkach niepublicznych. Wskazywali brak możliwości przeprowadzenia kontroli, unikania przez dyrektora kontaktu, braku odpowiedzi na pisma czy brak udostępniania dokumentacji. W takich sytuacjach kurator musi mieć możliwość skutecznego działania.
Kontrola zajęć prowadzonych w szkole przez organizacje
Rodzice powinni mieć prawo do decydowania o udziale dziecka w zajęciach prowadzonych w szkole przez różne organizacje. Dlatego proponujemy wprowadzenie takiego przepisu, dzięki któremu dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych w ramach działalności stowarzyszenia lub organizacji w szkole lub placówce – uzyskać szczegółowa informację o planie działania na terenie szkoły oraz konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji na terenie szkoły lub placówki. Po jej uzyskaniu, przed rozpoczęciem zajęć, dyrektor będzie zobowiązany do tego, aby przedstawić rodzicom niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniemu uczniowi szczegółową informację o celach i treściach realizowanego programu zajęć, a także materiały do zajęć. Ponadto udział ucznia w zajęciach będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pisemnej zgody pełnoletniego ucznia.
Zadania samorządu w zakresie oświaty
Projektowane rozwiązania przyznają większe niż dotychczas uprawnienia kuratorowi oświaty. Natomiast warto pokreślić, że samorząd terytorialny nadal będzie wykonywał zadania publiczne w zakresie edukacji publicznej w zakresie nie zastrzeżonym przez ustawy dla organu administracji publicznej, jakim jest kurator oświaty.
Źródło: MEiN