Z pomocy społecznej można otrzymać świadczenia pieniężne oraz niepieniężne. Do świadczeń pieniężnych należy:
- zasiłek stały,
- zasiłek okresowy,
- zasiłek celowy,
- specjalny zasiłek celowy,
Świadczeń niepieniężnych z pomocy społecznej jest zdecydowanie więcej. Należą do nich składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto wśród świadczeń niepieniężnych znajdują się:
- praca socjalna,
- pochówek,
- poradnictwo specjalistyczne (w tym prawne, psychologiczne),
- zasiłek i pożyczkę na ekonomiczne usamodzielnienie.
- usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania.
Osoby pozbawione schronienia, posiłku, czy też niezbędnego ubrania mogą je otrzymać właśnie jako świadczenie niepieniężne z pomocy społecznej. Osoby niepełnosprawne mogą skorzystać ze świadczenia niepieniężnego jakim są specjalistyczne usługi w miejscu zamieszkania.
Do omawianych świadczeń należą także rodzinne domy pomocy, domy pomocy społecznej, jak również mieszkania chronione.
Przyczyny udzielania pomocy społecznej wymienione zostały w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Zgodnie z artykułem, o którym mowa w zdaniu poprzednim pomocy społecznej udziela się osobom oraz rodzinom w szczególności z powodu:
- ubóstwa;
- sieroctwa;
- bezdomności;
- bezrobocia;
- niepełnosprawności;
- długotrwałej lub ciężkiej choroby;
- przemocy w rodzinie;
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
- trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy;
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
- alkoholizmu lub narkomanii;
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Pamiętać należy, że pomoc społeczna powinna zostać udzielona dopiero wtedy, gdy jednostka w sytuacji kryzysowej przestaje być samowystarczalna. Ustawodawca nie definiuje z oczywistych względów pojęcia "trudnych sytuacji życiowych", podaje jedynie najczęstsze powody ich powstawania (art. 7 ustawy o pomocy społecznej). Tym samym ocena zaistnienia tej przesłanki należy do organów pomocy społecznej. Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, w wyroku z dnia 18 czerwca 2014 r., w sprawie o sygn. akt II SA/Po 119/14.
Podkreślenia wymaga fakt, że pomoc społeczna może zostać udzielona rodzinie, czy też osobie poprzez udzielenie dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych.