W nowelizacji ustawy PIT[1]), która weszła w życie od 1 stycznia 2018 r., wskazano dziedziny o charakterze twórczym, które są objęte 50 proc. kosztami (dodany ust. 9b w art. 22 ustawy PIT).
Nie uległa jednak zmianie generalna zasada, że koszty te mogą być stosowane wyłącznie do przychodów uzyskanych z tytułu „korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami" (art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy PIT).
Kiedy można korzystać z 50 proc. kosztów uzyskania przychodów
Zatrudnienie na określonym stanowisku, z którym związana jest praca twórcza, nie pozwala na zastosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów (por. tezy zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 listopada 2015 r. sygn. akt II FSK 2275/13). Koszty te mogą mieć bowiem zastosowanie wyłącznie do wynagrodzenia autora z tytułu działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalonego w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia utworu (tj. do wynagrodzenia z tytułu stworzenia dzieła).
Zobacz: Finanse
Samo zakwalifikowanie nauczycieli akademickich do poszczególnych grup (określonych w art. 108 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym) nie jest warunkiem wystarczającym do zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów[2]).
W konsekwencji nowe przepisy, które weszły w życie od 2018 r., nie oznaczają utraty prawa do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w stosunku do tych nauczycieli akademickich, tj. do pracowników naukowo-dydaktycznych, dydaktycznych i naukowych, którzy w ramach stosunku pracy tworzą dzieła objęte ochroną praw autorskich.
Natomiast nowe rozwiązania oraz wyjaśnienia Ministerstwa Finansów mogą wpływać na wyeliminowanie niezgodnego z prawem stosowania 50% kosztów do wynagrodzeń nauczycieli akademickich, w sytuacji gdy nie tworzą dzieł, do których można stosować wskazaną preferencję podatkową.
[1]) Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. poz. 2175).
[2]) Na podstawie tego przepisu nauczycielami akademickimi są: pracownicy naukowo-dydaktyczni; pracownicy dydaktyczni; pracownicy naukowi dyplomowani bibliotekarze oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji naukowej.