Coraz więcej osób, które wyjechały po przystąpieniu Polski do UE, wraca do kraju. Często wracają z dziećmi, które wcześniej chodziły do szkoły za granicą. Polska szkoła podstawowa i gimnazjum nie mogą odmówić przyjęcia ucznia, który przeprowadził się w jej rejon z zagranicy. Rodzice muszą jednak przedstawić w nowej szkole świadectwo lub zaświadczenie wydane przez zagraniczną szkołę i ostatnie świadectwo szkolne wydane w Polsce, jeśli uczeń wcześniej uczył się w naszym kraju. Na tej podstawie dyrektor placówki sumuje lata spędzone w szkole i przyjmuje do odpowiedniej klasy.
Może się zdarzyć, że uczeń ma problemy z językiem polskim albo materiał przerabiany w zagranicznej szkole odbiega programowo od obowiązującego w Polsce. Wtedy dyrektor i nauczyciele uzgadniają warunki wyrównania różnic. Dyrektor nie musi jednak przeprowadzać egzaminu klasyfikacyjnego potwierdzającego znajomość polskiego czy pozwalającego ocenić jego wiedzę. Uczeń chodzi do klasy, do której został zapisany, i jest oceniany na bieżąco.
Rodzice wracający z dziećmi powinni pamiętać, że od 14 sierpnia 2005 r. Polska jest stroną Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych, sporządzonej 5 października 1961 r. w Hadze (Dz.U. nr 112, poz. 938 i 939). Obowiązuje ona w 67 krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii, Norwegii, Szwecji. Na jej mocy polscy konsulowie urzędujący w krajach będących jej stronami zaprzestali legalizacji zagranicznych dokumentów przeznaczonych do wykorzystania w Polsce. Zamiast tego wydają specjalne poświadczenie, zwane apostille. To właśnie o nie powinni zadbać rodzice wracający do Polski z dziećmi.
Świadectwa szkolne i maturalne uzyskane za granicą podlegają też nostryfikacji. Uznawane są wtedy za równorzędne świadectwom ukończenia polskich szkół. Nostryfikować nie trzeba tylko dokumentów wydanych w krajach, z którymi Polska ma podpisaną umowę o uznawaniu wykształcenia. Wykaz umów znajduje się na stronie Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. Kiedy taka umowa nie obowiązuje, dokumenty muszą być nostryfikowane przez kuratora oświaty.
Jeśli dziecko chodziło za granicą do szkoły podstawowej lub gimnazjum, trzeba, starając się o przyjęcie w polskiej szkole, dołączyć też zaświadczenie o okresie nauki, niezbędnym do uzyskania świadectwa. Na jej podstawie uczeń jest przyjmowany do odpowiedniej klasy. Z zaświadczenia powinno wynikać, w jakim wieku na terenie danego państwa rozpoczyna się edukację i po ilu latach nauki wydawane jest świadectwo przedkładane do nostryfikacji.
JOLANTA GÓRA
jolanta.gora@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.).