Projekt dyrektywy w sprawie promowania energii ze źródeł odnawialnych (2008/0016), przedstawiony przez Komisję, zostanie uchwalony przez Radę i Parlament Europejski w połowie 2009 r. Wyznacza on cele w zakresie stosowania energii odnawialnej, które mają zostać osiągnięte przez państwa członkowskie do 2020 roku (wzrost użycia energii odnawialnej o 5,5 proc. w stosunku do poziomu z 2005 roku dla każdego z państw). W 2005 roku udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii w Polsce wynosił 7,2 proc., natomiast celem dla Polski będzie osiągnięcie udziału zielonej energii w zużyciu energii na poziomie 15 proc. w 2020 roku.
Państwa UE będą miały swobodę w doborze środków do osiągnięcia celów wyznaczonych w przyszłej dyrektywie, przy czym będą zobowiązane do przedstawienia wybranych przez siebie instrumentów w Narodowym Planie Działania przygotowanym do końca marca 2010 r. Ponadto będzie istnieć możliwość podjęcia środków prawnych przeciwko określonemu państwu jeszcze przed 2020 rokiem w przypadku ustalenia, że dane państwo nie zdoła osiągnąć wyznaczonych celów.
Są trzy punkty projektu szczególnie istotne dla przedsiębiorców sektora energetycznego:
• procedury administracyjne:
Wszystkie państwa UE będą zobowiązane zagwarantować, iż krajowe przepisy dotyczące procedur autoryzacji, zatwierdzania i koncesjonowania będą proporcjonalne i niezbędne dla osiągnięcia celów. Artykuł 12 projektu zawiera listę środków, które będą mogły zostać wykorzystane w celu zapewnienia większej przejrzystości i skuteczności procedur administracyjnych.
• dostęp do sieci energetycznej:
Kolejną istotną kwestią jest dostęp do sieci energetycznej. Dziś mniejsze przedsiębiorstwa mają trudności w utrzymaniu konkurencyjności ze względu na brak przejrzystych zasad i utrudnienia w dostępie do sieci. Postanowienia art. 14 mają zachęcić państwa UE do rozbudowy sieci energetycznej w związku z koniecznością zwiększenia udziału energii odnawialnej. Zobowiązują też do zapewnienia priorytetowego dostępu do systemu sieciowego dla energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.
• pomoc państwa:
Komisja opublikowała wraz z projektem wytyczne w sprawie przyznawania pomocy publicznej w celu doprowadzenia do większego wykorzystania państwowych środków finansowych w sektorze energii odnawialnej. Pomoc publiczna będzie przyznawana w formie ulg podatkowych.
IOANA TUDOR
adwokat z Kancelarii Prawnej GLN