Wydatki publiczne klasyfikuje się według działów i rozdziałów, określających rodzaj działalności, oraz paragrafów, określających rodzaj wydatku (art. 16 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych). Szczegółowe zasady w tej kwestii zostały ustalone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (dalej: rozporządzenie w sprawie klasyfikacji).
Zespoły nieuwzględnione
Szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego mogą funkcjonować w formie jednostek budżetowych lub zakładów budżetowych. Podstawą gospodarki finansowej takich podmiotów jest plan finansowy. Przygotowanie projektu planu należy do zadań dyrektora placówki (w przypadku zespołu - do dyrektora zespołu), ale musi być on ostatecznie dostosowany do budżetu danej jednostki samorządu.
W świetle rozporządzenia w sprawie klasyfikacji wydatki związane z działalnością oświatową należy umieszczać w dziale:
• 801 - Oświata i wychowanie lub
• 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza.
W ramach działu 801 są wyodrębnione m.in. rozdziały:
• 80101 - Szkoły podstawowe,
• 80104 - Przedszkola,
• 80110 - Gimnazja.
Nie ma natomiast odrębnego rozdziału dla zespołów szkół i placówek oświatowych.
„Gazeta Samorządu i Administracji” wystąpiła więc do Ministerstwa Edukacji Narodowej z prośbą o wskazanie, jak rozliczać wspólne wydatki zespołu szkół.
MEN wyjaśnia
Według MEN wydatki wspólne zespołów powinny być na etapie planowania, jak i w toku realizacji planu rozliczane udziałem procentowym w podziale na poszczególne typy szkół lub placówek wchodzących w skład zespołów, we właściwych rozdziałach klasyfikacji budżetowej. Określenie udziału procentowego do rozliczania kosztów wspólnych zespołów jest sprawą umowną i w tym zakresie decyzję powinien podjąć dyrektor każdego zespołu. Zdaniem MEN udział procentowy powinien być ustalany przy rozliczaniu kosztów:
• wynagrodzeń dyrektora, wicedyrektora i pracowników obsługi zespołu - np. w odniesieniu do liczby uczniów/wychowanków w poszczególnych szkołach lub placówkach lub do liczby oddziałów,
• ogrzewania, oświetlenia - np. w odniesieniu do liczby, powierzchni lub kubatury zajmowanych pomieszczeń przez poszczególne szkoły lub placówki wchodzące w skład zespołu.
Wydatki na przedszkola
Wydatki bieżące gminy ponoszone na przedszkola publiczne są podstawą wyliczenia dotacji dla przedszkola niepublicznego.
Dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na dziecko niepełnosprawne nie mniej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę (art. 90 ust. 2b ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty).
Jeśli w gminie są przedszkola publiczne funkcjonujące w zespołach szkół i placówek oświatowych, wysokość dotacji będzie zależała od przyjętego sposobu rozliczania wydatków wspólnych zespołów.
PRZYKŁAD
Gmina prowadzi Zespół Kształcenia i Wychowania, złożony z przedszkola, szkoły podstawowej i gimnazjum. Wszystkie placówki mieszczą się w jednym budynku, w którym są wspólne liczniki mediów. Do wspólnych wydatków bieżących zespołu należą też wynagrodzenia jego dyrektora, wicedyrektora i pracowników obsługi. Jak należy rozliczać wspólne wydatki zespołu?
W gminie funkcjonuje również przedszkole niepubliczne, któremu przysługuje dotacja uzależniona od wysokości wydatków bieżących w przedszkolach publicznych. Jak w takiej sytuacji obliczyć wydatki bieżące gminy ponoszone na przedszkole publiczne?
Rozliczając wspólne wydatki zespołu szkół poniesione na media na poszczególne placówki (w tym przypadku przedszkole, szkolę podstawową i gimnazjum), należy ustalić procentowy udział w odniesieniu do:
1) liczby pomieszczeń zajmowanych w zespole przez poszczególne placówki (np. jeżeli w szkole jest 25 pomieszczeń, z czego szkoła podstawowa zajmuje 15, gimnazjum - 6, a przedszkole - 4, to placówki te ponoszą koszty mediów w wysokości odpowiednio 60%, 24% i 16%),
2) liczby powierzchni zajmowanej w zespole szkół przez przedszkole, szkołę podstawową i gimnazjum (np. jeżeli szkoła podstawowa zajmuje połowę powierzchni zespołu, gimnazjum - 35%, a przedszkole - 15%, to odpowiednio ponoszą one koszty mediów w wysokości 50%, 35% i 15%) albo
3) kubatury zajmowanych pomieszczeń przez poszczególne szkoły i przedszkole (np. jeżeli szkoła podstawowa zajmuje 40% kubatury zespołu, gimnazjum 27%, a przedszkole - 33%, to odpowiednio ponoszą one koszty mediów w wysokości 40%, 27% i 33%).
Przy rozliczaniu wspólnych kosztów wynagrodzeń dyrektora, wicedyrektora i pracowników obsługi zespołu należy ustalić procentowy udział w odniesieniu do:
1) liczby uczniów w poszczególnych szkołach i wychowanków w przedszkolu (np. do zespołu szkół uczęszcza łącznie 1000 uczniów i przedszkolaków, a do szkoły podstawowej uczęszcza 470 uczniów, do gimnazjum 335, a do przedszkola 195 przedszkolaków, to odpowiednio placówki te ponoszą koszty w wysokości 47, 33,5 oraz 19,5%) albo
2) liczby oddziałów (np. w zespole szkół jest łącznie 32 klas szkolnych i grup przedszkolnych, przy czym szkoła podstawowa ma 20 klas, gimnazjum - 8 klas, a przedszkole 4 grupy, to odpowiednio placówki te ponoszą koszty w wysokości 62,5, 25 i 12,5%).
Obliczenie wydatków bieżących gminy na przedszkola publiczne będzie stanowiło podstawę do wyliczenia dotacji dla przedszkola niepublicznego.
Jarosław Żarowski
Podstawy prawne:
• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 19, poz. 100)
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 31, poz. 206)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształceniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. nr 116, poz. 783; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 23, poz. 135)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. nr 107, poz. 726; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 229, poz. 1526)