Zasady przeprowadzania inwentaryzacji metodą weryfikacji określa ustawa o rachunkowości.
W trakcie weryfikacji stwierdza się realną wartość i kompletność ujęcia składników.
Metodę tę można stosować do aktywów i pasywów, które nie mogą być inwentaryzowane metodą spisu z natury, drogą potwierdzenia sald oraz aktywów, które w danym roku nie są objęte obowiązkiem spisu z natury (np. środki trwałe na terenie strzeżonym – inwentaryzowane drogą spisu z natury raz na 4 lata).
Metodą weryfikacji można inwentaryzować:
1. Środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, np. budowle podziemne.
2. Grunty – w trakcie weryfikacji sprawdza się, czy jednostka dysponuje dokumentami stwierdzającymi jej prawny tytuł do gruntu o danej powierzchni i lokalizacji oraz czy w księgach wartość gruntu wykazana jest w prawidłowej wielkości.
3. Prawa zakwalifikowane do nieruchomości, np. spółdzielcze prawa do lokalu (dodano nowelizacją ustawy o rachunkowości – w poprzednio obowiązującej regulacji prawa te były inwentaryzowane drogą spisu z natury).
4. Należności sporne i wątpliwe, a w bankach również należności zagrożone.
5. Należności i zobowiązania wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych np. podmiotów prowadzących księgi podatkowe, własnych pracowników.
6. Należności i zobowiązania z tytułów publicznoprawnych.
7. Aktywa i pasywa inne niż wymienione w punkcie 1 i 2 art. 26 ust. 1, np. wartości niematerialne i prawne, rezerwy, rozliczenia międzyokresowe kosztów, rozliczenia międzyokresowe przychodów, materiały i towary w drodze, dostawy niefakturowane, fundusze statutowe, specjalne, środki pieniężne w drodze itd.
8. Aktywa i pasywa wymienionych w pkt 1 i 2 art. 26 ust. 1, jeżeli przeprowadzenie spisu z natury lub uzyskanie potwierdzenia było z przyczyn uzasadnionych niemożliwe. Przepis ten można stosować tylko sporadycznie i każdorazowo należy uzasadnić, dlaczego inwentaryzacja metodą spisu lub potwierdzenia salda była niemożliwa.
Zobacz serwis: Audyt i kontrola
Weryfikacja jest metodą inwentaryzacji, dzięki której zasada, że na dzień bilansowy nie mogą występować składniki aktywów i pasywów niepotwierdzone drogą inwentaryzacji, jest spełniona.
Weryfikację przeprowadza się na dzień bilansowy, aby warunek ten był spełniony można ją przeprowadzić w dowolnym dniu ostatniego kwartału roku obrotowego oraz w ciągu pierwszych 15 dni następnego roku. W praktyce weryfikacji dokonuje się najczęściej w ostatnich dniach roku obrotowego.
Weryfikację stanów aktywów i pasywów przeprowadzają w jednostce pracownicy działu księgowego, często we współpracy z innymi działami, które udzielają niezbędnych wyjaśnień. W praktyce w procesie weryfikacji mogą także uczestniczyć rzeczoznawcy. Wyniki weryfikacji należy ująć w formie protokołów, które akceptuje kierownik jednostki.
Masz wątpliwości? Podyskutuj na Forum.
Podstawa prawna:
• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. nr 121, poz. 591).