Szczególną rolę odgrywa przede wszystkim w przypadku zabezpieczania kredytów bankowych.
Na czym polega w praktyce?
Jeżeli dłużnik nie spełnia świadczenia, do jakiego się zobowiązał (np. nie spłaca kredytu) lub nie jest w stanie go spełnić (np. stał się niewypłacalny), wierzyciel może dochodzić zaspokojenia roszczeń z tej nieruchomości – np. zająć ją i poddać pod licytację.
Podział nieruchomości – co z hipoteką?
Powstaje jednak pytanie, co dzieje się z hipoteką, gdy dokonujemy podziału nieruchomości? Otóż, zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych, w takiej sytuacji, z mocy prawa powstaje hipoteka łączna. Oznacza to, że hipoteka, która dotychczas obciążała daną nieruchomość, obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział (w pełnej wysokości każdą z nich).
Wówczas mamy do czynienia z odpowiedzialnością solidarną. Wierzyciel będzie mógł żądać zaspokojenia swoich roszczeń w całości lub części z każdej nieruchomości z osobna, z niektórych z nich lub ze wszystkich łącznie. Będzie mógł również dokonać podziału wierzytelności pomiędzy poszczególnymi nieruchomościami.
Wpis w księdze wieczystej
Dla każdej nieruchomości prowadzona jest odrębna księga wieczysta. Zawiera ona wszelkie informacje dotyczące stanu prawnego danej nieruchomości. Składa się ona z czterech działów, z których ostatni przeznaczony jest właśnie na wpis o hipotece obciążającej nieruchomość.
Należy pamiętać, że jeśli w nowej księdze wieczystej, założonej dla nieruchomości powstałej po podziale, nie ujawniono żadnych wpisów, sąd może (z urzędu) taki wpis sprostować – przenieść do księgi współobciążenia. Co ważne, wszelkie prawa mogą zostać przeniesione nawet po kilkudziesięciu latach, w postępowaniu wieczystoksięgowym.
Jeżeli, z różnych względów, nie zgadzalibyśmy się z dokonanym przez sąd sprostowaniem, przysługuje nam prawo wystąpienia do sądu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.