Wniosek o świadczenia z funduszu alimentacyjnego osoba uprawniona składa w przypadku bezskuteczności egzekucji tj. egzekucji, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Uprawnioną do otrzymania świadczeń jest osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego ustala się na okres świadczeniowy, który trwa od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
Wnioski o ustalenie prawa do świadczeń na nowy okres świadczeniowy są przyjmowane od dnia 1 sierpnia.
Członkowie rodziny
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów określa krąg osób, których dochody należy wykazać, aby otrzymać świadczenie alimentacyjne.
Świadczenia przysługują bowiem, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
Zgodnie z art. 2 pkt 12 rodzinę stanowią następujący członkowie rodziny:
rodzice osoby uprawnionej, małżonek rodzica osoby uprawnionej, osoba, z którą rodzic osoby uprawnionej wychowuje wspólne dziecko, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia oraz dziecko, które ukończyło 25. rok życia otrzymujące świadczenia z funduszu alimentacyjnego lub legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, a także osoba uprawniona.
Do rodziny nie zalicza się jednak:
- dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
- dziecka pozostającego w związku małżeńskim,
- rodzica osoby uprawnionej zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.
W praktyce zatem małżonek rodzica osoby uprawnionej, który jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego nie wlicza się do rodziny w rozumieniu ustawy. Nie można zatem żądać zaświadczenia o dochodach takiej osoby. Sprawą taką zajmował się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. W Wyroku z dnia 28 marca 2012 r., sygn. akt III SA Kr 222/11 orzekł, iż:
„Przepis art. 2 pkt 12 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów zawiera ustawową definicję "rodziny". W zdaniu drugim tego przepisu zawarty jest krąg osób, które nie są wliczane do rodziny w rozumieniu ustawy. Zgodnie z art. 2 pkt 12 lit. d ustawy do rodziny nie zalicza się rodzica osoby uprawnionej zobowiązanego tytułem zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz. Prawidłowa wykładnia przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że skoro rodzic osoby uprawnionej do alimentów zobowiązany tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz nie zalicza się do rodziny, ustalenia dotyczące dochodu rodziny następuje bez uwzględnienia dłużnika alimentacyjnego zarówno w odniesieniu do składu rodziny jak i wysokości dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę.”.
Zobacz również: Zasiłek rodzinny 2014
Wniosek i załączniki
Wraz z wnioskiem osoba ubiegająca się o świadczenie powinna złożyć zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierające informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów.
Osoby ubiegające się o przyznanie pomocy muszą także złożyć odpowiednie zaświadczenia bądź oświadczenia dokumentujące wysokość uzyskanego dochodu.
Szczegółowy wykaz dokumentów określa ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Wzory zaświadczeń, oświadczeń oraz formularza wniosku znajduje się w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. Nr 123, poz. 836 z późn. zm.).
W przypadku składania oświadczenia częsty problem stanowi określenie wysokości pełnej składki zdrowotnej. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnia: „jeśli dana osoba nie jest w stanie wykazać w oświadczeniu wysokości ww. składki, to zaświadczenie o jej wysokości, na swój wniosek, ma prawo uzyskać w instytucji pośredniczącej w jej odprowadzaniu, tj. najczęściej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, (w przypadku składek zdrowotnych opłacanych przez podatnika/ubezpieczonego z dochodów z rent/emerytur rolniczych będzie to Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w przypadku osób otrzymujących renty/emerytury mundurowe zakład emerytalno-rentowy MSWiA) – wynika to z art. 29 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zaświadczenie o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne i członkowie jej rodziny, może również uzyskać od płatnika składek, tj. np od zakładu pracy, w którym jest zatrudniona lub urzędu pracy w przypadku składek opłacanych przez osobę bezrobotną pobierającą zasiłek dla bezrobotnych lub stypendium dla bezrobotnych. (…) Tylko składki zdrowotne finansowane przez podatnika/ubezpieczonego ze źródeł opodatkowanych w ww. formach, powinny być wykazywane w oświadczeniu lub w zaświadczeniu np. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czy też urzędu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub urząd pracy, w zaświadczeniach wydawanych dla potrzeb ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, nie wykazuje składek nieopłacanych przez podatnika/ubezpieczonego lecz opłacanych z innych źródeł, tj. np. składek finansowanych przez budżet państwa za osobę przebywającą na urlopie wychowawczym, składek finansowanych z budżetu państwa za osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych (zgodnie z art. 86 ust. 1 pkt 7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, za bezrobotnych niepobierających zasiłku lub stypendium składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaca właściwy urząd pracy), składek finansowanych z budżetu państwa za osoby korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej czy też ze świadczenia pielęgnacyjnego, gdyż nie są to składki zdrowotne o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub urząd pracy powinien jednak wykazać składki na ubezpieczenie zdrowotne odprowadzone przez urząd pracy za osoby bezrobotne pobierające zasiłek dla bezrobotnych lub stypendium dla bezrobotnych, gdyż zgodnie z art. 85 ust. 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jest to składka pobierana z dochodu bezrobotnego, a więc składka ta, zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, podlega odliczeniu od przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych danego bezrobotnego (jest więc niezbędna do prawidłowego ustalenia przez organ właściwy dochodu, na podstawie którego ustalane jest prawo do świadczeń rodzinnych/świadczeń z funduszu alimentacyjnego).” (Komunikat w sprawie sposobu dokumentowania wysokości pełnej składki zdrowotnej niezbędnej do ustalenia dochodu, na podstawie którego ustalane jest prawo do świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego).
Wypłata świadczeń
Gdy wniosek z niezbędnymi dokumentami zostanie złożony do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 31 października. W przypadku złożenia kompletu dokumentów od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 30 listopada.
Polecamy serwis: Opieka społeczna
Poznaj pierwszą w Polsce Platformę Rachunkowości Budżetowej przygotowaną z myślą o księgowych w budżecie.
Skorzystaj z bezpłatnego dostępu przez 30 dni! Szczegóły promocji znajdziesz na www.inforrb.pl