Z finansowania kredytowego oferowanego przez BOŚ, BGK, BISE i BPH, z linii dwóch banków zagranicznych, mogą skorzystać jednostki wszystkich szczebli samorządu terytorialnego - gminy, miasta, powiaty oraz województwa. Kredyt mogą otrzymać także spółki komunalne oraz przedsiębiorstwa prywatne świadczące usługi komunalne lub inne na rzecz jednostek samorządu terytorialnego. Z tego rodzaju finansowania mogą skorzystać również podmioty świadczące usługi publiczne (np. szkoły, publiczne ośrodki zdrowia). Na kredyt mogą liczyć także związki międzygminne. Możliwe jest finansowanie projektów realizowanych przez inne podmioty, o ile dane przedsięwzięcie służy rozwojowi regionu, a z jego efektów korzysta pośrednio lub bezpośrednio społeczność lokalna. Ubiegając się o środki z linii kredytowych, o których mowa, podobnie, jak przy innych formach kredytowania, trzeba pamiętać o procedurach prawa zamówień publicznych.
Według informacji BGK na sto samorządów, które otrzymały dofinansowanie z linii kredytowej EBI, aż 34,8 proc. były to urzędy marszałkowskie i prawie 33 proc. gminy miejskie, a blisko 14 proc. to gminy wiejskie. Inne banki krajowe nie ujawniły podobnej statystyki.
Jakie dofinansowanie
Wysokość minimalna kredytu to 40 tys. euro, zaś maksymalna 25 mln euro. We wszystkich przypadkach wysokość dofinansowania nie może być większa niż 50 proc. kosztów projektu lub zadania inwestycyjnego. Jeżeli natomiast projekt otrzymał dofinansowanie z funduszy strukturalnych, to dotacja wraz z kredytem nie może łącznie przekroczyć 90 proc. wartości projektu.
Kredyty z obu linii podlegają standardowej procedurze kredytowej obowiązującej w danym banku. Potencjalny kredytobiorca powinien więc złożyć wniosek do jednego z oddziałów banku wraz z załącznikami. Tymi dokumentami są m.in.: opinia banków prowadzących rachunek, stosowne zaświadczenie z ZUS-u, odpowiednia uchwała organu samorządu terytorialnego oraz opinia Regionalnej Izby Obrachunkowej.
Obszary wiejskie
W ramach modernizacji obszarów wiejskich, tj. terenów, na których udział zatrudnionych w rolnictwie stanowi co najmniej 10 proc. ogółu zatrudnionych oraz dochód na mieszkańca jest niższy od średniej krajowej, finansowane mogą być projekty proekologiczne, takie jak budowa i modernizacja sieci wodociągowo-kanalizacyjne, sieci dostaw gazu i elektryczności, sieci telekomunikacyjne i budowa dróg. Podobne przedsięwzięcia mogą być sfinansowane także na zaniedbanych terenach miejskich oraz na innych obszarach zurbanizowanych. Finansowane są także inwestycje polegające na rewitalizacji miast lub innych obiektów ważnych dla regionu kraju lub społeczności lokalnej. Wszystkie inwestycje finansowane w ramach linii kredytowej EBI lub CBE muszą być zgodne z przepisami o ochronie środowiska.
GDZIE SZUKAĆ INFORMACJI
Bank Gospodarstwa Krajowego: www.bgk.com.pl,
Bank Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych: www.bise.pl,
Bank BPH: www.pbh.pl,
Bank Ochrony Środowiska: www.bosbank.pl.
Plusy kredytów
Kredyty zarówno z linii kredytowej EBI, jak i CBE, są udzielane przez polskie banki komercyjne na podobnych warunkach i zasadach. Podobne są także cele finansowania.
Preferencyjność kredytów udzielanych w ramach linii kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz z Banku Rady Europy (CEB) polega przede wszystkim na długim okresie finansowania, do 15 lat, a w Banku BPH nawet do 20 lat. Niskie jest także oprocentowanie. Stawki oprocentowania w skali roku oparte są na stawce WIBOR 3M plus marża procentowa banku i w zależności od kształtowania WIBOR, może ona wynosić w granicach nawet 5 proc. w skali roku. Dla przykładu aktualne oprocentowanie w BGK (obowiązujące od 15 grudnia 2006 r. do 14 marca 2007 r.) wynosi dla kredytów złotowych 4,65 proc., w tym marża BGK - 0,6 proc., a dla kredytów udzielanych w euro - 4,20. Niestety, BGK obecnie z powodu wyczerpania środków wstrzymał udzielanie kredytów z linii kredytowej EBI. Bank stara się obecnie o pozyskanie nowych środków z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
Zaletami tych kredytów są także stosunkowo krótki okres rozpatrywania wniosku kredytowego, szeroki zakres przedmiotu finansowania, możliwość refinansowania poniesionych wydatków oraz długi okres finansowania inwestycji. Wadą zaś jest to, że skrupulatnie jest badane przedsięwzięcie pod kątem przestrzegania przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska.
PRZYKŁAD: KORZYŚCI Z KREDYTÓW
Kredyty z obu linii kredytowych - EBI i CBE - mogą być ważnym elementem uzupełniającym przy finansowaniu projektów finansowanych ze środków unijnych. Uzupełniają wkład własny: Gmina nie musi posiadać 50-proc. wkładu własnego, a wystarczy tylko 10 proc. Może być np. tak, że 40 proc. to środki z kredytu, 50 proc. to dotacje, a tylko 10 proc. udział własny gminy w finansowaniu przedsięwzięcia.
NA CO KREDYT
W ramach kredytów udzielanych z linii kredytowej CBE, jak też EBI można sfinansować inwestycje samorządowe np.:
l edukację, służbę zdrowia, modernizację zaniedbanych obszarów wiejskich oraz miejskich (rewitalizacja miast i terenów poprzemysłowych i powojskowych oraz pegeerowskich),
l pomoc o charakterze społeczno-kulturalnym, tj. infrastrukturę usług komunalnych, taką jak zaopatrzenie w wodę pitną mieszkańców gminy, zaopatrzenie w gaz, modernizację sieci elektrycznej, budowę dróg oraz systemy odprowadzania ścieków,
l ochronę środowiska, takie jak: utylizacja odpadów stałych i uzdatnianie wody, oczyszczalnie ścieków i kanalizację, kontrolę zanieczyszczenia powietrza, produkcję energii odnawialnej, energooszczędne oświetlenie, np. ulic i gmachów użyteczności publicznej.
l podstawowe usługi medyczne,
l oświatowe, czyli np. zadania realizowane przez szkoły gminne,
l przedsięwzięcia na terenach rekreacyjnych i wystawowych.
Andrzej Okrasiński
PODSTAWA PRAWNA
l Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62, poz. 627 oraz Dz.U. nr 115, poz. 1229 ze zm.).
l Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r nr 142, poz. 1591).
l Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592).