Organizowanie form krajoznawstwa i turystyki zawsze było naturalnym elementem działalności dydaktycznej i wychowawczej szkoły. Przedszkola, szkoły i placówki mogą organizować swoim uczniom i wychowankom różne formy takiej edukacji. Jej najpopularniejszym rodzajem są niewątpliwie wycieczki. Na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, wycieczki dzielimy na:
● przedmiotowe – inicjowane i organizowane przez nauczyciela danego przedmiotu w celu uzupełnienia programu nauczania, w ramach danego przedmiotu lub przedmiotów pokrewnych,
● krajoznawczo-turystyczne – które nie są związane ściśle z realizowanym programem nauczania (choć mogą mieć cechy dydaktyczne) oraz nie wymagają szczególnego przygotowania kondycyjnego lub umiejętności.
Zamów książkę: Nauczyciel zatrudniony w dwóch szkołach >>
Poza wycieczkami szkoła może także organizować tzw. imprezy – czyli biwaki, konkursy i turnieje (imprezy krajoznawczo-turystyczne), imprezy turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne (wymagające pewnego przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych) oraz imprezy wyjazdowe (np. tzw. zielone szkoły). Organizację i program wycieczek oraz imprez dostosowuje się do wieku, zainteresowań i potrzeb uczniów, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej, stopnia przygotowania i umiejętności specjalistycznych.
Dyrektor, który wydał zgodę na zorganizowanie wycieczki szkolnej, wyznacza jej kierownika, który będzie odpowiedzialny za jej przygotowanie i realizację.
Obowiązki nauczycieli
W ramach opieki nad uczniami nauczyciel ma również obowiązek zapewnić bezpieczeństwo uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę (art. 6 ustawy z 26 stycznia 1983 r. – Karta Nauczyciela; dalej: KN). Zasada ta dotyczy zarówno lekcji, jak i wszystkich innych form nauki i wypoczynku organizowanych przez szkołę, w których uczniowie biorą czynny udział (np. wycieczki, zawody, olimpiady). Nauczyciel, który zostanie kierownikiem wycieczki, ma jednak z tego tytułu dodatkowe obowiązki.