12 czerwca, po długich negocjacjach z Brukselą, najnowsza wersja projektu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 została przesłana do Komisji Europejskiej. Komisja naciska na polskie Ministerstwo Rolnictwa, by pomoc finansowa była bardziej ukierunkowana na priorytety, na które teraz stawia UE, tj. np. trwały rozwój czy innowacyjność. Jeżeli strony dojdą do porozumienia, to jest szansa, że wkrótce nastąpi ostateczna akceptacja programu. Może to być już w lipcu. A miało być dużo szybciej. Polska pierwsza złożyła projekt programu do KE i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapowiadało szybkie uruchomienie poszczególnych działań. Najnowsza wersja PROW zawiera wiele informacji, które pozwolą beneficjentom na przygotowanie projektów. Ministerstwo dołączyło też szereg ważnych załączników. Gminy wiejskie zainteresuje np. załącznik nr 7: Wskaźniki bazowe związane z celami lub załącznik nr 13: Zasady opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w kontekście zalesień.
Gminy wiejskie interesuje głównie Oś priorytetowa nr 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej. W ramach działania Odnowa i rozwój wsi można będzie uzyskać dotacje m.in. na budowę, przebudowę, remont lub wyposażenie obiektów sportowych, kształtowanie obszaru przestrzeni publicznej, budowę, remont lub przebudowę infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych, a także na odnawianie, eksponowanie lub konserwację lokalnych pomników historycznych, zabytków lub miejsc pamięci. Z kolei w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej będzie można finansować projekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych czy wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy.
Niestety nie zawsze jasna jest linia demarkacyjna pomiędzy Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich i funduszami strukturalnymi, dlatego w celu wyeliminowania możliwości podwójnego finansowania projektów prowadzone będą kontrole krzyżowe.
Gminy wiejskie bardzo dobrze radzą sobie z unijnymi projektami rozpoczętymi w latach 2004-2006, co pozwala z optymizmem patrzeć na obecny okres finansowy 2007-2013. Oczywiście, ze względu na zły stan infrastruktury, większość projektów dotyczyła budowy sieci wodociągowych, stacji uzdatniania wody, sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków. I tak np. zrealizowany projekt w gminie Stoczek nad Narwią to inwestycja o wartości ponad 7,5 mln zł (w tym dofinansowanie z EFRR - 4,9 mln zł), która objęła budowę zbiorczej sieci kanalizacji sanitarnej oraz oczyszczalnię ścieków. Przedsięwzięcie doskonale wpisuje się w inne działania związane z ochroną środowiska naturalnego, które należą do najważniejszych priorytetów gminy. Stoczek ma już własne wysypisko odpadów, wszystkie gospodarstwa podłączone są do sieci wodociągowej, a pięć lat temu wprowadzono selektywną zbiórkę odpadów. Mamy też w gminach wiejskich wiele przykładów imponujących inwestycji w szkolnictwo i sport. Gmina Baranowo niedaleko Ostrołęki wybudowała nowoczesną halę sportową za ponad 2,1 mln zł (z czego 1,6 mln z EFRR). O tym, jak potrzebna jest to inwestycja, świadczy duże zainteresowanie korzystaniem z hali przez miejscową młodzież. Z hali korzystają też zawodnicy klubów sportowych.
ANDRZEJ SZOSZKIEWICZ
firma konsultingowa Sma