wyrok NSA z 20 września 2007 r.
SYGN. AKT II GSK 125/07
STAN FAKTYCZNY
Przedsiębiorca złożył do prezesa Głównego Urzędu Miar wniosek o zmianę wydanego przez ten organ zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie instalacji lub napraw oraz sprawdzania określonych rodzajów przyrządów pomiarowych, tj. urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym, które zostało wydane na okres 12 miesięcy. Zmiana decyzji, o którą wnosił przedsiębiorca, miała polegać na przedłużeniu obowiązywania tego zezwolenia. Prezes Głównego Urzędu Miar uznał ten wniosek za bezprzedmiotowy i umorzył postępowanie. W uzasadnieniu podał, że zezwolenia w tego typu sprawach wydaje się na czas określony i po jego upływie tracą one moc. Decyzja o umorzeniu postępowania została zaskarżona do WSA. Sąd ten oddalił skargę. Motywując swoje rozstrzygnięcie, sąd I instancji wskazał, że zgodnie z przepisami ustawy Prawo o miarach wydawane są dwa rodzaje zezwoleń. Pierwsze z nich upoważnia do wykonywania legalizacji pierwotnej lub legalizacji ponownej określonych rodzajów przyrządów pomiarowych i jest wydawane na okres 36 miesięcy, przy czym czas ten może być przedłużany o kolejne okresy 36-miesięczne po spełnieniu warunków do wydania upoważnienia. Natomiast drugie ze wspomnianych zezwoleń dotyczy wykonywania instalacji lub napraw oraz sprawdzania okresowo określonych przyrządów pomiarowych pod względem zgodności z wymaganiami. Zgodnie z art. 16d ust. 1 cytowanej wyżej ustawy, drugie ze wspomnianych zezwoleń wydaje się na czas określony, nie krótszy niż 12 miesięcy oraz nie dłuższy niż 48 miesięcy.
W omawianej sprawie spór dotyczy drugiego rodzaju zezwolenia. Zdaniem sądu okres, o którym mówią wskazane przepisy, nie podlega przedłużeniu ani w zakresie okresu maksymalnego (48 miesięcy), gdy zezwolenie wydano na okres krótszy, ani po jego upływie. Po upływie czasu wskazanego w decyzji zezwolenie traci moc. W ocenie sądu nie jest możliwa zmiana takiej decyzji w trybie art. 155 k.p.a., ponieważ istnieje przepis szczególny (art. 16d ust. 1 prawa o miarach), który sprzeciwia się żądanej zmianie. Nie jest również podstawą ewentualnej możliwości przedłużenia obowiązywania zezwolenia par. 9 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów z 14 października 2004 r. w sprawie opłat za czynności urzędowe wykonywane przez organy miar i podległe im urzędy (Dz.U. nr 229, poz. 2309 ze zm.).
Skargę kasacyjną od wyroku WSA złożył przedsiębiorca, żądając uchylenia zaskarżonego orzeczenia.
UZASADNIENIE
NSA uznał zarzuty przedstawione w skardze kasacyjnej za nieuzasadnione. Zdaniem sądu należało odpowiedzieć na pytanie, czy zmiana decyzji ostatecznej zezwalającej na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie stosowania w transporcie drogowym tachografów samochodowych w części dotyczącej przedłużenia terminu ważności, na jaki został wydany, powinna nastąpić w trybie i na zasadach określonych w przepisie art. 155 k.p.a., czy też na podstawie ustawy Prawo o miarach albo na podstawie obu tych przepisów łącznie. NSA podzielił stanowisko sądu I instancji, który wyraził pogląd, że przepisy szczegółowo regulujące przedmiotową materię nie podają podstaw do zmiany ostatecznej decyzji. Takich uprawnień nie daje również art. 155 k.p.a. NSA wskazał na zasadę trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych, zgodnie z którą takie decyzje podlegają weryfikacji jedynie w granicach i na podstawie wyraźnego przepisu k.p.a. bądź przepisu szczególnego. Artykuł 155 k.p.a. może być, co do zasady, podstawą do zmiany ostatecznej decyzji, jednak pod warunkiem spełnienia wszystkich wymienionych tam przesłanek. Jedną z negatywnych przesłanek zastosowania art. 155 k.p.a. jest wskazanie na przepisy szczególne. W ocenie NSA przepisami szczególnymi uniemożliwiającymi zmianę decyzji zezwalającej na wykonywanie działalności w zakresie instalacji i naprawy tachografów samochodowych w trybie art. 155 k.p.a. są przepisy ustawy Prawo o miarach, a w szczególności art. 16d oraz art. 2 ust. 4 tej ustawy.
Szczepan Borowski
OPINIA
SZCZEPAN BOROWSKI
asystent sędziego NSA
Omówione orzeczenie porusza problem wzruszalności ostatecznych decyzji administracyjnych. Zgodnie z art. 155 k.p.a. ostateczna decyzja, na podstawie której strona nabyła uprawnienie, może być w każdym czasie, za jej zgodą, zmieniona przez organ, który ją wydał lub organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Przepis ten jednocześnie formułuje zakaz zmiany ostatecznej decyzji, w sytuacji gdy przepisy szczególne się temu sprzeciwiają. Nie jest bowiem dopuszczalne, żeby na podstawie przepisu ogólnego zawartego w k.p.a. strony mogły obchodzić przepisy szczegółowo regulujące daną materię. Taki właśnie problem zaistniał na kanwie omówionego wyroku. Ustawa Prawo o miarach wskazuje, że wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie instalacji lub napraw oraz sprawdzania pod względem zgodności z wymaganiami okresowo, przed i po zainstalowaniu oraz po naprawie określonych rodzajów przyrządów pomiarowych wymaga stosownego zezwolenia. Zezwolenie takie jest wydawane na czas określony w art. 16d ustawy Prawo o miarach. Z uwagi na wskazane przepisy nie jest zatem możliwa zmiana takiego zezwolenia (decyzji) w trybie art. 155 k.p.a.