Aby zostać aplikantem komorniczym, trzeba zdać egzamin konkursowy przed komisją powołaną przez ministra sprawiedliwości. Aplikację kończy egzamin komorniczy również przed tą samą komisją. Komisje egzaminacyjne powołuje minister sprawiedliwości co dwa lata dla jednej lub kilku izb komorniczych, wyznacza on również ich przewodniczących. Komisja składa się z siedmiu osób: czterech sędziów sądu apelacyjnego lub okręgowego, dwóch przedstawicieli delegowanych przez Krajową Radę Komorniczą oraz jednego pracownika naukowego, którym powinien być co najmniej doktor habilitowany nauk prawnych.
Zmiany te są skutkiem przepisów znowelizowanej ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. nr 112, poz. 769), które obowiązują od 1 stycznia 2008 r., i rozporządzeń wydanych w grudniu 2007 r. przez ministra sprawiedliwości.
Procedury egzaminacyjne
Egzamin konkursowy aplikantów komorniczych odbywać się będzie raz w roku, nie później niż do 30 września, równocześnie we wszystkich izbach komorniczych. Termin wyznaczy minister sprawiedliwości. Za udział w nim kandydat na aplikanta musi zapłacić kwotę wynosząca połowę równowartości minimalnego wynagrodzenia.
- Dotychczas model aplikacji komorniczej nie przewidywał egzaminu wstępnego - tłumaczy komornik Iwona Karpiuk-Suchecka.
Natomiast radca prawny, Wojciech Biernacki z kancelarii Radców Prawnych Biernaccy, ocenia, że dotychczasowy model aplikacji nie miał nic wspólnego z aplikacjami w innych zawodach prawniczych.
- Pracownicy zatrudnieni w kancelariach komorniczych z wykształceniem prawniczym, a w minionym okresie nawet administratywiści, odbywali szkolenie z elementarnej wiedzy prawniczej, które utarło się nazywać aplikacją. Aby zostać na nie przyjętym, aplikant nie musiał zdawać egzaminu - mówi Wojciech Biernacki.
Zakres wiedzy
Teraz komisja ma sprawdzać wiedzę kandydata z zakresu prawa konstytucyjnego, cywilnego, gospodarczego, finansowego, pracy, spółek handlowych, administracyjnego, rodzinnego, europejskiego, prywatnego międzynarodowego, postępowania cywilnego i administracyjnego oraz ustroju sądów i samorządu komorniczego.
Informacje o terminie egzaminu muszą zostać podane do publicznej wiadomości. Kandydaci na aplikantów powinni złożyć zgłoszenia najpóźniej na 50 dni przed datą rozpoczęcia egzaminu konkursowego.
Gdyby zgłoszenie nie spełniało wymogów formalnych albo kandydat nie uiścił opłaty, to wówczas komisja wezwie go listem poleconym za potwierdzeniem odbioru do usunięcia braków lub uiszczenia opłaty w ciągu siedmiu dni od otrzymania wezwania. Jeżeli tego nie zrobi, to wówczas komisja odmówi dopuszczenia go do egzaminu. W ciągu 14 dni od doręczenia uchwały kandydat może odwołać się do ministra sprawiedliwości.
Test ze 150 pytaniami
W ramach egzaminu kandydaci rozwiążą test składający się ze 150 pytań. Każde z nich opatrzone zostanie trzema propozycjami odpowiedzi, z których tylko jedna będzie prawidłowa. Za prawidłową odpowiedź kandydat otrzyma jeden punkt, a aby zdać egzamin, powinien uzyskać co najmniej 90 punktów.
Lista osób, które osiągnęły wynik pozytywny, zostanie opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej. Minister sprawiedliwości o wynikach egzaminów zawiadamia również Krajową Radę Komorniczą.
Wpis na listę aplikantów komorniczych odbywa się na wniosek zainteresowanego, który na egzaminie uzyskał co najmniej 90 punktów. Dokonuje go rada izby w ciągu 30 dni od doręczenia jej wniosku. Natomiast od uchwały rady odmawiającej dokonania wpisu przysługuje odwołanie do KRK. Należy je złożyć w ciągu 14 dni. Natomiast od ostatecznej decyzji odmawiającej wpisu na listę aplikantów, nierozpoznania przez ministra sprawiedliwości odwołania od uchwały ustalającej wyniki egzaminu, niepodjęcia przez radę izby uchwały o wpisie na listę oraz nierozpoznania przez krajową radę odwołania od uchwały rady izby kandydatowi na aplikanta służy skarga do sądu administracyjnego.
Wysokość opłaty
Osoby wpisane na listę aplikantów muszą uiszczać opłatę roczną na pokrycie kosztów szkolenia. Jej wysokość określił minister sprawiedliwości w rozporządzeniu z 13 grudnia 2007 r. (Dz.U. nr 244, poz. 1799) i wynosi ona równowartość czterokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę w wysokości obowiązującej w dniu rozpoczęcia roku szkoleniowego. Rada izby może zwolnić aplikanta od opłaty w całości lub w części, odroczyć jej płatność albo rozłożyć na raty. Koszty szkolenia są wówczas pokrywane ze środków izby komorniczej. Natomiast praktyczną naukę zawodu aplikanci muszą poznać, pracując w kancelarii komorniczej. Iwona Karpiuk Suchecka uważa, że prawdopodobnie wykształci się praktyka, że aplikanta będzie zatrudniał na umowie o pracę ten sam komornik, u którego odbywa on aplikację.
660 komorników działa w Polsce
MaŁgorzata Piasecka-Sobkiewicz
malgorzata.piasecka@infor.pl
OPINIA
Andrzej Kulągowski, wiceprezes Krajowej Rady Komorniczej
Znowelizowane przepisy wprowadzają podobne zasady naboru na aplikację, jak w innych korporacjach prawniczych. Zmiana zasad szkolenia aplikantów miałaby sens wówczas, gdyby po jego ukończeniu komorniczy aplikant mógł się starać o przyjęcie do innej korporacji. Niekorzystny dla komorników jest również przepis nakazujący zatrudnianie w kancelarii raz na trzy lata aplikanta komorniczego, a raz na dwa lata asesora bez względu na to, czy komornika stać na zapłacenie związanych z tym kosztów. W dodatku rada może zmusić komornika do przyjęcia aplikanta do kancelarii, mimo że nie przeznaczy na jego pensję swoich pieniędzy.