Eksmisje do noclegowni i schronisk wzbudzały wiele kontrowersji
Zmiana dotycząca zasad eksmisji, nie jest najczęściej omawianym elementem ustawy przyjętej przez Sejm 8 lutego 2018 roku (tzn. Ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw). Jak tłumaczą eksperci portalu RynekPierwotny.pl wspomniany akt prawny wprowadza m.in. wiele zmian dotyczących najmu mieszkań komunalnych i niejako przy okazji modyfikuje artykuł 1046 paragraf 4 kodeksu postępowania cywilnego (KPC). Ten kontrowersyjny przepis KPC, który wielokrotnie krytykowały organizacje zrzeszające lokatorów, obecnie przewiduje możliwość eksmisji do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych osoby nieposiadającej prawa do lokalu socjalnego. Taka eksmisja może zostać przeprowadzona, gdy gmina przez sześć miesięcy nie zapewniła odpowiedniego pomieszczenia tymczasowego osobie nieuprawnionej do lokalu socjalnego. Po wykonaniu eksmisji do noclegowni lub schroniska, komornik musi przypomnieć gminie o konieczności zapewnienia eksmitowanemu tymczasowego pomieszczenia.
Dłużnik aż do skutku poczeka na tymczasowe lokum od gminy …
Ustawa przyjęta przez Sejm 8 lutego 2018 roku, zupełnie zmienia brzmienie art. 1046 par. 4 kodeksu postępowania cywilnego. Wspomniany paragraf ma mieć następującą treść: „Wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika uprawnienie dłużnika do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu lub prawo do lokalu zamiennego, komornik usunie dłużnika do innego lokalu lub pomieszczenia, do którego dłużnikowi przysługuje tytuł prawny i w którym może on zamieszkać. Jeżeli dłużnikowi nie przysługuje tytuł prawny do innego lokalu lub pomieszczenia, w którym może zamieszkać, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina właściwa ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu, na wniosek komornika, wskaże dłużnikowi tymczasowe pomieszczenie”.
Zobacz: Pomoc społeczna
Nowe brzmienie art. 1046 par. 4 KPC, które zaakceptowali posłowie i senatorowie, zgodnie z intencją ustawodawcy zupełnie uniemożliwia eksmisje do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych. W myśl nowych przepisów, właściciel lokalu poczeka aż gmina znajdzie tymczasowe lokum dla osoby nieposiadającej prawa do mieszkania socjalnego lub innego mieszkania. Wynajmujący oczywiście będzie mógł wystąpić do dłużnika o odszkodowanie za dodatkowy czas bezumownego korzystania z lokalu. Taka perspektywa wydaje się jednak wątpliwym pocieszeniem dla właścicieli mieszkań. Trzeba bowiem pamiętać o trudnościach, jakie nastręcza wyegzekwowanie jakichkolwiek kwot od lokatora, który najczęściej jest mocno zadłużony. Nieco łatwiej można uzyskać odszkodowanie od gminy niezapewniającej na czas pomieszczeń tymczasowych.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Rząd obiecał budowę dodatkowych pomieszczeń tymczasowych
W uzasadnieniu do ustawy zmieniającej zasady eksmisji oraz wynajmu mieszkań komunalnych (patrz druk sejmowy numer 2192) ustawodawca tłumaczy, dlaczego zdecydował się na zmiany dotyczące art. 1046 KPC. Według autorów ustawy powołujących się na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, obecne przepisy są niehumanitarne. Zgodnie z opinią RPO, eksmisja do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych, stanowi zakamuflowaną formę tzw. „eksmisji na bruk”.
W ramach swoistej rekompensaty dla właścicieli mieszkań związanej z możliwym wydłużeniem eksmisji, autorzy opisywanej ustawy obiecują pomoc finansową gminom budującym pomieszczenia tymczasowe. Zgodnie z nowymi przepisami, samorządy adaptujące budynek niemieszalny na pomieszczenia tymczasowe, otrzymają dotację wynoszącą 45% kosztów inwestycji. Zdaniem ekspertów portalu RynekPierwotny.pl kolejne kwartały pokażą, czy dodatkowe wsparcie państwa rzeczywiście przełoży się na wyraźny wzrost liczby pomieszczeń tymczasowych. Jeżeli taka zmiana nie nastąpi, to będziemy mieli do czynienia z pogorszeniem pozycji właścicieli mieszkań na wynajem.
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl