Minister Edukacji chce zmienić rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Nowością ma być możliwość organizacji lekcji religii w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej. Konferencja Episkopatu Polski zgłasza wątpliwości do tego projektu i postuluje m.in. zmniejszenie liczby uczniów w klasach łączonych.
- Zmiana warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach – projekt rozporządzenia
- Konsultacje publiczne. Konferencja Episkopatu Polski zgłasza wątpliwości i propozycje zmian
Zmiana warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach – projekt rozporządzenia
W aktualnym stanie prawnym nauka religii w szkołach i przedszkolach jest organizowana oddzielnie dla uczniów każdego oddziału, o ile na naukę religii (danej konfesji) zgłosi się co najmniej siedmiu uczniów z tego oddziału. W przypadku mniejszej niż siedem liczby zgłoszonych uczniów (z danego oddziału lub danej klasy) szkoła organizuje naukę religii w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych. Te same zasady organizacji zajęć dotyczą lekcji etyki.
W dniu 30 kwietnia 2024 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Ta nowelizacja ma na celu umożliwienie organizowania lekcji religii (i etyki) w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej
- obejmującej wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na lekcję religii zgłosiło się nie mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów, lub
- obejmującej wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się nie mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów, oraz wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów.
Dodatkowo nowelizacja ma wprowadzić maksymalną liczba uczniów w zorganizowanej w powyższy sposób grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej (30 osób), w której będzie prowadzona nauka religii lub etyki, przy czym dla wychowanków przedszkoli i uczniów klas I–III szkoły podstawowej maksymalna liczba wychowanków lub uczniów w takiej grupie wyniesie 25.
W przypadku wychowanków i uczniów, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zastosowanie znajdą przepisy wydane na podstawie art. 111 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, z późn. zm.), tj. § 5 i § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. z 2023 r. poz. 2736).
Dodatkowo, dla zapewnienia optymalnych warunków nauki religii i etyki, w szkole podstawowej dopuszczone będzie tworzenie grup międzyklasowych wyłącznie w ramach danego etapu edukacyjnego (klasy I–III albo klasy IV–VIII).
Proponowana treść nowych przepisów:
W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. z 2020 r. poz. 983) w § 2:
1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przedszkole i szkoła organizują lekcje religii dla grupy nie mniejszej niż siedmiu wychowanków danego oddziału lub uczniów danego oddziału lub danej klasy.”;
2) po ust. 1 dodaje się ust. 1a–1e w brzmieniu:
„1a. W przypadku gdy na naukę religii w przedszkolu lub szkole zgłosi się mniej niż siedmiu wychowanków danego oddziału lub uczniów danego oddziału lub danej klasy przedszkole i szkoła organizują naukę religii w grupie międzyoddziałowej lub grupie międzyklasowej.
1b. Przedszkole i szkoła mogą zorganizować naukę religii również w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej obejmującej odpowiednio:
1) wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się nie mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów, lub
2) wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się nie mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów, oraz wychowanków lub uczniów oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się mniej niż siedmiu wychowanków lub uczniów.
1c. W przypadku szkoły podstawowej grupa międzyklasowa, o której mowa w ust. 1a i 1b, może obejmować wyłącznie uczniów klas I–III albo IV–VIII.
1d. Liczba uczniów w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej, o których mowa w ust. 1a i 1b, nie może przekraczać 30, a w przypadku grupy międzyoddziałowej lub międzyklasowej obejmującej uczniów klas I–III szkoły podstawowej – 25. Liczba wychowanków w grupie międzyoddziałowej, o której mowa w ust. 1a i 1b, nie może przekraczać 25.
1e. Liczba wychowanków lub uczniów, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie może przekraczać w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej, o których mowa w ust. 1a i 1b, maksymalnej liczby wychowanków lub uczniów określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005) dotyczących odpowiednio liczby dzieci lub uczniów w oddziale przedszkola lub szkoły integracyjnych lub specjalnych lub oddziale integracyjnym lub specjalnym w przedszkolu lub szkole ogólnodostępnych.”.
Wyżej wskazana nowelizacja ma wejść w życie z dniem 1 września 2024 r.
Konsultacje publiczne. Konferencja Episkopatu Polski zgłasza wątpliwości i propozycje zmian
Aktualnie trwają konsultacje publiczne tego projektu. Zespół ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego nie zgłosił uwag.
Natomiast w środę 15 maja 2024 r. odbyło się spotkanie zespołu roboczego Konferencji Episkopatu Polski ds. kontaktów z rządem w sprawie lekcji religii z przedstawicielami Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Biuro prasowe Episkopatu Polski poinformowało PAP, że strona kościelna „przedstawiła wątpliwości odnoszące się do projektu zmian w rozporządzeniu o nauczaniu religii, zwłaszcza możliwości łączenia oddziałów przedszkolnych lub klas przy maksymalnej liczbie uczniów 30 lub 25, a także przyjęcia zasady łączenia klas w ramach etapów edukacyjnych, programowo różnych”.
Zdaniem Konferencji Episkopatu Polski „rozwiązania utrudnią realizację prawa do dostępu do lekcji religii dla uczniów, których rodzice lub oni sami tego sobie życzą”.
Strona kościelna postulowała „zmniejszenie liczby uczniów w klasach łączonych oraz łączenia klas równoległych”. „Strona państwowa nie wzięła pod uwagę zwolnień z pracy wielu nauczycieli religii” - napisano w komunikacie po spotkaniu.
Strona kościelna zaapelowała także do rządu o „przestrzeganie właściwego trybu procedowania zmian w rozporządzeniu, +który domaga się porozumienia strony państwowej z władzami Kościoła i związków wyznaniowych+”. Wskazano, że „wynika z ustawy o systemie oświaty, ale także z zapisów Konstytucji RP oraz konkordatu”.
Oprac. Paweł Huczko