Pytanie: Firma wprowadziła tzw. "dodatek inflacyjny" o charakterze rekompensacyjnym dla wszystkich pracowników zatrudnionych na dzień 01.12.2022 r. z wyłączeniem pracowników, którzy w okresie wypłacania dodatku przebywają na: urlopach bezpłatnych, wychowawczych, macierzyńskich, rodzicielskich, świadczeniach rehabilitacyjnych.
Szczegóły pytania:
Wysokość dodatku wynosi 10% wynagrodzenia zasadniczego (nie mniej niż 500 zł). Dodatek ten przysługuje niezależnie od absencji pracownika w miesiącu, za który jest wypłacany (z wyłączeniem wymienionych powyżej przypadków). Będzie on wypłacany przez okres 5 miesięcy. Jeżeli pracownik będzie przez część miesiąca (za który jest wypłacany dodatek) przebywał na zwolnieniu lekarskim, to rozumiem że za ten okres ta wyliczona część dodatku inflacyjnego będzie nieoskładkowana (bez składek ZUS i bez składki zdrowotnej 9%). Dodatek inflacyjny na okres 5 miesięcy został wprowadzony na podstawie uchwały Zarządu. W Regulaminie wynagradzania mamy zapis, że "Dopuszcza się możliwość wprowadzenia innych niż wskazane w § 7 form wynagradzania, np. system prowizyjny i ryczałtowy. Decyzję w tym zakresie podejmie każdorazowo pracodawca, określając jednocześnie zakres stosowania tej formy wynagradzania, stosowne stawki oraz zasady ustalenia wynagradzania.". W uchwale Zarządu odnośnie wprowadzenia dodatku inflacyjnego jest zapis, że Zarząd działając na podstawie właśnie tego zapisu w Regulaminie wynagradzania wprowadza okresowo dodatek inflacyjny. Czy wprowadzenie dodatku inflacyjnego poprzez taką uchwałę uprawnia nas do możliwości skorzystania z nieoskładkowania dodatku przysługującego za okres choroby? Czy taki zapis wprowadzony poprzez uchwałę Zarządu uprawnia pracodawcę do możliwości skorzystania z nieoskładkowania dodatku inflacyjnego przysługującego za okres choroby (tak jest też wypłacany)?
RADA
W opinii autora, taka podstawa przyznania dodatku inflacyjnego jest wątpliwa z punktu widzenia możliwości zastosowania zwolnienia składkowego.
UZASADNIENIE
Podstawy wymiaru składek nie stanowią składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.
Czy dodatek inflacyjny jest zwolniony ze składek ZUS?
Zatem, prawo do danego składnika za okres pobierania zasiłków musi wynika z przytoczonych przepisów o wynagradzaniu.
ZUS wypowiadając się na temat rodzaju konkretnych przepisów w tym zakresie odwołuje się do art. 9 Kodeksu pracy, który definiuje źródła prawa pracy. Zgodnie z nim, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Z orzecznictwa sądowego wynika, że formą prawną "przepisów o wynagradzaniu" mogą być także postanowienia uchwały wspólników (wyrok SN z 6 maja 2010 r., sygn. akt II UK 337/09).
Z kolei z interpretacji ZUS w kwestii prawa do zwolnień składkowych, w których warunkiem jest zawarcie odpowiednich regulacji w przepisach o wynagradzaniu wynika, że przepisami tymi nie są:
- zarządzenia niebędące integralną częścią układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
- obwieszczenia w sprawie zasad premiowania oraz dodatkowych uprawnień pracowników,
- decyzje zarządu.
Dodatek inflacyjny a upoważnienie dla zarządu
W tym ostatnim przypadku stwierdzono w interpretacji indywidualnej z 13 sierpnia 2018 r. (sygn. WPI/200000/43/853/2018), że zawarcie w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub przepisach o wynagradzaniu wyłącznie delegacji dla zarządu do przyznania uprawnienia do uzyskania korzyści materialnej nie jest wypełnieniem dyspozycji § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego. (…)
Podstawa prawna:
art. 9 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.)
§ 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 1949 ze zm.)
Izabela Nowacka