W myśl art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późń. zm.) dalej p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Z kolei zgodnie z art. 87 § 2 p.p.s.a. w piśmie z wnioskiem o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy strony w uchybieniu terminu.
Zgodnie z postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt II OZ 1104/12 „przywrócenie terminu może mieć miejsce wyłącznie wtedy, gdy uchybienie terminu nastąpiło wskutek przeszkody, której strona nie mogła usunąć, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku”. W szczególności zaś przywrócenia uchybionego terminu nie uzasadniają niedostateczna staranność w prowadzeniu własnych spraw ani nieznajomość prawa (zob. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 27 czerwca 2012 r., I OZ 450/12 oraz z dnia 18 grudnia 2012 r., II OZ 1104/12).
Zobacz również: Uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania aktu administracyjnego
Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w postanowieniu z dnia 4 marca 2014 r., sygn. akt II GZ 75/14 (LEX nr 1450816) kierując się utrwaloną linią orzeczniczą, uznał iż „można oczekiwać od każdej rozsądnej i należycie dbającej o swoje interesy osoby, by umiała pogodzić prowadzenie swojej codziennej aktywności z udziałem w postępowaniu sądowoadministracyjnym, w szczególności, jeśli została ona prawidłowo pouczona o swoich prawach i obowiązkach z nim związanych. Nadmiar obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, trudna sytuacja majątkowa i osobista, jak również przystąpienie do egzaminu maturalnego i zawodowego nie mogą stanowić podstawy do przywrócenia terminu do złożenia skargi.”
Natomiast w w/w Sąd w postanowieniu z dnia 6 marca 2014 r., sygn. akt I OZ 153/14 (LEX nr 1432377) wskazał już, iż „ciężka choroba najmłodszego dziecka i związana z tym konieczność całodobowej opieki nad nim, przy tym konieczność spełniania codziennych czynności i opieki nad dwojgiem innych małoletnich dzieci jest sytuacją, która uprawdopodabnia przywrócenie terminu”.
Wynika z powyższego, iż przywrócenie terminu ma charakter subiektywny oraz zależy wyłącznie od należytego uprawdopodobnienia okoliczności świadczących o braku winy w przywróceniu terminu. Przypomnieć należy, iż udowodnienie okoliczności a jej uprawdopodobnienie nie są pojęciami tożsamymi. Albowiem uprawdopodobnienie stanowi surogat dowodu, jego namiastkę bądź środek zastępczy dowodu niedający pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 października 2011 r. sygn. akt II FZ 585/11, niepubl.). Zatem składając wniosek o przywrócenie dowodu należy powołać się na takie okoliczności, które w pierwszej kolejności świadczyłyby, iż przy zachowaniu należytej staranności wnioskodawca nie był w stanie dochować przypisanego terminu oraz aby okoliczności te były wiarygodne.
Autor: Przemysław Naworol - aplikant adwokacki
Polecamy serwis: Prawo administracyjne