W nowym okresie programowania 2007-2013 w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej będzie realizowany tylko jeden Program Operacyjny Współpracy Międzyregionalnej - INTERREG IVC. Swoim zasięgiem obejmie całe terytorium Unii Europejskiej. Będą w nim uczestniczyli partnerzy z 27 państw członkowskich UE oraz z Norwegii i Szwajcarii.
Podstawowe założenia
Ogólnym celem Programu, skupiającego się m.in. na współpracy międzyregionalnej, jest poprawa skuteczności polityki rozwoju regionalnego w obszarach: innowacji, gospodarki opartej na wiedzy, ochrony środowiska i zapobiegania ryzyku, a także wkład w unowocześnianie gospodarki oraz wzrost konkurencyjności w Europie. Cel ten należy realizować poprzez transfer doświadczeń, wiedzy i dobrych praktyk.
Program INTERREG IVC, którego budżet to 321 mln euro (wyłącznie środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), wspiera dwa różne rodzaje interwencji, które wzajemnie się uzupełniają i pomagają zrealizować cele programu:
• inicjatywy regionalne, w których projekty zainicjowane są przez podmioty regionalne i lokalne; ukierunkowane są one na wymianę doświadczeń w określonym obszarze polityki w celu rozpoznania działań optymalnych oraz opracowania nowych narzędzi i metod wdrożenia,
• projekty związane z kapitalizacją, czyli wykorzystaniem rezultatów już zrealizowanych przedsięwzięć; ten typ projektów obejmuje także tzw. opcję szybkiej ścieżki. Będzie ona polegała na tworzeniu sieci łączących regiony, które pragną osiągnąć lepsze wyniki w danej dziedzinie.
Potencjalnymi beneficjentami programu, oprócz władz regionalnych i lokalnych, mogą być instytucje publiczne, a więc np.:
• agencje rozwoju regionalnego,
• instytucje publiczne i jednostki organizacyjne powołane w celu świadczenia usług publicznych w zakresie ochrony środowiska, ochrony dziedzictwa naturalnego i kulturowego, transportu publicznego,
• uczelnie wyższe,
• instytuty naukowo-badawcze,
• parki technologiczne,
• inkubatory przedsiębiorczości,
• centra innowacyjności,
• organizacje turystyczne,
• służby ratownicze,
• inne instytucje.
Partnerami w projektach realizowanych przy wsparciu środków INTERREG IVC mogą być tylko władze i instytucje publiczne oraz podmioty prawa publicznego. Ruszył już pierwszy nabór chętnych, a wnioski można składać do 15 stycznia 2008 r.
Jak rozumieć dobre praktyki i kapitalizację
W kontekście programu INTERREG IVC mianem dobrych praktyk określa się inicjatywy (np. metody, projekty, procesy, techniki) podejmowane w jednym z obszarów tematycznych programu, które okazały się sukcesem oraz które można przenieść na inne obszary geograficzne. O potwierdzonym sukcesie mówi się, jeżeli dobre praktyki przynoszą wymierne wyniki w realizacji danego celu.
Kapitalizacja natomiast oznacza proces optymalizacji rezultatów osiągniętych w określonej dziedzinie polityki rozwoju regionalnego. Działania w ramach kapitalizacji polegają na gromadzeniu, analizie oraz upowszechnianiu dobrych praktyk w danym obszarze polityki. Jednym z oczekiwanych skutków tych działań jest zwłaszcza transfer dobrych praktyk określonych w głównych programach funduszy strukturalnych (Konwergencji, Konkurencyjności Regionalnej i Zatrudnienia oraz Europejskiej Współpracy Terytorialnej) realizowanych przez regiony pragnące usprawnić swoją politykę.
Partnerstwo
W projektach powinny uczestniczyć podmioty reprezentujące co najmniej trzy kraje, a przynajmniej dwóch partnerów musi pochodzić z państw członkowskich UE oraz być finansowane z programu INTERREG IVC. Poza tymi minimalnymi wymaganiami określającymi kwalifikowalność projektu, partnerstwo powinno zawsze ułatwiać skuteczną realizację oraz odzwierciedlać cele projektu.
W programie INTERREG IVC kwalifikowalne działania są współfinansowane z EFRR do 75 lub 85 proc. kwoty (m.in. Polska) w zależności od państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba partnera (określona na podstawie adresu). Pozostałe 25 lub 15 proc. kosztów powinno zostać pokryte przez samych partnerów.
GSiA OSTRZEGA
Otrzymanie zaliczki z EFRR w programie INTERREG IVC jest niemożliwe.
Partnerzy projektu powinni więc przewidzieć odpowiedni stopień płynności, jeżeli chcą się zaangażować w projekty programu INTERREG IVC.
Agnieszka Jezierska