Likwidacja może być przeprowadzona w dwojaki sposób. Pierwszy z nich następuje poprzez likwidację całkowitą, kiedy to ustaje działalność jednostki, znosi się trwały zarząd, a mienie stanowiące wyposażenie jednostki ulega zwrotowi do organu nadzorującego, natomiast nieruchomość wraca odpowiednio do właściwego zasobu.
Likwidacja jednostki organizacyjnej ma to do siebie , że w sposób automatyczny niszczy więź prawną między jednostką a majątkiem, którym ta jednostka władała. Z braku zarządcy następuje wygaśnięcie trwałego zarządu. Chociaż jednostka organizacyjna nie jest podmiotem prawa, ma jednakże przymiot podmiotowości w zakresie swojego działania i kiedy taka podmiotowość ustaje, pociąga za sobą wygaśnięcie trwałego zarządu orzekanego decyzją na wniosek organu likwidującego jednostkę organizacyjną.
Zobacz: Stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości
Jeżeli likwidacja jednostki organizacyjnej następuje w wyniku przekształceń organizacyjnych, właściwy organ albo minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w odniesieniu do nieruchomości ujętych w ewidencji, orzeka o wygaśnięciu trwałego zarządu przysługującego likwidowanej jednostce organizacyjnej albo o wygaśnięciu trwałego zarządu przysługującego likwidowanej jednostce organizacyjnej z równoczesnym ustanowieniem trwałego zarządu na rzecz jednostek organizacyjnych utworzonych w wyniku tych przekształceń lub na rzecz jednostek przejmujących zadania jednostki likwidowanej.
Likwidacja pośrednia jednostki organizacyjnej zachodzi wówczas, gdy zachowuje się dotychczasową działalność likwidowanej jednostki, ale w innych strukturach organizacyjnych. Wówczas trwały zarząd przechodzi na następcę prawnego likwidowanej jednostki bez potrzeby wydania drugiej decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu na rzecz następcy prawnego.
Przy tego rodzaju stanie faktycznym decyzja o przekształceniu organizacyjnym stanowi podstawę do przejścia trwałego zarządu na następcę i ona jest podstawą do ujawnienia następcy obok właściciela w dziale II księgi wieczystej na miejsce dotychczasowego zarządcy.
Podstawa prawna:
Ustawa kodeks cywilny ( Dz.U z 1964 Nr 16 poz 93 ze zm.)