Psychiatra, psychoterapeuta, psycholog – czym się różnią? Problemów natury emocjonalnej, psychologicznej czy też psychicznej nie wolno bagatelizować. Nieleczone mogą być powodem wielu zaburzeń, skutecznie obniżających komfort życia nie tylko osoby dotkniętej przypadłością, ale także najbliższych. Warto zasięgnąć opinii specjalisty, ale pojawia się pytanie, do kogo się udać?
Psychiatra, psychoterapeuta, psycholog. Wiele osób ma problem z rozróżnieniem i ich myli. Wszyscy specjaliści zajmują się leczeniem ludzkiej psychiki, ale są między nimi różnice, o których warto wiedzieć, zanim udamy się na wizytę.
Czym zajmuje się psychiatra?
Psychiatra jest lekarzem, który ukończył specjalizację z psychiatrii. Zajmuje się diagnozą oraz leczeniem chorób i zaburzeń psychicznych. Jako jedyny z opisywanych specjalistów może w terapii stosować farmakologiczne formy leczenia, wypisywać recepty, zwolnienia, a także skierowania do szpitala psychiatrycznego i oddziałów odwykowych. Specjalista psychiatra może zaproponować pacjentowi podjęcie psychoterapii w tym samym czasie, co leczenie lekami lub dopiero, gdy stan chorego ulegnie poprawie po terapii lekami. Psychiatrzy, którzy ukończyli odpowiednie podyplomowe szkolenie, mogą ponadto prowadzić zajęcia z psychoterapii.
Na wizytę u psychiatry najlepiej jest zdecydować się, gdy chory zmaga się:
- z depresją o różnym stopniu nasilenia i ma myśli samobójcze;
- odczuwa obniżenie nastroju, ma napady złości, jest drażliwy;
- zauważa niepokojące zmiany w osobowości;
- myśli, nawyki oraz uczucia przeszkadzają jemu lub otoczeniu;
- nie ma na nic ochoty.
Czym zajmuje się psychoterapeuta?
Psychoterapeuta chcący praktykować musi ukończyć specjalne specjalistyczne podyplomowe szkolenie, które trwa 4 lata i zakończone jest egzaminem certyfikacyjnym. Tego tupu specjalistami zostają zazwyczaj: psycholodzy przeszkoleni w zakresie m.in. terapii psychodynamicznej, behawioralno-poznawczej, humanistycznej czy systemowej. Chcąc zostać psychoterapeutą konieczne jest ukończenie jednego z humanistycznych bądź medycznych kierunków, takich jak: psychiatria, psychologia, pedagogika, socjologia lub też filozofia.
Celem psychoterapii jest usunięcie cierpienia, z jakim zmaga się pacjent, a które wynika z objawów oraz przykrych stanów emocjonalnych, jak i niemożności wpływania na swoje życie. Psychoterapia to forma procesu – za pośrednictwem interwencji terapeutycznych pacjent jest w stanie zrozumieć własne przeżycia i uwolnić się od nich, zobaczyć przyczyny nieskutecznych działań i co istotne – nauczyć się kontroli nad własnym życiem. Najprościej rzecz ujmując: psychoterapeuta po poznaniu i określeniu problemu, z jakim zmaga się pacjent – wypracowuje odpowiedni model postępowania. Jeżeli specjalista uzna za zasadną inną formę terapii, może skierować pacjenta do psychiatry.
Na wizytę u psychoterapeuty najlepiej jest zdecydować się, gdy chory zmaga się:
- problemami natury prywatnej, społecznej bądź zawodowej i nie potrafi sobie dać z nimi rady;
- gdy nie satysfakcjonują go relacje z innymi;
- gdy odczuwa problemy związane z rozwojem osobistym i zawodowym;
- zmaga się z traumą, bolesnymi wspomnieniami;
- odczuwa dysfunkcje zdrowotne niewynikające z przyczyn medycznych.
Czym zajmuje się psycholog?
Psychologiem zostaje się po ukończeniu pięcioletnich studiów magisterskich. W trakcie edukacji studenci wybierają specjalizację, którą może być m.in. psychologia społeczna, sportu, kliniczna. Bardzo często absolwenci psychologii odbywają dodatkowe szkolenia specjalistyczne, dzięki którym nabywają uprawnienia psychoterapeutyczne lub specjalizacje psychologii klinicznej.
W przypadku psychologa klinicznego, posiada on uprawnienia do przeprowadzania diagnozy psychologicznej, mowa tutaj m.in. o badaniu inteligencji, osobowości. Ponadto ma także prawo do opiniowania i świadczenia pomocy psychologicznej.
Na wizytę u psychologa najlepiej jest zdecydować się, gdy chory zmaga się:
- z problemami w życiu codziennym, z którymi nie potrafi sobie poradzić;
- potrzebuje zmiany w życiu;
- ma problemy z uzależnieniami;
- jego relacje m.in. z rodziną, najbliższymi, nie układają się;
- nie radzi sobie z emocjami, stresem.
Gdy odczuwasz problemy natury emocjonalnej, psychologicznej czy też psychicznej – nie czekaj, tylko zgłoś się do specjalisty
W przypadku zmagania się z problemami natury psychicznej, warto umówić się na wstępną konsultację z psychologiem. Specjalista po zebraniu wywiadu postawi diagnozę i zaproponuje najodpowiedniejsze leczenie – pomoc psychologa bądź psychiatry i odpowiednią farmakoterapię.
Farmakoterapię, jako główną metodę leczenia, stosuje się w przypadku ciężkiej depresji i poważnych chorób psychicznych (m.in. psychoza, mania, choroba afektywna dwubiegunowa). W innych zaburzeniach o podłożu psychicznym (m.in. odżywiania, snu, lękowych) - w terapii dominuje psychoterapia.
Do psychiatry pacjent jest z reguły kierowany przez lekarza pierwszego kontaktu, bądź psychologa z poważnymi zaburzeniami osobowości (m.in. schizofrenia, depresja, mania) – współdziałanie tego specjalisty jest nieodzowne z terapią prowadzoną przez psychoterapeutę (m.in. w leczeniu depresji).
Opisane specjalizacje ściśle ze sobą współpracują i uzupełniają się wzajemnie tak, by leczenie było jak najefektywniejsze.