Dotychczas (do końca 2013 r.) obowiązek podatkowy z tytułu tych usług uzależniany był od momentu zapłaty. Powstawał on w dacie otrzymania zapłaty w całości lub części, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi (art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. nr 177 poz. 1054 ze zm., dalej: „ustawa o VAT”).
Obecnie, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych powstaje w dacie wystawienia faktury (art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a ustawy o VAT). Jednocześnie, jeżeli faktura nie zostanie wystawiona w terminie lub podatnik (mimo takiego obowiązku) jej w ogóle nie wystawi, to wówczas obowiązek podatkowy powstaje w dacie upływu terminu na jej wystawienie (art. 19a ust. 7 ustawy o VAT). W przypadku przedmiotowych usług termin na wystawienie faktury wynosi obecnie 30 dni od dnia wykonania usług (art. 106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT).
Zobacz również: Zaliczki w związku z eksportem a VAT od 1 stycznia 2014 r.
Przykład:
Podatnik wykona usługę budowlaną 10 czerwca 2014 r. Fakturę dokumentującą wykonanie tej usługi wystawi jednak z opóźnieniem, bowiem dopiero 15 września 2014 r. Obowiązek podatkowy z tytułu wykonanej usługi budowlanej powstanie 10 lipca 2014 r.
Na wcześniejsze powstanie obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlanych może mieć wpływ np. wcześniejsze otrzymanie płatności w formie zaliczki. Wówczas otrzymana zaliczka będzie rodzić obowiązek podatkowy u świadczącego usługę (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).
Przykład:
Podatnik wykonał usługę budowlaną 20 lutego 2014 r. Fakturę dokumentującą wykonanie tej usługi wystawił w dniu 3 marca 2014 r. Niemniej jednak wcześniej, bowiem jeszcze przed wykonaniem usługi, w dniu 28 stycznia 2014 r. otrzymał zaliczkę wynoszącą 50% wynagrodzenia. Fakturę dokumentującą otrzymanie zaliczki wystawił 3 lutego 2014 r. W tej sytuacji, obowiązek podatkowy w odniesieniu do otrzymanej zaliczki powstał 28 stycznia 2014 r., a w pozostałej części wynagrodzenia z tytułu usługi budowlanej w dniu terminowego wystawienia faktury, tj. 3 marca 2014 r.
Warto odnotować, że w przypadku podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy ewidencjonują sprzedaż za pomocą kas rejestrujących i nie mają obowiązku wystawiania faktur, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług budowlanych powstaje na zasadach ogólnych, tj. w dacie ich wykonania/otrzymania zaliczki. Problem dla wykonawcy usługi zaczyna się jednak w momencie, w którym osoba fizyczna zgłosi żądanie wystawienia faktury np. 1 dnia kolejnego miesiąca. Dla faktur wystawianych na żądanie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wprowadzono szczególne terminy ich wystawiania. W przypadku zgłoszenia żądania 1 dnia miesiąca następującego po miesiącu wykonania usługi, termin na wystawienie faktury wynosi 15 dni od dnia zgłoszenia żądania (art. 106i ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT). Powstaje więc pytanie, czy podatnik ma wówczas obowiązek skorygowania podatku należnego wykazanego w miesiącu wykonania usługi i wykazania VAT należnego w miesiącu wystawienia faktury w terminie? Zgodnie jednak ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów (źródło: www.finanse.mf.gov.pl/vat/wyjasnienia-i-komunikaty), wystawienie faktury na żądanie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej pozostaje bez wpływu na obowiązek podatkowy z tytułu usługi budowlanej.
Przykład:
Podatnik wykonał usługę budowlaną w dniu 25 stycznia 2014 r. na rzecz konsumenta. Konsument zgłosił żądanie wystawienia faktury w dniu 2 lutego 2014 r. Podatnik wystawił mu fakturę 10 lutego 2014 r. Zgodnie ze stanowiskiem MF, obowiązek podatkowy powstanie wówczas w dacie wykonania usługi, tj. 25 stycznia 2014 r.
Polecamy serwis: Podatki opłaty