Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 4 października 2017 r. (Nr PN-II.4131.331.2017) Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność części uchwały rady gminy w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.
Powyższy akt nadzoru został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie ustanowienia pomnika przyrody. W uchwale tej wprowadzono m.in. następujące zakazy:
- niszczenia gleby, palenia ognisk, stosowania środków chemicznych w zasięgu systemu
- korzeniowego oraz rzutu korony drzew (pkt 2);
- wykonywania prac ziemnych w obrębie rzutu korony, które mogą wpłynąć na zmianę stosunków wodnych w obrębie systemu korzeniowego drzew lub uszkodzenie systemu korzeniowego w jakikolwiek sposób (pkt 3);
- umieszczania w najbliższym sąsiedztwie tablic reklamowych (pkt 6);
- zmiany sposobu użytkowania terenu w sąsiedztwie drzew (pkt 7);
- budowy rozbudowy obiektów budowlanych, linii komunikacyjnych, urządzeń lub
- instalacji w zasięgu systemu korzeniowego oraz rzutu korony drzew (pkt 8).
Jednocześnie w § 4 uchwały wskazano przypadki, kiedy ww. zakazy nie obowiązują.
Zobacz: Środowisko
Stwierdzając częściową nieważność ww. uchwały wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody (dalej: uop) ustanowienie pomnika przyrody następuje w drodze uchwały rady gminy.
W stosunku do pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego mogą być wprowadzone zakazy wymienione w art. 45 ust. 1 uop. Z dyspozycji art. 44 ust. 2 uop wynika uprawnienie rady do wyboru tylko tych zakazów, które zostały określone w art. 45 ust. 1 uop. Oznacza to, że Rada Gminy nie posiada prawa do wprowadzenia do treści uchwały zakazów ponad te enumeratywnie wymienione, wynikające z treści ww. przepisu. Tym samym organ administracji nie może modyfikować ani poszerzać katalogu zakazów o inne uregulowania. Ograniczenia z art. 45 ust. 1 ustawy zostały sformułowane przez ustawodawcę na tyle precyzyjnie, że ich zastosowanie w praktyce nie powinno budzić większych wątpliwości (por. wyrok NSA z dnia 16 grudnia 2016 roku, sygn. akt II OSK 784/15).
Zakazy wskazane przez gminę w uchwale nie mieszczą się w katalogu ustanowionym w art. 45 ust. 1 uop. Co więcej, zdaniem Wojewody Lubelskiego, ustawa przewiduje wprowadzenie stosownych zakazów wyłącznie w stosunku do pomnika przyrody, a zatem brak jest podstaw prawnych do rozszerzania tych zakazów na teren „najbliższego sąsiedztwa” czy „sąsiedztwa”. Organ wskazał też na wprowadzanie szerszych niż w ustawie zakazów oraz ich modyfikowanie, co stanowi przekroczenie upoważnienia ustawowego. Niewłaściwe, zdaniem organu, jest również wprowadzanie w uchwale wyłączeń od wymienionej w niej zakazów. Wszelkie wyłączenia zostały wskazane przez ustawodawcę w art. 45 ust. 2 uop, a samodzielne wprowadzenie wyłączeń innych niż wymienionych w tym przepisie, stanowi przekroczenie upoważnienia ustawowego do podjęcia uchwały w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.
W związku z powyższym, Wojewoda Lubelski stwierdził nieważność części przedmiotowej uchwały.
Mateusz Karciarz
prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego
Agata Szczepanowska
asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem administracyjnym
Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu
www.ziemski.com.pl
Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl