Od 22 grudnia 2009 r. obowiązuje ustawa z 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Natomiast 29 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Obie nowelizacje wprowadzają wiele istotnych zmian w ustawie z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp). W związku z wprowadzonymi nowelizacjami konieczne stały się akty wykonawcze w postaci rozporządzeń. Są to:
1) rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (dalej: rozporządzenie dotyczące kwot wartości),
2) rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (dalej: rozporządzenia w sprawie średniego kursu złotego),
3) rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (dalej: rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów).
Wartości zamówienia
Od 1 stycznia 2010 r. rozporządzeniem dotyczącym kwot wartości zostały ustalone nowe tzw. progi unijne. Wszyscy zamawiający mają obowiązek przekazywania ogłoszeń dotyczących zamówień publicznych do Urzędu Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich w przypadku robót budowlanych od kwoty nie mniejszej niż 4 845 000 euro. Natomiast w przypadku konkursów oraz zamówień na dostawy lub usługi ten obowiązek spoczywa na przeważającej większości zamawiających z sektora finansów publicznych – od 125 000 euro, zamawiających będącymi jednostkami samorządu terytorialnego – od 193 000 euro, a dla zamówień sektorowych – od 387 000 euro.
Rodzaje dokumentów
Rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów obowiązuje od 31 grudnia 2009 r. W nowym rozporządzeniu ze względu na ustawowe rozłączenie warunków udziału w postępowaniu zawartych w art. 22 ust. 1 Pzp od powodów wykluczenia wykonawców z postępowania zawartych w art. 24 Pzp zostały rozłączone i inaczej usystematyzowane wykazy dokumentów, których może żądać zamawiający.
Rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów zawiera 3 listy dokumentów, których może żądać zamawiający od wykonawców (a nie 2 listy jak zawierało dotychczasowe). Należy podkreślić, że w przypadku zamówień o wartości nie mniejszej niż progowa, zamawiający ma obowiązek żądać wskazanych w rozporządzeniu dokumentów. Rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów (§ 1 ust. 1) zawiera listę 10 dokumentów, których załączenia do oferty może żądać zamawiający, aby wykonawca wykazał spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 Pzp, czyli:
● posiadania wymaganych uprawnień, wiedzy i doświadczenia,
● dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oraz
● znajdowania się we właściwej sytuacji ekonomicznej i finansowej.
Należy zwrócić uwagę na wymaganie dołączenia do wykazu robót budowlanych dokumentu potwierdzającego, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. Istotne znaczenie ma treść przepisu § 1 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, gdzie zostało ustanowione uprawnienie do żądania opłaconej polisy od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Wymaganie to różni się od dotychczasowego uprawnienia, kiedy to nie było ustanowionej możliwości wymagania świadectwa o opłaceniu polisy i to polisy z zakresu prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Może to ograniczyć składanie ofert podmiotom niemającym wpisanych odpowiednich zakresów działalności, gdyż ubezpieczyciele raczej nie ubezpieczają podmiotów w zakresie wykraczającym poza zakres działalności podmiotu.
Drugą listę zawiera § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, gdzie znajduje się wykaz 6 dokumentów, których załączenia do oferty może żądać zamawiający, w celu wykazania braku podstaw do wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawcy w okolicznościach, o których mowa w art. 24 ust. 1 Pzp, zawierającym przesłanki do wykluczenia wykonawców.
Nowym dokumentem, w porównaniu z poprzednim rozporządzeniem, jest oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia. Mimo braku kategoryczności uregulowania § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, zamawiający powinien w postępowaniu o każdej wartości żądać takiego oświadczenia, zresztą tak jak dotychczas, co w szczególności wynika nie tyle z samego rozporządzenia, ale z przepisów ustawy, np. art. 44 czy 50 Pzp.
Natomiast do listy dokumentów nie zostało zakwalifikowane zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, gdyż dokument ten nie zawiera danych potrzebnych do stwierdzenia zaistnienia podstaw do wykluczenia wykonawcy.
Ponadto zostały rozdzielone do dwóch odrębnych punktów dokumenty z zakresu opłacania podatków oraz opłacania składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne, co wyraźnie przyczynia się do zwiększenia czytelności nowego rozporządzenia (§ 2 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów).
Została przedstawiona trzecia lista dokumentów, których może żądać zamawiający, na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym przez zamawiającego (§ 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów). Lista ta, w przeciwieństwie do dwóch wcześniej przedstawionych, jest listą otwartą i zamawiający może zażądać także innych dokumentów, choć w zdecydowanej większości postępowań dokumenty te wystarczająco ukazują spełnianie wymogów zamawiającego.
Wobec możliwości zastrzegania przez zamawiającego, że o udzielenie zamówienia będą mogli ubiegać się wyłącznie wykonawcy zatrudniający ponad 50% osób niepełnosprawnych (art. 22 ust. 2 i art. 29 ust. 4 pkt 1 Pzp) zamawiający mogą wymagać od wykonawców jeszcze jednego dokumentu – oświadczenia od wykonawcy o zatrudnianiu ponad 50% osób niepełnosprawnych.
Na podstawie § 2 ust. 2 i § 4 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów podmioty mające siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą wykazać brak podstawy do wykluczenia z postępowania w określonym zakresie innymi dokumentami niż podmioty krajowe, a dotyczy to w szczególności składania zaświadczeń lub oświadczeń o niekaralności. Zamawiający, mający wątpliwości dotyczące treści dokumentu złożonego przez wykonawcę mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania poza Polską, będzie mógł zwrócić się do odpowiedniego organu kraju obcego o udzielenie informacji dotyczących złożonego dokumentu (§ 4 ust. 4 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów).
KURS ZŁOTEGO
Od 1 stycznia 2010 r. średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych wynosi 3,839, na podstawie § 1 rozporządzenia w sprawie średniego kursu złotego.
Podstawy prawne:
● Ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1241)
● Ustawa z 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 206, poz. 1591)
● Ustawa z 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 223, poz. 1778)
● Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Dz.U. nr 224, poz. 1795).
● Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. nr 224, poz. 1796).
● Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz.U. nr 226, poz. 1817).