Rozbiórka obiektu budowlanego zalicza się do robót budowlanych, dla których co do zasady konieczne jest uzyskanie pozwolenia na rozbiórkę. Wynika to z art. 31 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (dalej: Prawo budowlane), który wskazuje na wyjątki od obowiązku wcześniejszego uzyskania powyższej decyzji. W stosunku do tych wyjątków organ powinien stosować wykładnię zawężającą. Taka wykładnia wynika nie tylko z przyjętych reguł wykładni, ale także z faktu, że roboty rozbiórkowe są często bardziej skomplikowane i niebezpieczne niż budowa nowego obiektu budowlanego.
Zamów książkę: Gospodarowanie odpadami komunalnymi »
W przypadku budynków i budowli, których rozbiórka nie wymaga uzyskania pozwolenia, konieczne jest dokonanie zgłoszenia zamiaru przeprowadzenia robót. Natomiast prace rozbiórkowe tych obiektów i urządzeń budowlanych, które wyłączone zostały z obowiązku zatwierdzenia decyzją rozbiórkową, nie wymagają już zgłoszenia. W konsekwencji decyzji rozbiórkowej ani dokonania zgłoszenia przykładowo nie wymaga likwidacja studzienki kanalizacji deszczowej (por. wyrok NSA z 25 stycznia 2008 r., sygn. akt II OSK 1941/06) czy rozbiórka ogrodzenia placu budowy (por. wyrok NSA w Rzeszowie z 4 kwietnia 2001 r., sygn. akt SA/Rz 1118/00).
Warunki wydania decyzji
Wszczęcie postępowania w sprawie wydania decyzji o rozbiórce następuje w momencie doręczenia właściwemu staroście wniosku o wydanie decyzji. Artykuł 33 ust. 4 Prawa budowlanego wymienia dokumenty, które powinny zostać załączone przez inwestora do wniosku. Do dokumentów tych należą:
● zgoda właściciela obiektu,
● szkic usytuowania obiektu budowlanego,
● opis zakresu i sposobu przeprowadzenia robót rozbiórkowych,
● opis sposobu zabezpieczenia bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz
● pozwolenia, uzgodnienia lub opinie, a także
● dokumenty wymagane przepisami odrębnymi.
W zależności od potrzeby konieczne może okazać się również przedłożenie projektu rozbiórki. O istnieniu takiego obowiązku decyduje urzędnik rozpatrujący sprawę, który na podstawie art. 123 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego może nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedłożenia projektu rozbiórki. Wątpliwości natomiast budzi rozstrzygnięcie, czy katalog zawarty w art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego ma charakter zamknięty, tj. czy możliwe jest zobowiązanie wnioskodawcy do przedstawienia dodatkowych dokumentów, rozstrzygnięć administracyjnych itd.
Nierzadko do urzędników organu administracji architektoniczno-budowlanej wpływają wnioski ograniczające projektowane roboty budowlane wyłącznie do czystej rozbiórki. Najczęściej przedmiotem zamierzenia inwestycyjnego jest rozbiórka dawnych obiektów i budowa na ich miejscu nowych obiektów, stąd w sprawie konieczne jest uwzględnienie parametrów wynikających z ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Znaczenie warunków zabudowy
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 17 marca 2006 r. (sygn. akt VII SA/Wa 1405/05) wykluczył możliwość nałożenia na inwestora obowiązku przedłożenia w postępowaniu rozbiórkowym decyzji o warunkach zabudowy. Niemniej już w samym orzeczeniu wskazał, że zmiana sposobu zagospodarowania nieruchomości nie będzie miała trwałego charakteru, ponieważ na miejsce obiektu wyburzonego powstanie nowy budynek. W sytuacji ograniczenia robót budowlanych wyłącznie do rozbiórki bez zamiaru postawienia nowego obiektu na miejsce rozebranego dochodzi natomiast do trwałej zmiany sposobu zagospodarowania nieruchomości. W efekcie rozbudowy z działki zniknie bowiem obiekt budowlany i nieruchomość stanie się przez to działką niezabudowaną. Tymczasem zgodnie z art. 59 ust. 2 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zmiana zagospodarowania terenu, polegająca na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, wymaga ustalenia w drodze decyzji warunków zabudowy, jeśli dla tego terenu nie uchwalono planu miejscowego.
Urzędnik rozpatrujący wniosek o wydanie decyzji rozbiórkowej powinien zatem w każdej sprawie indywidualnie rozważyć, czy ze względu na skutek w postaci zmiany sposobu zagospodarowania terenu przeprowadzenie rozbiórki nie wymaga wcześniejszego uzyskania decyzji o warunkach zabudowy.
ROZBIÓRKA BEZ POZWOLENIA
Pozwolenia nie wymaga rozbiórka:
● budynków i budowli niewpisanych do rejestru zabytków i nieobjętych ochroną konserwatorską, których wysokość jest niższa niż 8 m, a ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości,
● obiektów i urządzeń budowlanych, których budowa nie wymaga pozwolenia na budowę i które jednocześnie nie podlegają ochronie jako zabytki.
Z orzecznictwa
Zmiana zagospodarowania terenu następuje nie tylko przez wprowadzeniu nowego elementu przestrzennego, ale także przez wyeliminowanie z terenu dotychczas istniejących elementów przestrzennych. Dlatego treść art. 33 ust. 4 Prawa budowlanego nie może być interpretowana w kierunku bezwzględnego wyłączenia potrzeby uzyskania decyzji o warunkach zabudowy w każdym wypadku.
Wyrok WSA we Wrocławiu z 20 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Wr 232/10
Podstawy prawne
• Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr 80, poz. 717; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 153, poz. 901)
• Ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 185, poz. 1092)
• Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 186, poz. 1100)
Zamów czasopismo: Gazeta Samorządu i Administracji »