Określenie wartości nieruchomości należy do rzeczoznawcy majątkowego (tj. osoby mającej uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości, natomiast wyznacznikiem wartości gruntu jest aktualnie kształtująca się cena w obrocie.
Wysokość pierwszej opłaty stanowi od 15% do 25% ceny nieruchomości gruntowej, ustalonej w wyniku przetargu lub określonej przez rzeczoznawcę majątkowego (przy oddawaniu nieruchomości w trybie bez przetargowym). Określenie konkretnej stawki procentowej i wysokości pierwszej opłaty powinno nastąpić w umowie o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste.
Gdy nieruchomość gruntowa (lub jej część), do której stosuje się stawkę 3%, została wpisana do rejestru zabytków wysokość pierwszej opłaty obniża się o 50%, chyba że starosta albo organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego, po uzyskaniu zgody wojewody, rady lub sejmiku, zmieni tę bonifikatę .
Zobacz: Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego
Dodatkowo starosta, albo organ wykonawczy gminy, powiatu i województwa, po uzyskaniu zgody (wojewody, rady lub sejmiku) może udzielić bonifikaty w sytuacjach:
1) na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz innych celów publicznych;
2) osobom fizycznym i osobom prawnym, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, na cele niezwiązane z działalnością zarobkową, a także organizacjom pożytku publicznego na cel prowadzonej działalności pożytku publicznego;
3) organizacjom zrzeszającym działkowców z przeznaczeniem na ogrody działkowe;
4) poprzedniemu właścicielowi lub jego spadkobiercy, jeżeli nieruchomość została od niego przejęta przed dniem 5 grudnia 1990 r.;
5) na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego;
6) kościołom i związkom wyznaniowym, mającym uregulowane stosunki z państwem, na cele działalności sakralnej;
7) jako lokal mieszkalny;
-w stosunku do pozostałych nieruchomości, jeżeli nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste na więcej niż jeden cel, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się dla tego celu, który w umowie o oddanie w użytkowanie wieczyste został określony jako podstawowy.
Zobacz: Wywłaszczenie nieruchomości na cele budowy
Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest lokal mieszkalny bonifikata obejmuje, w przypadku gdy udział obejmuje prawo użytkowania wieczystego, pierwszą opłatę z tego tytułu.
Bonifikata udzielana od ceny lokalu obejmuje wszystkie jej składniki w jednakowej wysokości. Obecnie możliwe jest również udzielenie bonifikaty, jeżeli nieruchomość jest sprzedawana partnerowi prywatnemu lub spółce, jeżeli sprzedaż stanowi wniesienie wkładu własnego podmiotu publicznego.
Najpierw zatem ustala się wartość nieruchomości (w oparciu o art. 67, a więc przed ewentualnym zastosowaniem bonifikat), następnie ustala się stawkę procentową pierwszej opłaty rocznej (od 15 do 25%) i opłatę. W stosunku do tak ustalonej opłaty stosuje się wówczas bonifikaty.
Podstawa prawna:
Ustawa kodeks cywilny ( Dz.U z 1964 Nr 16 poz 93 ze zm.)