Zarządzenie zastępcze wojewody jest jednym ze środków nadzoru działalności samorządu terytorialnego, które podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w terminie 30 dni od daty jego doręczenia. Skoro podstawą wniesienia skargi jest uchwała organu gminy, to powinna być ona podjęta w tym samym terminie. Ewentualne wniesienie skargi przez gminę może być uzupełnione przez późniejsze podjęcie uchwały przez organ gminy w tym przedmiocie, ale tylko w przypadku, jeżeli nastąpiło to w 30-dniowym terminie do wniesienia skargi, a uchwała została przesłana sądowi administracyjnemu w terminie wyznaczonym do uzupełnienia braków formalnych skargi.
Co do zasady nie jest dopuszczalne, aby skargę wnosił skutecznie inny podmiot niż gmina. Jednak orzeczeniem z dnia 17 lipca 2007 r. (sygn. P 19/04) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że uniemożliwienie radnemu zaskarżenia zarządzenia zastępczego stwierdzającego wygaśnięcie jego mandatu jest niezgodne z konstytucją. Kwestionowany przepis, wykluczając zaskarżenie zarządzenia zastępczego wojewody przez bezpośrednio zainteresowanego, narusza konstytucyjne prawo do sądu, a także zasadę równości. Tym samym legitymację do złożenia skargi należy przyznać także osobie, której zarządzenie zastępcze bezpośrednio dotyczy.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi jest uregulowane ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z jej art. 13 par. 2 do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona. Środkiem wzruszenia zarządzenia zastępczego jest skarga, która musi spełniać określone wymogi formalne.
Nie jest wymagane od skarżącego dokładne określenie w skardze jego żądań. Nie musi on zatem precyzować, czy żąda uchylenia zaskarżonego aktu, czy też stwierdzenia jego nieważności. Co ważne, skarżący nie musi zgodnie z przepisami uzasadniać zarzutów skargi, choć oczywiście uzasadnienie skargi to ten jej element, gdzie skarżący może wskazać wszelkie argumenty przemawiające za zasadnością skargi.
Skargi do sądu administracyjnego I instancji nie wnosi się bezpośrednio do sądu, tylko za pośrednictwem organu, którego działanie są przedmiotem skargi (w przypadku zarządzenia zastępczego do wojewody). Organ ten ma obowiązek przekazać skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia. Aż do dnia rozpoczęcia rozprawy organ, którego działanie zaskarżono, może w zakresie swojej kompetencji uwzględnić skargę w całości.
WNIOSEK
Skoro podstawą wniesienia skargi jest uchwała organu gminy, to powinna być ona podjęta w tym samym terminie. Ewentualne wniesienie skargi przez gminę może być uzupełnione przez późniejsze podjęcie uchwały, ale tylko w przypadku jeżeli nastąpiło to w 30-dniowym terminie do wniesienia skargi, a uchwała została przesłana sądowi.
BARTOSZ FRĄCZYK
radca prawny, Kancelaria Frączyk & Frączyk w Krakowie
PODSTAWA PRAWNA
l Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270).