W roku akademickim 2023/2024 większa liczba studentów w trudnej sytuacji materialnej będzie mogła otrzymać stypendium socjalne.
Jest to możliwe dzięki zniesieniu dotychczasowego mechanizmu ustalania progu dochodu przez każdą uczelnię odrębnie w ramach kwot określonych w ustawie (dotąd od 780 zł do 1 294,4 zł) oraz ustaleniu ustawowo progu dochodu jednakowego dla studentów wszystkich uczelni na dotychczasowym maksymalnym poziomie.
Jaki limit dochodu dla studentów w roku akademickim 2023/2024
O stypendium socjalne może ubiegać się student, którego miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 1 294,4 zł (netto).
Poniżej przydatne informacje o rozpoczynającym się roku akademickim.
Nowe kierunki studiów
Nowe kierunki studiów są szansą dla młodych ludzi na ciekawą edukację akademicką oraz bezpieczną przyszłość zawodową. To także odpowiedź na potrzeby nowoczesnej gospodarki – obecnego i przyszłego rynku pracy. Uczelnie umożliwiają naukę na ponad dwustu nowych kierunkach. Wśród nich szczególny nacisk kładziemy na kierunki związane m.in. transformacją energetyczną.
Kluczowe uczelnie politechniczne podpisały list intencyjny z MEiN i PKN Orlen dotyczący kształcenia kadr dla energetyki jądrowej. Głównym celem porozumienia było opracowanie programu kształcenia na kierunku energetyka jądrowa (EJ) oraz organizacja i uruchomienie studiów pierwszego oraz drugiego stopnia o profilu ogólnoakademickim na tym kierunku od roku akademickiego 2023/2024.
Wśród podmiotów zaangażowanych w kształcenie przyszłych specjalistów sektora energetycznego są: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechniki: Gdańska, Poznańska, Śląska, Wrocławska, Warszawska, Koszalińska, Krakowska, Uniwersytet Warszawski oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz.
Dzięki porozumieniu zawartemu między ORLEN Synthos Green Energy a Siecią Badawczą Łukasiewicz, przy wsparciu Ministerstwa Edukacji i Nauki, powstanie Europejskie Centrum Kształcenia Kadr dla Energetyki Jądrowej. Ośrodek będzie szkolić przyszłych inżynierów jądrowych, a także prowadzić działalność informacyjno-edukacyjną w zakresie szeroko pojętego przemysłu energetycznego. Jego uruchomienie jest planowane na 2027 rok.
Wspieranie rozwoju edukacji wyższej w tym obszarze jest konieczne, aby w niedalekiej przyszłości wykształcić najwyższej klasy specjalistów, a co za tym idzie – wzmocnić polską gospodarkę i krajowe bezpieczeństwo energetyczne.
Nowe kierunki medyczne
Konsekwentnie dążymy do zwiększenia liczby lekarzy i pracowników służby zdrowia, dlatego uruchamiamy nowe kierunki medyczne, w tym kierunki lekarskie, na uczelniach niemedycznych.
Problem kadrowy w zawodach medycznych uwydatniła pandemia koronawirusa. Coraz większe zapotrzebowanie na zawody medyczne wynika również z faktu, że społeczeństwo coraz dłużej żyje, ale i coraz intensywniej pracuje. Jednym z zawodów, na który będzie największe zapotrzebowanie w najbliższych latach, jest fizjoterapeuta.
Mamy ogromne deficyty kadrowe we wszystkich zawodach medycznych. W przypadku lekarzy szacuje się, że brakuje ich ponad 40 tys. Odpowiedzią na te potrzeby jest otwieranie kierunków lekarskich.
Od nowego roku akademickiego 2023/2024 do uczelni kształcących przyszłych lekarzy dołączają:
- Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Akademia Mazowiecka
- Akademia Nauk Stosowanych im. Księcia Mieszka I w Poznaniu
- Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
- Politechnika Wrocławska
- Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu
- Uniwersytet Warszawski
- Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa w Nowym Targu
- Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
- Akademia WSB
- Akademia Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.
W kolejnym roku akademickim 2024/2025 studia na kierunku lekarskim planuje uruchomić Akademia Tarnowska.
Akademickość dla rozwoju subregionów
Ministerstwo Edukacji i Nauki wspiera uczelnie w mniejszych miastach, zapewniając młodym ludziom, niezależnie od miejsca zamieszkania, równe szanse rozwoju. Te lokalne centra wiedzy, współpracując z otoczeniem społeczno-gospodarczym, pełnią wiele istotnych funkcji i generują wiele impulsów rozwojowych. Swoją ofertą kształcenia odpowiadają na potrzeby rynku pracy w danym regionie. Kształcenie wysoko wykwalifikowanych pracowników przekłada się na rozwój kapitału ludzkiego, a co za tym idzie, zwiększa szanse na nowe inwestycje i przyciągnięcie do danego miastach nowych firm oraz przedsiębiorstw.
Atrakcyjna oferta kształcenia sprawia, że młodzi ludzie nie muszą wyjeżdżać do dużych ośrodków akademickich. Mogą zdobywać wiedzę i cenione umiejętności w swoich rodzinnych miastach, a później rozwijać się w nich zawodowo. To również szansa na zatrzymanie odpływu ludności do dużych miast.
Wspieranie uczelni w mniejszych miastach odbywa się na kilku płaszczyznach – zwiększenie subwencji, wsparcie w ramach „Dydaktycznej inicjatywy doskonałości”, wprowadzenie kategorii – „akademie nauk stosowanych” (w ostatnich dwóch latach status zmieniło 25 publicznych uczelni).
Do grona miast akademickich wkrótce dołączy Grudziądz. W mieście powstanie pierwsza Publiczna Uczelnia Zawodowa, która będzie kształciła kadry dla zakładów zbrojeniowych. Uczelnia powstanie 1 stycznia 2024 r.
Ważnym instrumentem wsparcia uczelni w regionach jest także „Regionalna Inicjatywa Doskonałości” (RID). Inicjatywa wspiera uczelnie w prowadzeniu badań naukowych w obszarach budujących ich rozpoznawalność w skali krajowej i międzynarodowej oraz tych uwzględniających specyfikę regionalną, a także kształceniu wykwalifikowanych kadr niezbędnych dla funkcjonowania i rozwoju społeczeństwa, gospodarki oraz administracji publicznej.
Finansowanie w ramach RID odbywa się przez coroczne zwiększenie subwencji o równowartość 2 proc. subwencji przyznanej uczelni na rok 2023. Ostateczny budżet będzie zależał od grona laureatów.
Branżowe Centra Umiejętności
To zupełnie nowe placówki w systemie oświaty łączące działalność szkół, uczelni i branż. W całej Polsce powstanie 120 nowoczesnych placówek szkolenia, egzaminowania i doskonalenia zawodowego. Wartość inwestycji to ponad 1,4 mld zł. Oferta BCU będzie wykraczała poza dotychczasowe tradycyjne modele kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego.
BCU będą prowadziły 4 rodzaje działalności:
- edukacyjno-szkoleniową,
- wspierającą współpracę szkół, placówek i uczelni z pracodawcami,
- innowacyjno-rozwojową, upowszechniającą wiedzę, innowacje i nowe technologie oraz transformację ekologiczną i cyfrową,
- wspierającą realizację doradztwa zawodowego dla uczniów i aktywizację zawodową studentów, doktorantów i absolwentów studiów.
Rozwój nauki i badań
Ministerstwo Edukacji i Nauki podejmuje szereg działań wspierających rozwój badań i rozwoju. Przeznaczamy środki finansowe na realizację kluczowych z punktu widzenia polskiej gospodarki projektów naukowo-badawczych dla ośrodków akademickich na zakup nowoczesnego sprzętu, rozwój infrastruktury uczelnianej. Wpieramy również finansowo projekty, których celem jest popularyzacja polskiej nauki.
Kluczowe inwestycje dla gospodarki przyszłości
- Wirtualny Instytut Badawczy
2 października rozpocznie się nabór w trzecim konkursie Wirtualnego Instytutu Badawczego. Celem inicjatywy jest finansowanie innowacyjnych projektów badawczych o dużym potencjale komercjalizacyjnym. Budżet konkursu to aż 380 mln zł. Zadaniem zespołów badawczych uczestniczących w konkursie jest opracowanie nowej technologii lub grupy technologii, które przyczynią się do powstania innowacyjnych leków lub terapii. Spodziewanym rezultatem prac badawczych prowadzonych w ramach WIB są innowacyjne produkty, które mogą zainteresować inwestorów, a tym samym przyczynić się do finansowego sukcesu całego przedsięwzięcia.
- Program „Horyzont Europa”
„Horyzont Europa” jest dziewiątym w historii programem ramowym UE z rekordowym budżetem ponad 95 mld euro. Będzie realizowany w latach 2021-2027. Program to szansa na sfinansowanie ambitnych i innowacyjnych projektów, a także na włączenie polskich podmiotów w poszukiwanie nowych rozwiązań, często o przełomowym charakterze. Dzięki programowi polscy naukowcy, przedsiębiorcy i innowatorzy mogą zyskać dodatkowe wsparcie na rzecz rozwijania kompetencji w zakresie budowania współpracy między partnerami (tworzenie tzw. collaborative links), która jest nieodzownym elementem sukcesu.
Celem i ambicją Polski jest osiągnięcie na koniec programu przez nasz kraj udziału w projektach finansowanych z „Horyzontu Europa” na poziomie co najmniej ok. 3 proc. jego budżetu.
Wsparcie dla młodych naukowców
Programy Ministerstwa Edukacji i Nauki wspierają także młodych naukowców, którzy chcą rozwijać swój potencjał naukowo-badawczy. Dzięki ministerialnemu wsparciu finansowemu przed studentami i absolwentami otwierają się nowe, jeszcze lepsze perspektywy rozwoju. Pomoc ta umożliwia między innymi prowadzenie badań naukowych na najwyższym poziomie z możliwością wykorzystania tych prac np. w gospodarce. Pozwala również na realizację oryginalnych i twórczych projektów badawczych, a także poszerzanie intelektualnych horyzontów.
„Doktorat wdrożeniowy”
Wspieramy młodych naukowców przez tworzenie warunków do prowadzenia równoległej działalności naukowej i biznesowej. W efekcie w firmach, w których pracują, wdrażane są wyniki ich prac, co zwiększa potencjał naukowy i realnie wpływa na innowacyjność gospodarki. Współpraca przedsiębiorców i jednostek naukowych to korzyści dla całej gospodarki. Pierwsi zyskują dostęp do wiedzy i wyników badań, ci drudzy natomiast mogą komercjalizować wyniki prac naukowych i zyskać dodatkowe fundusze na działalność badawczą.
Współpracę nauki z biznesem wspiera program „Doktorat wdrożeniowy”. Dotychczas w ramach sześciu edycji inicjatywy wsparcie otrzymało blisko 2 800 doktorantów. Na dofinansowanie projektów badawczych w latach 2017-2027 przeznaczymy ponad 740 mln zł.
„Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”
9 października rusza nabór w kolejnej edycji programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”. Najzdolniejsi studenci mogą uzyskać wsparcie finansowe na realizację swoich innowacyjnych i kreatywnych przedsięwzięć. Dotychczas w ramach trzech edycji programu dofinansowanie otrzymało łącznie 408 projektów o łącznej wartości ponad 22 mln zł.
Program „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje” został ustanowiony we wrześniu 2020 r. Jego celem jest wsparcie studentów w realizacji innowacyjnych projektów, podniesienie jakości działalności kół naukowych, a także usprawnienie mechanizmu transferu technologii i rozwiązań technicznych do sfery gospodarczej. W ramach przedsięwzięcia możliwy jest także zakup certyfikatów i licencji niezbędnych w procesie komercjalizacji wyników badań naukowych lub prac rozwojowych.