Ewidencję kosztów na kontach zespołu 5 regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych praz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Zespół 5 "Koszty według typów działalności i ich rozliczenie"
Konta zespołu 5 zaleca się prowadzić wówczas, gdy:
1. charakter, rozmiary działalności lub organizacja jednostki wymagają ustalania struktury kosztów poszczególnych typów lub odmian jej działalności, w tym także według miejsc ich powstawania;
2. w jednostce są wytwarzane produkty, których koszt podlega kalkulacji.
Na stronie Wn kont zespołu 5 ujmuje się:
1. poniesione koszty rodzajowe ujęte uprzednio na kontach: 400, 401, 402, 403, 404, 405, 409, w korespondencji ze stroną Ma konta 490;
2. koszty rozliczane w czasie, w korespondencji ze stroną Ma konta 640;
3. wydanie półfabrykatów do produkcji w jednostkach, które prowadzą ich ewidencję ilościowo-wartościową, w korespondencji ze stroną Ma konta 600.
Na stronie Ma kont zespołu 5 ujmuje się:
1. rzeczywisty koszt wytworzonych produktów gotowych (Wn konto 580 lub Wn konto 700), jeżeli po zakończeniu wytwarzania produktów zalicza się je do produkcji sprzedanej (w tym na własne potrzeby);
2. przychody półfabrykatów w jednostkach, które prowadzą ich ewidencję ilościowo-wartościową (Wn konto 600 lub 580);
3. koszty zaliczane do wyniku finansowego bieżącego okresu, lecz niewliczane do kosztu własnego produktów (koszty handlowe, koszty zarządu i koszty sprzedaży - Wn konto 490);
4. koszty do rozliczenia w czasie (Wn konto 640).
Na stronie Wn jednych kont zespołu 5 i jednocześnie na stronie Ma innych kont zespołu 5 księguje się świadczenia wzajemne poszczególnych działalności.
Na koniec roku obrotowego konta zespołu 5 (z wyjątkiem kont 550 i 580) mogą wykazywać salda Wn, oznaczające produkcję w toku, w jednostkach prowadzących ewidencję półfabrykatów na koncie 600 lub produkcję niezakończoną w jednostkach prowadzących ewidencję półfabrykatów na kontach zespołu 5.
Zobacz także: Konta zespołu 4 – jak prawidłowo ewidencjonować koszty?
Konto 500 "Koszty działalności podstawowej"
Konto 500 służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej.
Na stronie Wn konta 500 ujmuje się koszty działalności podstawowej.
Na stronie Ma konta 500 ujmuje się rozliczone koszty działalności podstawowej (wartość wytworzonych produktów, koszty sprzedaży, koszty handlowe).
Do konta 500 może być prowadzona ewidencja szczegółowa umożliwiająca:
1. ustalenie wysokości kosztów poszczególnych rodzajów działalności podstawowej z dalszym podziałem na koszty:
• zaliczane do wartości wytworzonych produktów i produkcji niezakończonej,
• obciążające wynik finansowy okresu sprawozdawczego, a w szczególności koszty sprzedaży, koszty handlowe;
2. ustalenie struktury kosztów działalności podstawowej według pozycji kalkulacyjnych.
W końcu roku saldo konta 500 może wykazywać stan produkcji niezakończonej (w toku).
Zobacz serwis: Rachunkowość budżetowa
Konto 530 "Koszty działalności pomocniczej"
Konto 530 służy do ewidencji kosztów działalności prowadzonej przez komórki jednostki, których głównym celem jest:
1. świadczenie usług, w szczególności usług transportowych, sprzętowych, remontowych, na rzecz innych komórek tej jednostki, w tym na rzecz komórek wykonujących działalność podstawową;
2. wytwarzanie na własne potrzeby jednostki energii oraz materiałów;
3. wykonywanie we własnym zakresie inwestycji;
4. pełnienie innych funkcji pomocniczych (stołówki, domy mieszkalne, obiekty socjalne).
Zasady działania konta 530 oraz prowadzenie ewidencji szczegółowej są analogiczne do konta 500.
W końcu roku saldo konta wykazuje wartość produkcji niezakończonej (w toku).
Konto 550 "Koszty zarządu"
Konto 550 służy do ewidencji wyodrębnionych kosztów związanych z zarządzaniem jednostką jako całością (kosztów ogólnoadministracyjnych) oraz kosztów ogólnych dotyczących danej jednostki jako całości (w szczególności utrzymanie terenu, straż przemysłowa i przeciwpożarowa).
Na stronie Wn konta 550 ujmuje się koszty proste oraz koszty złożone, w szczególności koszty świadczeń działalności pomocniczej, a także zużycie materiałów, towarów i produktów na potrzeby reprezentacji i reklamy.
Na stronie Ma konta 550 ujmuje się przeniesienie kosztów działalności zarządu na konto 490.
Do konta 550 może być prowadzona ewidencja szczegółowa umożliwiająca ustalenie struktury kosztów zarządu w sposób ułatwiający ich analizę i kontrolę.
Konto 550 nie może wykazywać salda na koniec roku.
UWAGA!
Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 stycznia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zniosło możliwość korespondencji konta 550 z kontem 640 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
Konto 580 "Rozliczenie kosztów działalności"
Konto 580 służy do porównania kosztu wytworzenia poszczególnych produktów lub ich grup z wartością wytworzonych produktów wyrażoną w cenach ewidencyjnych.
Na stronie Wn konta 580 ujmuje się, w korespondencji z odpowiednimi kontami zespołu 5, rzeczywisty koszt wytworzenia produktów, a na stronie Ma - wartość tych produktów w cenach ewidencyjnych, w korespondencji z odpowiednimi kontami zespołu 6 lub 7.
Różnica między wartością produktów ustaloną w rzeczywistym koszcie wytworzenia i w cenach ewidencyjnych podlega - jako odchylenie od cen ewidencyjnych produktów - przeniesieniu na konto 620 lub 700.
Prowadzenie konta 580 jest zbędne, jeżeli ustalenie rzeczywistego kosztu wytworzenia gotowych produktów nie wymaga jego stosowania.
Do konta 580 można nie prowadzić ewidencji szczegółowej.
Konto 580 nie może wykazywać salda na koniec roku.
Masz wątpliwości? Podyskutuj na Forum.
Podstawa prawna:
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych praz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 128, poz. 861 ze zm.),
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 stycznia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 121).