Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) w chwili obecnej ciągle jest niedoceniane i nieznane
Na początku roku 2009 roku weszły w życie „nowa” ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz ustawa o koncesji na roboty lub usługi. Ustawy te zastąpiły martwe przepisy ustawy o partnerstwie publiczno – prywatnym z 2005 roku, kompletnie niewykorzystane przez potencjalnych beneficjentów.
Polska ma przed sobą długą drogę do udanej realizacji przedsięwzięć PPP na szeroką skalę. Nowelizacja przepisów była właściwym, ale dopiero pierwszym krokiem w tym kierunku. Konieczne jest prawdziwe wykorzystywanie tej formy realizacji przedsięwzięć infrastrukturalnych zarówno przez władze lokalne, samorządowe jak i centralne.
Ważne jest zrozumienie przez stronę publiczną istoty PPP i rozwiązań, pozwalających na jak najbardziej korzystne, efektywne najkorzystniejsze dla obu stron, publicznej i prywatnej, ukształtowanie warunków realizacji przedsięwzięcia PPP.
Istota – czyli o co chodzi w PPP?
Partnerstwo publiczno - prywatne bardzo często jest związane jedynie z formą realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Jednakże takie założenie nie wyjaśnia istoty tej współpracy kompleksowo.
Czytaj także: Partnerstwo publiczno-prywatne w inwestycjach miejskich >>
Należy przyjąć, że PPP to forma (narzędzie) sprawnego wywiązywania się przez administrację (publiczną) z zadań publicznych, w tym świadczenia usług użyteczności publicznej we współpracy z partnerem prywatnym. Sama zaś budowa lub modernizacja infrastruktury jest jedynie konsekwencją lub warunkiem sprawnego wykonywania określonych zadań stawianych władzom lokalnym.
Celem PPP jest efektywne wywiązywanie się z określonych zadań, a nie infrastruktura jako taka
Zasadniczo, poszczególne warianty współpracy opartej na koncepcji PPP są środkiem w ręku władz, za pomocą którego mogą się one wywiązywać ze spoczywających na nich (z mocy prawa oraz zobowiązań politycznych) obowiązków wobec społeczeństwa.
Partnerstwo publiczno-prywatne, jako instytucja prawna nie posiada jednolitych ram formalno-prawnych.
Jak było dawniej?
Na gruncie wcześniej obowiązującego prawa partnerstwo publiczno – prywatne regulowane było ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U z 2005 r. Nr 169, poz. 1420 ze zm.). Ustawa ta w dość nieudolny sposób próbowała zakreślić wyczerpującą definicję PPP w rozumieniu jej przepisów.
Jednocześnie prawne formy współpracy podmiotów publicznych i partnerów regulowane były rozproszonymi, innymi aktami normatywnymi w ramach:
- prawa zamówień publicznych,
- ustawy o gospodarce komunalnej,
- ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Zawieranie umów o charakterze PPP możliwe było również na zasadzie swobody umów oraz przepisów kodeksu cywilnego.
W chwili obecnej PPP w Polsce wyznaczają przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100). Ustawa ta w sposób jasny określa podstawowe ramy współpracy w tym modelu. Zastąpiła ona wcześniej obowiązującą ustawę o PPP z 2005 roku.
Należy jednocześnie podkreślić, iż możliwość zawierania kontraktów w formule PPP istnieje także na gruncie ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 101). Ustawa może być stosowana, gdy zasadniczą część ryzyka ekonomicznego przedsięwzięcia ponosi partner prywatny (tzw. koncesjonariusz).
Co ważne, ustawa o koncesji na roboty lub usługi określa normy proceduralne, które mogą mieć zastosowanie do zawierania umów PPP w myśl ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Czytaj także: Jak uatrakcyjnić wizerunek centrum miasta >>
Pamiętajmy, iż możliwe jest zawieranie umów o charakterze PPP na zasadzie swobody umów. Zatem, partnerstwo publiczno-prywatne w tym znaczeniu, jak również jako umowa koncesji stanowi partnerstwo publiczno – prywatne sensu stricte.
O różnicach, zasadniczych cechach ww. ustaw dotyczących PPP - w kolejnym artykule.
B.W.