W Senacie trwają prace nad zmianami w kodeksie pracy. Nowy urlop rodzicielski jest nieprzenoszalny. Ale w przypadku samotnej matki, gdy w akcie urodzenia dziecka wpisano „ojciec nieznany”, nie ma mężczyzny, który mógłby skorzystać z urlopu. Związkowcy proponują, aby w takiej sytuacji matka mogła „przejąć” urlop rodzicielski ojca.
Czy można przenieść urlop rodzicielski?
Uwagi związkowców odnoszą się do urlopu rodzicielskiego i jego 9-tygodniowej nieprzenoszalnej części. "Rozumiemy cel tej regulacji, ale mogą przecież wystąpić sytuacje, kiedy drugi rodzic dziecka będzie nieznany, może nie żyć, czy też drugiemu rodzicowi nie będzie przysługiwała władza rodzicielska. Wówczas te 9 tygodni nie będą możliwe do wykorzystania przez pozostałego rodzica i po prostu przepadną" – zaznaczył.
OPZZ proponuje zatem, aby w wyżej wymienionych przypadkach, można było przenieść 9-tygodniowy urlop na jedynego rodzica. "W naszej ocenie będzie to zgodne z zasadami współżycia społecznego, by umożliwić temu rodzicowi wykorzystanie pełnego wymiaru urlopu rodzicielskiego".
Prawo do bycia offline
OPZZ chciałoby zmienić w nowelizacji, jest wprowadzenie prawa do odłączenia się pracownika (prawo do bycia offline). Śmigielski zaznaczył, że granica między czasem pracy zawodowej a czasem prywatnym pracowników w wielu przypadkach zaciera się. Zwrócił uwagę na to, że pracodawcy angażują pracowników do wykonywania obowiązków służbowych poza czasem pracy poprzez smsy, telefony, czy też e-maile, co w szczególności uwidoczniły dwa lata pracy, wykonywanej w pandemii COVID-19.
"Ten problem narasta, zwłaszcza w czasie popularności pracy zdalnej. Chcemy zatem pochylić się nad stosownymi zapisami w tym obszarze" – powiedział. W jego ocenie, pomimo że w kodeksie pracy znajduje się szereg przepisów wskazujących na prawo pracownika do bycia offline (m.in. normy w zakresie czasu pracy, okresów odpoczynku czy okresów rozliczeniowych), "należałoby jasną i zrozumiałą regulację wpisać wprost do ustawy".
"W mojej ocenie, w obliczu nieprawidłowych praktyk pracodawców w tym zakresie, pełniłaby ona również funkcję informacyjną i edukacyjną, (...) że pracodawca poza czasem pracy pracownika nie może się z nim kontaktować w jakiejkolwiek formie" - dodał. Zaznaczył, że odstępstwa od tej zasady można byłoby dopuszczać w nadzwyczajnych sytuacjach w zakładzie pracy, np. akcje ratownicze, awarie.
Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami”