Tak wynika z odpowiedzi z 21 kwietnia 2022 r. MZ na interpelację poselską nr 32855 złożoną przez posłanki Poseł Martę Golbik i Ewę Kołodziej.
Krajowy programu szczepień przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV
Autorki interpelacji podniosły, że rak szyjki macicy jest drugim pod względem częstości występowania (po raku piersi) nowotworem złośliwym u kobiet na świecie. Każdego roku umiera 230 000 kobiet, a liczba nowych zachorowań oceniana jest na blisko pół miliona rocznie. Ponad 80% wszystkich zachorowań występuje w krajach rozwijających się. W Polsce odnotowuje się ok. 3000 zachorowań na raka szyjki macicy rocznie, 50% chorych umiera.
Rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie krajowego programu szczepień przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV na wzór programów prowadzonych z powodzeniem na świecie. Warto wspomnieć, że jest to standard nie tylko w najbogatszych krajach. Polska pozostaje jednym z ostatnich państw byłego bloku wschodniego, w którym nie ma powszechnego dostępu do bezpłatnych szczepień. Komisja Europejska w ramach Europejskiego Planu Walki z Rakiem postawiła wyraźny cel, by do 2030 r. w całej Unii zaszczepiono co najmniej 90 proc. docelowej populacji dziewcząt, a także bardzo poważnie zwiększono poziom szczepień chłopców.
Narodowa Strategię Onkologiczna
Posłanki wskazały też, że w 2020 roku rząd przyjął Narodową Strategię Onkologiczną, czyli wieloletni program polityki zdrowotnej. W odpowiedzi na liczne apele środowisk ekspertów, lekarzy i pacjentów w programie zaplanowano wprowadzenie szczepień przeciwko HPV dla dziewczynek od 2021 r. i chłopców od 2026 r. W programie założono jednocześnie, że: „do końca 2028 r. zaszczepimy przynajmniej 60% dziewcząt i chłopców w wieku dojrzewania przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego”. Biorąc pod uwagę skalę wyzwania, szczepienia powinny były ruszyć zgodnie z deklaracjami jeszcze w zeszłym roku. Również w odpowiedzi na interpelację nr 23531 z maja 2021 roku złożoną przeze mnie i grupę posłów Ministerstwo Zdrowia deklarowało szereg działań przygotowawczych związanych z wdrożeniem programu.
Tymczasem w praktyce powszechne, bezpłatne szczepienia nadal nie są dostępne. W częściowej (50-procentowej) refundacji dostępna jest na tę chwilę jedna szczepionka. Bezpłatne lub częściowo płatne szczepienia są organizowane przez niektóre samorządy niezależnie od deklaracji rządowych.
Bezpłatne szczepienia przeciw HPV rozpoczną się w 2023 r.
W odpowiedzi na interpelację czytamy, że:
- Zakup szczepionek przeciw HPV do szczepień nieodpłatnych będzie procedowany zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych, w przyjętym trybie udzielania zamówienia publicznego, z zachowaniem wymaganych reguł i zasad biznesowych i uczciwej konkurencji, co aktualnie wyklucza prowadzenie rozmów z potencjalnymi dostawcami na temat realizacji zamówienia.
- Nie jest aktualnie znany termin ogłoszenia procedury przetargowej i data dostawy szczepionek.
- Minister Zdrowia otrzymał od producentów informację o dostępie do szczepionek oraz oczekiwaniach gwarantujących zamawiającemu dostęp do produktów w przypadku ogłoszenia zakupu centralnego.
- Procedowana obecnie zmiana przepisów prawa i zabezpieczenie szczepionek do rozpoczęcia realizacji celu określonego w Narodowej Strategii Onkologicznej będzie sprzyjała realizacji szczepień na zasadach przyjętych dla szczepień obowiązkowych, realizowanych w punktach szczepień podstawowej opieki zdrowotnej, z zapewnieniem dobrowolności ich realizacji.
- Realizacja szczepień zostanie poprzedzona działaniami informacyjnymi i oświatowo-zdrowotnymi dotyczącymi promocji szczepień realizowanymi poprzez kampanie informacyjno-edukacyjne oraz akcje informacyjne m.in. na portalach internetowych administracji publicznej, stowarzyszeń i instytucji naukowych działających na rzecz szczepień.