W ostatnich dniach rozpoczęło się wdrażanie podpisu elektronicznego w Warszawie. Na podstawie zawartej umowy ze stołecznym Ratuszem Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych (PWPW) zainstaluje urządzenia i oprogramowania bezpiecznego podpisu elektronicznego w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawa (biura urzędu i 18 urzędów dzielnic).
W całej operacji dostarczonych zostanie 1,2 tys. sztuk certyfikatów kwalifikowanych wraz z oprogramowaniem systemowym i aplikacyjnym oraz komponentami technicznymi niezbędnymi do ich prawidłowego używania. W ramach umowy PWPW dostarczy również usługi wymagane dla zachowania długotrwałej ważności dowodowej składanego podpisu i jego pozytywnej weryfikacji (długotrwała ważność dowodowa musi być utrzymana przez minimum pięć lat od daty złożenia podpisu lub jego weryfikacji).
Tam, gdzie samorządy nie są tak dobrze przygotowane, rozwiązaniem może być bezpłatna usługa skrzynki podawczej, która, jak zapewnia Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, już wkrótce będzie dostępna na Platformie ePUAP. Z uzyskanych informacji wynika, że od 15 lutego 2008 r. na stronie www.epuap.gov.pl zostaną udostępnione procedury oraz instrukcje zakładania skrzynki podawczej. Natomiast w marcu zespół ePUAP rozpocznie przyjmowanie wniosków od instytucji, które będą chciały z tej skrzynki skorzystać.
- Z całą pewnością większość jednostek samorządowych nie jest przygotowana na pełne wdrożenie e-podpisu, przynajmniej technicznie. I dlatego takie rozwiązanie, jakie ma być dostępne przy ePUAP, jest bardzo dobre i wręcz konieczne - mówi Jan Maciej Czajkowski, dyrektor Biura Informatyki Urzędu Miasta Łodzi.
Skrzynka podawcza na platformie ePUAP ma spełniać wszystkie wymogi prawne. Możliwe będzie zatem wystawianie urzędowego poświadczenia odbioru zgodnego z rozporządzeniem prezesa Rady Ministrów z 29 września 2005 r. w sprawie warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym. Skrzynka będzie współpracować ze sprzętowymi modułami bezpieczeństwa - HSM, spełniającymi wymogi techniczne określone w przepisach. Będzie też obsługiwać dokumenty elektroniczne zgodnie z minimalnymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych.
Zdaniem Jarosława Kacprzaka ze Śląskiego Centrum Społeczeństwa Informacyjnego podpis elektroniczny to jeden z najważniejszych elementów społeczeństwa informacyjnego pozwalającego weryfikować naszą tożsamość i będący ogromną pomocą dla wszystkich, którzy uczestniczą w cyfrowej rewolucji. Niemniej jednak prawo w Polsce po raz kolejny nie nadąża za postępem.
- Kodeks postępowania administracyjnego wymaga, by podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego było opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jednocześnie ustawa o podpisie elektronicznym stanowi, że nie można powoływać się, że podpis elektroniczny weryfikowany za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu nie został złożony za pomocą bezpiecznych urządzeń i danych, podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny - tłumaczy Jarosław Kacprzak.
W związku ze zbliżaniem się ustawowego terminu przejścia na elektroniczną wymianę dokumentów z urzędem uruchamiane są również kolejne inicjatywy, które mają na celu popularyzację e-podpisu. Pod koniec ubiegłego roku Krajowa Izba Rozliczeniowa udostępniła w sieci swoich oddziałów regionalnych punkty, w których generowane są certyfikaty niezbędne do składania e-podpisu. Teraz można je nabyć od ręki nie tylko w Warszawie, ale też w Krakowie, Katowicach, Poznaniu, Bydgoszczy i Lublinie. W miastach tych, podczas jednej wizyty w oddziale KIR, można nie tylko podpisać umowę, ale także otrzymać certyfikat, kartę kryptograficzną oraz czytnik - elementy niezbędne do składania e-podpisu. Do niedawna certyfikaty generowane były wyłącznie w Warszawie. Oznaczało to, że na certyfikat wraz z zestawem trzeba było czekać zwykle kilka dni.
ZALETY PODPISU ELEKTRONICZNEGO
• Możliwość natychmiastowej i obiektywnej identyfikacji podpisanej osoby.
• Fałszowanie podpisu elektronicznego jest o wiele trudniejsze niż własnoręcznego.
• Podpis elektroniczny chroni całość dokumentu, nie ma potrzeby parafować każdej jego strony; żaden dokument, który opatrzono e-podpisem, nie może zostać zmieniony.
ŁUKASZ SOBIECH
lukasz.sobiech@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. nr 130, poz. 1450 ze. zm.).
• Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 29 września 2005 r. w sprawie warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym (Dz.U. z 2005 r. nr 200, poz.1651).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz.U. z 2005 r. nr 212, poz.1766).