Wynagrodzenie to podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Oczywiście wypłatę wynagrodzenia w 2009 r., należnego za lata poprzednie, należy rozliczyć według zasad obowiązujących w 2009 r. Dlatego od trzynastki wypłacanej wdowie po zmarłym pracowniku należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18%.
Redakcja poleca: Ściąga Kadrowego - Dodatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej (PDF)
W tym przypadku jednostka występuje w charakterze płatnika jako były zakład pracy zmarłego pracownika.
Przepis art. 631 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.) stanowi wyraźnie, że z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa. Świadczenia przysługujące zmarłemu, niewypłacone do dnia jego śmierci, przechodzą - jako prawa majątkowe ze stosunku pracy - w równych częściach na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 631 § 2 k.p.). Dodatkowe wynagrodzenie roczne po zmarłym pracowniku jest świadczeniem wynikającym ze stosunku pracy, w którym pozostawał zmarły pracownik. Świadczenie należy wypłacić - na podstawie art. 631 § 2 k.p. - małżonce zmarłego pracownika, bez oczekiwania na orzeczenie sądu o stwierdzeniu nabycia praw do spadku i bez względu na podział spadku (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego z 11 grudnia 1996 r., sygn. akt III APz 18/96; OSA 1998/10/40).
W takim przypadku prawa te stanowią dochód podlegający opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof).
Wypłata takiego wynagrodzenia podlegałaby przepisom ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn jedynie wtedy, gdyby zmarły nie pozostawił żony lub innych osób, które spełniają warunki do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z FUS. Gdyby nie było takich członków rodziny, prawo do wynagrodzenia po zmarłym weszłoby do spadku i nie podlegało przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 2 ust. 1 pkt 3 updof). Do spadku natomiast nie należą prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również te prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na oznaczone osoby - niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami (art. 922 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny). Przepis ten reguluje m.in. kwestie wynagrodzenia zmarłego pracownika.
Nie jest to dochód zwolniony z opodatkowania i jednostka jako płatnik ma obowiązek pobrać od tego wynagrodzenia zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18% od całej kwoty przychodu (art. 41 ust. 1 updof).
Zaliczkę tę jednostka odprowadza na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika - w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaliczkę pobrano (art. 42 ust. 1 updof).
Z kolei do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym (tutaj - do 31 stycznia 2010 r.) jednostka jako płatnik będzie miała obowiązek przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika, roczną deklarację PIT-8AR (art. 42 ust. 1a updof).
Żona zmarłego pracownika, której wypłacono trzynastkę, wykaże ten dochód w zeznaniu podatkowym za 2009 r.
Podstawy prawne
• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11)
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1654)
• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 228, poz. 1506)
• Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadku i darowizn (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 203, poz. 1267)
Joanna Nowicka