Państwowa Inspekcja Pracy odpowiada na pytanie urzędnika.
Kiedy pracodawca może wydawać polecenia służbowe?
Jak wskazuje PIP, rodzaj wykonywanej pracy (najczęściej stanowisko) stanowi konieczny element umowy o pracę (art. 29 Kodeksu pracy). Kontrolerzy zaznaczają, że jego uszczegółowienie może znaleźć się w dokumencie zakresu obowiązków. Natomiast w granicach ustalonego rodzaju pracy, pracodawca może również wydawać polecenia służbowe.
Kiedy pracodawca wydaje polecenia służbowe inne niż wynikające z umowy o pracę?
PIP zauważa, że w określonych sytuacjach pracodawca może również wydawać polecenia wykonywania pracy innej, niż określona w umowie o pracę.
„Taką możliwość daje art. 42 §4 Kodeksu pracy pozwalający pracodawcy powierzyć pracownikowi inną pracę niż określona w umowie o pracę pod warunkiem wystąpienia uzasadnionych potrzeb pracodawcy, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące w roku kalendarzowym, o ile nie powoduje to zmniejszenia wynagrodzenia pracownika, a powierzona praca zgodna jest z jego kwalifikacjami” – podkreśla Inspekcja.
Nie każde powierzenie innej pracy wymaga zmiany umowy o pracę
„Jedynie powierzenie na stałe innej pracy niż wskazana w umowie lub inna zmiana sprzeczna z warunkami podpisanej umowy o pracę, wymaga zmiany samej umowy (np. w trybie podpisania porozumienia (aneksu) lub wypowiedzenia zmieniającego umowy o pracę)” – dodaje.
Wykonywanie innej pracy niż z umowy o pracę przez pracownika samorządowego
Analogicznie kwestię powierzania obowiązków reguluje art. 21 ustawy o pracownikach samorządowych. Przepis stanowi:
„Jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami. W okresie tym przysługuje pracownikowi wynagrodzenie stosowne do wykonywanej pracy, lecz nie niższe od dotychczasowego.”
Według PIP, przepisy prawa pracy nie określają w żaden sposób, jak szeroki może być zakres obowiązków pracownika. Kontrolerzy wskazują, że funkcję limitującą w stosunku pracy spełniają normy czasu pracy.
„Jeśli pracownik otrzymuje zbyt dużo obowiązków, których nie jest w stanie wykonać w normalnym czasie pracy, powinien zwrócić na to uwagę pracodawcy najlepiej na piśmie. Pracodawca jako organizator procesu pracy może ustalić, które obowiązki należy wypełnić w pierwszej kolejności. Pracodawca może również rozdzielić obowiązki na innych pracowników lub w szczególnych okolicznościach może zlecić pracę w godzinach nadliczbowych”