Wysyłając pismo do urzędu wszczynające sprawę, obywatel nie zastanawiamy się zwykle nad tym, kto będzie ją prowadził i wydawał merytoryczną decyzję. Petenta interesuje przede wszystkim odpowiednie załatwienie jego sprawy. Sprawne wydawanie decyzji i postanowień w indywidualnych sprawach obywateli zależy w dużej mierze od organizacji pracy urzędu, w tym właściwego obiegu dokumentów.
Jednolita instrukcja kancelaryjna ustalona dla organów gmin i związków międzygminnych oraz organów powiatów i organów samorządu województwa określa sposób tworzenia, ewidencjonowania i przechowywania dokumentów, a także ochrony przed ich uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą. Przepisy określają m.in. zasady przyjmowania i obiegu korespondencji, przekazywania jej wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) i jego zastępcom oraz zakres czynności kancelaryjnych sekretariatów. Bardzo ważne regulacje dotyczą także korespondencji napływającej do urzędu oraz załatwiania spraw. Instrukcja może być stosowana również w gminnych jednostkach organizacyjnych.
Właściwy podział zadań
Sprawne rozpoznanie sprawy warunkuje jej odpowiednie i szybkie przekazanie. Aby mogła być ona załatwiona, pismo musi trafić do odpowiedniej osoby. Przepisy określają, jaka osoba właściwa jest do podjęcia decyzji w danej sprawie. Aby usprawnić procesy decyzyjne, instrukcja kancelaryjna określa właściwy obieg dokumentów w urzędzie. Zgodnie z nią do kierownika urzędu (wójta, burmistrza, prezydenta miast) za pośrednictwem sekretariatu (kancelarii) trafia m.in. następująca korespondencja: adresowana do kierownika urzędu, dotycząca spraw o charakterze reprezentacyjnym, zastrzeżona dla kierownika urzędu, związana z organizacją, działaniem i funkcjonowaniem urzędu, jak również dotycząca skarg i wniosków w sprawie urzędu lub jego pracowników.
Część korespondencji przekazywana jest również zastępcom kierownika urzędu. Za pośrednictwem ich sekretariatów kancelaria przekazuje zastępcom korespondencję imiennie do nich adresowaną, a także dotyczącą prowadzonych spraw, zgodnie z podziałem zadań, kompetencji i odpowiedzialności oraz zastrzeżoną dla zastępcy kierownika urzędu. O tym, przez kogo będzie załatwiona dana sprawa, decyduje kierownik urzędu lub jego zastępca. To te właśnie osoby przeglądając korespondencję decydują, którą sprawę załatwią same. Pozostała korespondencja zostaje przydzielona do załatwienia przez właściwe wydziały bądź pracowników.
Korespondencję przejrzaną i zwróconą przez kierownika urzędu lub ich zastępców pracownik sekretariatu dzieli zgodnie z dyspozycjami na podlegającą załatwieniu przez kierownika urzędu lub zastępców kierownika urzędu oraz podlegającą załatwieniu przez wydziały. Korespondencje należące do kompetencji wydziałów są przekazywane im przez pracownika sekretariatu.
Sekretariat (lub referent) po otrzymaniu pisma do załatwienia sprawdza, czy pismo dotyczy sprawy już wszczętej, czy też rozpoczyna nową sprawę. W pierwszym wypadku pismo dołącza się do akt sprawy, w drugim natomiast przed przystąpieniem do jej załatwienia rejestruje jako nową sprawę.
Obowiązki referenta
Właściwi referenci odpowiadają za merytoryczne rozpatrzenie sprawy. Przyjmują podania składane do protokołu i przekazują kierownikowi wydziału. Referenci załatwiają sprawy według kolejności ich wpływu i stopnia pilności oraz opracowują projekt pisma, który wraz z aktami sprawy przedkładają osobie jej aprobującej (najczęściej kierownik wydziału). Aprobujący sprawdza prawidłowość projektowanego załatwienia sprawy i następnie zwraca projekt pisma wraz z aktami referentowi. Referent sporządza czystopis i przedstawia go do podpisu. Po podpisaniu czystopisu referent dołącza do niego załączniki i wraz z kopią pisma przekazuje do kancelarii. Następnie pismo jest wysyłane do adresata.
Czynności kancelaryjne
Podstawowe zadania, jakie wypełnia kancelaria w urzędzie, to m.in.:
• ewidencjonowanie, rejestrowanie, rozdział i rozliczanie korespondencji oraz przesyłek,
• prowadzenie ewidencji wpływów specjalnych i wartościowych,
• wysyłanie korespondencji i przesyłek,
• udzielanie informacji interesantom, a w razie potrzeby kierowanie ich do właściwych wydziałów lub stanowisk pracy.
ŁUKASZ SOBIECH
lukasz.sobiech@infor.pl
PODSTAWY PRAWNE
• Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 22 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz.U. nr 112, poz. 1319 ze zm.).
• Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 18 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów powiatu (Dz.U. nr 160, poz. 1074 ze zm.).
• Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 18 grudnia 1998 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów samorządu województwa (Dz.U. nr 160, poz. 1073).