KRZYSZTOF MIAZGA
adwokat, ekspert m.in. w sprawach ochrony przeciwpożarowej
Artykuł 29 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1229 ze zm.) wprowadza generalną zasadę, iż koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są m.in. z:
• budżetu państwa,
• budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
• dochodów instytucji ubezpieczeniowych, ubezpieczających osoby prawne i fizyczne.
Przepis ten nie wskazuje na ograniczenia w zakresie finansowania jednostek, byleby pokrywane koszty związane były z ich funkcjonowaniem. Kolejne przepisy rozdziału 6 ustawy mają charakter doprecyzowujący ogólną zasadę określoną w art. 29.
Jak wynika z art. 32 ust. 2-3 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, gmina ponosi koszty: wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej OSP, bezpłatnego umundurowania członków OSP, ubezpieczenia członków OSP i młodzieżowej drużyny pożarniczej oraz okresowych badań lekarskich.
Obowiązki gmin w zakresie ochrony przeciwpożarowej wynikają także z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, które zaliczone zostały do zadań użyteczności publicznej gminy (art. 9 ust. 4 ustawy).
Z powyższymi przepisami powiązane są te, które dotyczą sposobów finansowania przedsięwzięć ze środków publicznych. Zastosowanie mają tu przepisy ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 ze zm.). Zgodnie z art. 176 tej ustawy podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki.
I tak np. współfinansowanie kosztów nabycia przez OSP samochodu pożarniczego, który nie jest własnością gminy, ponosi gmina w ramach uregulowań ustawy o ochronie przeciwpożarowej, ponieważ są to koszty związane z wyposażeniem jednostki ochrony przeciwpożarowej (art. 32 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej). Natomiast, np. koszty o charakterze inwestycyjnym, dotyczące rozbudowy strażnicy OSP będącej jej własnością, jako niemieszczące się w zakresie objętym przepisem art. 32 ustawy o ochronie przeciwpożarowej mogą być finansowane przez gminę, ale już tylko w ramach uregulowań ustawy o finansach publicznych. Taki też pogląd został wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 listopada 2005 r., wydanego w sprawie sygn. akt III SA/Wa 2736/05 (niepublikowane).
WNIOSEK
Zadania przewidziane w art. 29 i art. 32 ustawy o ochronie przeciwpożarowej gmina finansuje bezpośrednio na podstawie przepisów tejże ustawy, zaś cele wykraczające poza koszty funkcjonowania ochotniczej straży pożarnej mogą być finansowane przez gminy w trybie art. 176 ustawy o finansach publicznych.
ŁS
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 29, art. 32 ust. 2-3 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1229 ze zm.).
• Art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).
• Art. 176 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 ze zm.).