Lokalny program rozwoju przedsiębiorczości nie jest dokumentem, który jest zapisany w polskim systemie prawnym, stąd struktura i zasady jego opracowywania nie są w żaden sposób skodyfikowane. Jeśli dana jednostka samorządu terytorialnego uzna, iż warto przygotować taki program, to do jego opracowania powinien zostać powołany zespół. Składać się powinien z przedstawicieli podmiotów istotnych z punktu widzenia lokalnej przedsiębiorczości: administracji, biznesu, sektora edukacyjnego itp. Działać powinien pod patronatem wójta lub burmistrza.
Zespół taki mógłby być również wspierany przez zewnętrzną firmę specjalizującą się w problematyce rozwoju lokalnego. Istnieje również możliwość powierzenia całości zadania zewnętrznej firmie. Ale wydaje się, że z punktu widzenia późniejszej realizacji programu, dużo lepszym wariantem jest opracowanie programu własnymi siłami lokalnej społeczności, jedynie ze wsparciem merytorycznym podmiotu zewnętrznego.
Aby program mógł być realizowany, musi zostać zatwierdzony przez radę gminy (powiatu).
Jeśli lokalny program przedsiębiorczości potraktowany zostanie jako swego rodzaju plan działań do zrealizowania, powinien on składać się z następujących pięciu części:
n Diagnozy sytuacji w zakresie przedsiębiorczości, obejmującej m.in. ocenę dotychczasowych działań związanych ze wsparciem lokalnej przedsiębiorczości czy analizę czynników, które będą mieć wpływ na przedsiębiorców w przyszłości. Diagnoza, dzięki zastosowaniu analizy SWOT, powinna dać pełen obraz sytuacji społeczno-gospodarczej danej jednostki samorządu terytorialnego, widzianej z perspektywy przedsiębiorczości.
n Celów programu - przygotowywanych na podstawie diagnozy i pokazujących efekty, jakie powinny zostać osiągnięte dzięki wdrożeniu programu.
n Priorytetów programu - jeśli program będzie dotyczyć szeregu problemów, warto go przedstawić w podziale na priorytety, charakteryzujące się podobnym zakresem przedmiotowym i celami.
n Projektów - to chyba najważniejszy element programu, gdyż świadczy o jego użytkowym charakterze. Dobry program rozwoju przedsiębiorczości to taki program, w którym na podstawie diagnozy i planowanych celów dochodzi się do zdefiniowania konkretnych projektów, realizujących cele programu.
n Systemu wdrażania - jeśli w dokumencie zostaną zdefiniowane konkretne działania, należy w nim jednocześnie pokazać całą strukturę zarządzania programem i poszczególnymi projektami.
Powyższa struktura jest oczywiście jedynie propozycją, która może być modyfikowana w zależności od potrzeb danej jednostki samorządu terytorialnego. Program może być niezmiernie użyteczny przy prowadzeniu polityki lokalnego rozwoju. Władze gminy czy powiatu mają bowiem w ręku dokument, na podstawie którego mogą prowadzić racjonalną, przemyślaną politykę w zakresie wspierania przedsiębiorczości wraz z wmontowanymi mechanizmami korygowania tej polityki (monitoring programu). A że polityka wspierania przedsiębiorczości może obejmować bardzo szeroki zakres działalności gminy czy powiatu, posiadanie programu pozwala zarządzać znaczącą częścią zadań pozostających w kompetencjach danej jednostki samorządu.
Wniosek
Przygotowanie lokalnego programu rozwoju przedsiębiorczości pozwala łatwiej aplikować o zewnętrzne wsparcie (zarówno komercyjne, jak i niekomercyjne - np. dotacje unijne), gdyż przedkładane odpowiednim instytucjom projekty nie funkcjonują w próżni, lecz są elementem szerszego programu przygotowanego i zaakceptowanego przez lokalne władze.
Tomasz Kierzkowski
dyrektor biura ds. funduszy UE w Banku BPH
Not. AO